Başarı Korkusu

[hayatimdegisti]

Bşarısızlık korkusunu çoğunuz duymuşsunuzdur.Peki başarı korkusu nasıl bir şeydir.Burada görüşlerimizi paylaşabiliriz...
Başarı korkusu da aslında en az diğer korkular kadar önemli bir korkusur.Bir duvar örmek gibidir.

[yakamoz]

Düşük performans ve motivasyonun altında yatan nedenlerden biri: Başarı Korkusu

Yaşam boyu hep birşeyleri başarmaya çalışıyoruz. Yürümeyi, konuşmayı, okumayı ve yazmayı, mezun olmayı, işe girmeyi başarıyoruz örneğin. Başkalarının yaptığını yapabilmek, bir konuda oluşmuş standartları yakalamak başarı sayılıyor, hiç kimsenin yapamadığını yapabilmek, standartları aşmak ise üstün başarı. Günümüzde her şey “ölçülebilir” olmak durumunda, çünkü başarı ancak bu şekilde ödüllendirilebiliyor. Biz de artık başarı kavramını yalnızca bu biçimde algılamaya başladık: Başarı maddi kazançlarla ilintilidir, başarılı kişiler belirli ve kitaplarda yazılı özelliklere sahiptir, başarısızlık felaket...

Başarı bir başka anlam da içeriyor aslında. Ölçülemeyen, ama hissedilen ve tadına doyulayamayan bir duygudur başarı. Masanızın üzerini temizlediğinizde, yeni baharatlar kullanıp ağız sulandıran bir yemek pişirdiğinizde, projenizi tamamlayıp altına imzanızı attığınızda, içinizdeki çocuğun size kocaman bir “Aferin!” dediğini duyduğunuzda hissettiğiniz duygudur. Tanımı ve hissedilmesi kişiye özgüdür gerçi, ama biliriz ki tatmin, sevinç, onur vb. duygu ögeleri içerir. Başarı duygusu bizi yüreklendirir, yaptığımızın daha iyisini becerebilmek için istek duyarız, bizi kamçılayan ana unsurdur.

Peki kişi bu duyguyu engellemeye çalışabilir mi? Başarıdan korkulur mu? Evet, ne yazık ki birçok başarılı kişi, bir işi başardıktan sonra korkuyor ve eski düzeyinde kalmayı güvenli bularak düşük performansı yeğliyor. İlk bakışta başarı korkusunun kişinin performansında ve motivasyonunda, kariyer planlamasında, hatta kişisel gelişiminde çok önemli bir engel oluşturduğunu, büyük zarar verdiğini düşünmek zor gelse de, bu böyle. Çok yaygın ve çoğu insanın ise bu korkusundan haberi bile yok.

Başarı Korkusu Nedir?

Elde ettiği yüksek performansın getirdiği sonuçların kendisine zararlı olabilecek ögeler içermesinden korkan kişinin, bilerek ya da bilmeyerek başarısını sürekli sabote etmesidir.

Geliştirdiğiniz düşünceler ve davranış biçiminiz başarabileceğinizi bildiğiniz konularda size engel oluyor mu? Başarılı olmakla neler kaybedebilirsiniz?

Aşağıdaki test, Boston College “Success-Fearing Personality” anketinden uyarlanmıştır en büyük düşmanınızın kendiniz olup olmadığınız konusunda size fikir verecektir.



--------------------------------------------------------------------------------


Başarılı Olmaktan Korkuyor musunuz?


1. Bunalımından bahseden bir arkadaşım olduğunda, genellikle kendi mutluluğumdan suçluluk duyarım.

2. Şansım iyi giderken, kıskandırmamak için bahsetmemeyi tercih ettiğim zamanlar sık olur.

3. Başkalarına "hayır" demem gerektiğinde zorlanıyorum.

4. Tam yeni bir projeye girişeceğim zamanlar, aniden yapılacak bir sürü iş bulur, onlara öncelik vermeye başlarım.

5. Herkesten önce kendilerini gözeten insanların bencil olduklarını düşünmeye eğilimliyim.

6. Yakından tanıdığım birisi bir işi başardığında, genellikle kendimi ona oranla kaybetmiş hissederim.

7. Bir konu üzerinde uzun süre konsantre olmak konusunda çok nadiren problem yaşarım.

8. Birilerinden yardım istemem gerektiğinde, onlara yük olduğumu hissederim.

9. Zıtlaşmayı önlemek için sık sık taviz veririm.

10. Bir konuda karar verdiğimde, çoğunlukla bu kararıma sadık kalırım.

11. Benim için önemli biri, beni övdüğünde utanırım.

12. Rekabet içeren bir aktivite içindeyken (spor, oyun, iş gibi) sıklıkla nasıl yapıyor olduğuma, ne kadar iyi olduğuma takıldığımdan, olayın keyfini yeterince çıkartamam.

13. Bence hayal kırıklığına uğramanın en garantili yolu bir şeyi çok istemektir.

14. Önemli bir işi ya da projeyi tamamladığımda, bunu kutlamaktansa, hayal kırıklığı yaşarım.

15. Kendimi, hemen her zaman kendim için koyduğum standartlara uygun bulurum.

16. Benim için her şey yolunda gitmeye başladığında, bir şeyler yapıp bozacağımdan korkmaya başlarım.


Test sonuçları
7, 10, 15 numaralı sorulara “Hayır ” için, diğerlerine “Evet” için 1 puan verin.

0-5 puan: Başarı ile aranız iyi
6-9 puan: Başarmakla ilgili korku ve tereddütleriniz var
10-16 puan: Korkularınızla başarınızı engelliyor olmalısınız



--------------------------------------------------------------------------------


Bu konudaki ilk çalışmalar, 1969’da Matina Homer tarafından, Michigan
Üniversitesi öğrencileri arasında yapılan bir araştırmaya dayanıyor.

Tıp fakültesi öğrencilerine bir öyküyü tamamlamaları söyleniyor. Erkeklere verilen kağıtta “Ve John, ilk dönem sınavlarının sonunda, kendi sınıfının birincisi olduğunu öğrenir...” yazılı, kız öğrencilere verilen kağıtta ise “Ve Anne, ilk sınavlarının sonunda, kendi sınıfının birincisi olduğunu öğrenir...” yazılı. Tamamlanan öyküler incelendiğinde erkeklerin yalnızca %10’u John için karamsar bir öykü çıkarıyor, oysa kızların büyük çoğunluğu Anne’in sosyal olarak dışlanacağından korkuyor, Anne’i sivilceli, yalnız, sevgilisi olmayan, erkeksi ve sert olarak algılıyor.

Genelde yüksek ve cinsel rol olarak “erkek” mevkilerden kadınlar daha çok korkuyor. Genel müdür, murahhas aza gibi. Hemşirelik, sekreterlik gibi işlerde ise korkular rol ilgili değil ve başka unsurlar öne çıkıyor.

Erkekler de yoğun başarı korkusu çekiyorlar. Başarılı olmanın bedelinin yüksek olduğunu düşünenler, orta düzeydeki performansları ile yetiniyorlar.
Günümüze dek yapılan çeşitli araştırmalar, kadın ve erkekte başarı korkusu ile ilgili eşit sonuçlar elde edildiğini gösteriyor.


Başarı korkusunun nedenleri aşağıdaki şekilde gruplandırılabilir:

Yükselen beklentileri karşılayamamaktan korkma
• Başarıyı yineleyememe, sürdürememe korkusu
• Başarının yüklediği yeni sorumlulukları taşıyamama korkusu
• Çıtanın yükselmesi nedeniyle rahat çalışamama korkusu, çok zaman ve emek ayırmaktan, artan baskıdan korkma
• İnsanların kendisinden bekledikleri yeni düşünce ve davranış modellerini geliştirememekten korkma
Kişiliğin Tutarlı Olması İhtiyacı
• “Başarılı olunca ben, ben olmam”
• Önceden eleştirdiği kişilerin özellikleriyle özdeşleşmekten korkma
• Değerlerini ya da sahip olduklarını kaybetmekten korkma
• Kişiliğinin değişmesini gerektirecek yeni görev ve sorumlulukları üstlenmekten korkma
• “Örnek olmak” zorunda kalmaktan korkma

Dışlanmayı Önleme
• “Geride bıraktıkların düşmanın olur”, “Meyveli ağacı taşlarlar”
• Ait olduğu yaş, gelir, eğitim vb grubundaki yerini kaybetmekten korkma
• Yeni ulaştığı düzeydekiler tarafından dışlanmaktan korkma
• Aile ilişkilerinde dengesizlikten korkma
• İlişkide bulunduğu insanların kendisini yalnızca başarısı ve bunun getirdiği kazançlar nedeniyle sevmesinden korkma

Diğer korkular
• Başardığında yine de mutlu, tatmin olamamaktan korkma
• Başarıyı sürdürmek için gerekli motivasyonu bulamamaktan korkma
• Tanınmaktan, özel hayatının örseleneceğinden korkma
• Kendisinden daha “üstün” birilerinin ortaya çıkıp yerini alacaklarından korkma, rekabetten korkma

Ana sorun: Belirsizlik Korkusudur

Kişi, genelde bulunduğu konumu ve ortamı “alıştığı için” güvenli bulur ve değişime direnç göstermesi doğaldır. Aslında insan iki koşulda değişimi kolayca göze alır: Değişimin getireceği yeni koşulların kendisi için yararlı olacağından kesinlikle eminse ya da içinde bulunduğu koşulların kendisi için zararlı olduğundan kesinlikle eminse! Başardığı zaman herşeyin daha iyi olacağının garantisi yoksa, olasılıkları tahmin bile edemiyorsa, genel prensip geçerli olur: “Sakın bilmediğin suda yüzme!”


Başarı Korkusunun Göstergeleri ve Sonuçları

Başarı korkusu duyan ve kendini engelleyen kişilerin ortak noktası, daha önce benzer işlerde en az bir kez yüksek performans göstermiş, başarmış olmaları. Dolayısıyla başarıdan çekinen kişi, başaracağını biliyor. Bilinçsizce kendini sabote ediyor:

• Daha önce elde edilmiş yüksek başarı düzeyini sürekli hale getirmemek için çaba gösteriyor, eski düzeyde kalıyor
• Tam başarmak üzereyken vazgeçiyor ya da önceliği az başka işlere yoğunlaşıyor
• Problem çözmekte, karar vermekte zorlanıyor
• Hedefleri tutturamıyor, bunun için gerekli motivasyonu bulamıyor
• Gelişmek, elindekinden daha fazlasını elde etmek ve başarmak için istek duymuyor
• Başarı elde ettiğinde suçluluk, kaygı ve kafa karışıklığı hissediyor
• Elde ettiği başarıya leke sürüyor, aşağılıyor
• Konsantrasyon güçlüğü çekiyor

Tüm bu eylemlerin kaçınılmaz sonuçları ise düşük performans, düşük motivasyon ve mutsuzluktur. Bu durumu iyileştirmek isteyen yöneticilerin, çalışanları motive ederken seçim sorunları ve yanlışları oluşur.

Yöneticilerin “Motivasyon” Sorunu

Yönetici çoğu zaman çalışanın yaşadığı korkuyu tanımlayamaz, kafa karışıklığı ve isteksizlik üzerine yoğunlaşır. Hedef yükseltir, ödülleri çekici hale getirir.
Bireyin sorunu “kişiye özgü, içsel” olduğu halde takım çalışmalarını veya rekabeti öne çıkaran programlara yönelir. Oysa başarmaktan korkanın son istediği şeydir rekabet! Bireyin zihinsel ve duygusal olarak kendi içinde “güçlenmesi” gerekir. Başarıdan zevk alması, gelecek koşullara güven duyabilmesi ön koşuldur. Bu yönde motivasyona katkıda bulunan yönetici, başarısını daha önce izleyip takdir ettiği bir çalışandan sürekli en yüksek performansı alabilir, bilgi ve deneyim kurum içinde kalır ve yeşerebilir.

İnançlar ve Özdeğer İlişkisi

Başarı korkusu çeken kişi öncelikle bunun farkına varmalı, zihninin derinliklerinde kazılı olumsuz inançları ve düşünceleri ortaya çıkarmalı ve olumluya dönüştürmelidir.

“Başarılı olmayı hak etmiyorum”; “Ben değersizim”; “Ne yaparsam yapayım, yeterli olamam”; “Yeniden başlamak bana ‘amaç’ hissi veriyor”; “Zirvede yalnız kalırsın”; “Orada kalmak, çıkmaktan daha zordur”; “Bu yalnızca talihtir, gün gelir tersine döner” gibi inançlar bizim ilerlememizi engelleyen korkuyu beslerler. Bunların oluşumunda aile gelenekleri, eğitim ortamı, sosyal tanımlar, travma ve yenilgi ile sonuçlanmış rekabet gibi kötü anılar vardır.

Örneğin, babam bizi hep babaannemin bir öğüdü ile büyütmüştü: “Önden gidenin başına, sondan gidenin arkasına vururlar, ortadan gitmeli insan” diye!! Çok şükür bir yandan da “Bizim lugatımızda ‘Yapamam!’ kelimesi yoktur, zoru başarmak en tatlı şeydir, sizler en yüksek başarılara layıksınız” diye beynimiz yıkanmıştı da, bugün başarı öcüsü bizi korkutamıyor.

Küçük beyinlerimizin bilinçsizce kaydettiği inançların gölgesinde oluşturduğu “Özdeğer” varsayımları başarı ile yakından ilgili. Kişi kendine verdiği değeri nasıl tanımlıyorsa, sabote etmek için onu seçiyor. Varsayımlar şöyle olabilir:

• Başarılı insanlar değerlidir
• Yüksek eğitim görmüş kişiler değerlidir
• Yüksek mevkideki, bol para kazanan, ün yapmış kişiler değerlidir

Birey “Ben değersizim, iyi şeyleri hak etmiyorum, daha üstün koşullara layık değilim, öyleyse başarımı engelleyerek (eğitimimi yarıda keserek, kazandığım parayı çarçur ederek, dağınıklık, dalgınlık, tembellik sergileyerek, maymun iştahlı davranıp işten işe atlayarak) bunu sürdürebilirim, kendimi cezalandırabilirim. Bilinmeyen sularda yüzmekten ve değişmektense, burası daha güvenli, hak ettiğim de bu zaten....” gibi bir mantık yürütebilir örneğin. Kişinin kendine biçtiği değer ne kadarsa, elde edip rahat edeceği ortam da, o kadarını sağlayan ortamdır.

Bu Korkudan Kurtulmak ve Başarılı Olmak İçin

Aslında derinlerdeki gerçek sorun, kişinin kendi kimliği, değeri ve gerçek istekleri hakkında bireysel tanımlar ve hedefler belirleyememesidir. Başarı öznel biçimde tanımlanmayı, kişisel tatmin ve mutluluk ile ilintili hedefler belirleyebilmeyi gerektirir.

İçe dönük çalışmalar burada çok önem kazanır. Kişinin kendini sorgulama ve farkındalık geliştirme yöntemlerini kullanması, olumlu telkinlerle zihnini dönüştürebilmesi, imgeleme ve meditasyon teknikleri ile güçlenmesi mümkün olur. Amaçları aşağıdakiler olabilir:

• Özdeğer, benlik, kişilik gibi varsayımlarını yeniden tanımlaması ve benimsemesi,
• Hiçbir koşulu olmaksızın “değerli” olduğunu kavrayabilmesi
• Başarıyla ilgili inançlarını yararlı inançlara dönüştürmesi
• Ulaşılabilir ve sürdürülebilir kişisel hedefler belirlemesi ve bunları yaşamının tüm alanlarına yayabilmesi
• “Hayır” demeyi öğrenmesi ve dikkatini “mecburiyet” duygusundan çekerek, başarıdan duyduğu tatmin ve coşkuya yöneltmesi

Bu amaçlara ulaşmada yeni teknikler de kullanılabilir. EFT: Duygusal Özgürleşme Teknikleri ve BSFF: Be Set Free Fast-Hızla Özgürleşin gibi
enerji psikolojisi teknikleri, çok yaygın kullanılan NLP: Nöro-Linguistik Programlama, yukarıda önerdiğim bilinen tekniklerden daha hızlı sonuç alabilmeyi sağlar. Mentor ve coach yardımı da alınabilir.

Özetle; başarı duygusu geliştikçe motivasyon içselleştirilmiş olur, performansı besleyen ana duygu da budur. Azim, hırs, sebat, tatmin, onur duyguları gelişir, kişi kendi tanımladığı başarısından keyif aldıkça daha iyisini yapar.
Bilginin, yeteneğin ve deneyimin başarı sağladığını, korkunun azmi ve başarıyı sinsice baltalayabileceğini biliyoruz. Bunu ortadan kaldırmamız ve başarının tadını çıkarabilmemiz ise yeni bir yaşam demektir. Daha nitelikli, doyum ve kendinden memnuniyetle bezenmiş, güven dolu bir yaşam!

Başarı Duygunuzu Geliştirmek İçin:

Küçük başarılarınıza dikkatinizi verin
Her başarının tadını çıkarın, duygunuzu yayın, hatta abartın
Başarıyı deneyimlemeye alışın...

Gülcan Arpacıoğlu

[yakamoz]

BAŞARILI İNSANLARIN SIRLARI

Bazı insanlar kendilerinin ve başkalarının hayatlarında önemli ve olumlu gelişimler sağlarlar ve başarılı olarak kabul edilirler. Başarılı insanlar üzerinde yapılan araştırmalar, onların birçok ortak noktasının olduğunu ortaya koyuyor.

Öncelikle başarılı insanların yüksek bir özgüvene sahip olduğu belirlenmiş. Bir başka ifade ile başarılı insanlar kendilerine değer verir ve güvenirler. Bu özgüven onların yaratıcılık için gerekli olan heyecan ve cesarete sahip olmalarını sağlar. Dolayısıyla, özgüveni olan insanlar kendilerine ulaşılması güç hedefler koymaktan çekinmezler. Ardından da bu yüksek hedefe odaklanarak onu gerçekleştirme yönünde en büyük adımı atmış olurlar.

Başarılı insanların hayatta belirlenmiş kişisel hedefleri ve değerleri vardır. Hangi misyona hizmet ettiklerini iyi bilirler ve başarılı olduklarında dünyanın nasıl değişeceği konusunda bir vizyona sahiptirler. Kişisel hedefleri konusunda gerçekçi ve net beklentileri vardır. Bu hedeflere ulaşmak için stratejiler geliştirir ve bu stratejileri uygularlar. Bu stratejiler bireysel yetkinlikleri ve ilişkileri geliştirecek hedefleri ve zaman planlamasını kapsar.

Başarılı insanlar aynı zamanda kendi davranışları ve gelecekleri için sorumluluk üstlenirler. Sorumluluk üstlenen insan insiyatif alır, risk alır ve geleceği şekillendirecek adımları belirler ve atar. Bu yaklaşım onlara daha hızlı öğrenme fırsatı sağlar.

Bu insanlar geleceği gözlerinin önünde canlandırmak için özel çaba gösterirler. Hayal etmek, gerçekleştirmenin ilk adımıdır. Hayalleri gerçeğe dönüştürürken izlenen bir başka yol da bu hayalleri başkalarıyla paylaşmaktır. Sözlü ve/veya yazılı olarak hayallerini tekrarlayan insanlar, hem bu hayalleri daha netleştirmiş olurlar, hem de kendilerin toplum önünde hayalleri ile özdeşleştirerek kişisel sorumluluklarını pekiştirirler.

Başarılı insanlar yenilgileri kabullenip, onları aşma konusunda kararlılık gösterirler. Gerçeklerle yüzleşmeyi, başkalarının deneyimlerinden faydalanarak hataları önleyebilmeyi bilirler. Odaklandıkları hedef doğrultusunda ilerlemeyi gözleyip, davranışlarını değiştirmekten kaçınmazlar.

Başarılı insanlar kendileriyle barışıktırlar. Dolayısıyla, yaşamlarında yüksek düzeyde stres yoktur. Ruhsal ve bedensel olarak formda ve zindedirler. Bu, onların hedeflerine odaklanabilmelerini sağlar. Onlar, uzun vadeli hedeflere odaklanır, kısa vadeli kazançlar için uzun vadeli hedeflerinden vazgeçmezler. Zamanlarını etkili kullanırlar. Hedeflerini gerçekleştirmek için gerekli az sayıda ancak önemli adımlara odaklanırlar. Hedefleri doğrultusunda fedakarlık yapmaktan çekinmezler. Disiplin başarılı insanların ortak özelliklerindendir.

Başarılı insanlar sadece zihinsel zekalarıyla değil, aynı zamanda duygusal zekalarıyla da farklılık yaratırlar. İnsan ilişkilerine önem verirler. Olaylara karşıdakinin gözüyle bakabilirler. İnsanlara değer verir, onlarla karşılıklı kazan-kazan türünde ilişkiler kurmaya özen gösterirler. Beraber çalıştıkları insanlara heyecan verir, onlara yetki kullanacak geniş alan bırakırlar.

Başarılı insanların en önemli özelliklerinden biri de kendilerini sürekli olarak geliştirme çabasında olmalarıdır. Her zaman yeni bilgilere açıktırlar. Her hatayı bir öğrenme fırsatı olarak görürler. Başkalarının deneyimlerine yakın ilgi gösterir, onlardan öğrenmeye çalışırlar.

Dr. Yılmaz Argüden

[yakamoz]

UYUM KABİLİYETİ VE DUYGUSAL ZEKA

Günlük hayatımızda gelişen, farklı, belirsiz ve değişen koşullara uyum sağlayabilmek önemli bir duygusal zeka becerisidir. Uyum kabiliyeti yüksek olan kişiler, esnek ve dinamik olmalarının yanı sıra, yanlış yaptıklarını anladıkları anda fikirlerini değiştirebilen ve bu konuda farklı görüşlere açık olan bir tutum sergilerler. Oysa ki, bu beceriden yoksun olanlar, katı ve inatçı olma eğilimi taşır ve yeni durumlara kolay uyum sağlayamazlar. Dahası, bu tür kişilerde, korku, kaygı ve değişime karşı derin bir rahatsızlık duygusu hakimdir. Dolayısıyla, olaylara geniş açılardan bakamaz ve genellikle karşılaştıkları fırsatları iyi değerlendiremezler. Yeni düşünceler konusunda muhafazakâr, esneklik konusunda ise tedirgin davranırlar. Sonuç olarak, bu davranışın onlara hiçbir şey kazandırmayacağını bildikleri halde eski tutumlarına sıkı sıkıya bağlı kalırlar.

Diğer yandan, esnek olmak, “gerçekçi değerlendirme” yapmakla da yakından ilgilidir. Kişi çevresinde olanları dikkatle okuyamıyor ve değerlendiremiyorsa, onu doğru davranışa götürecek işaretleri de dolayısıyla kaçırabilir. Bir şirket yöneticisi, bir öğretmen, bir ebeveyn, bir eş, vb. yeri geldiğinde yapılan planları ve alınan kararları bir kenara bırakarak gelişen olaylar karşısında yerini alabilmelidir. Aksi halde, değişen durumun getireceği olanakları değerlendiremez ve başarısızlığa mahkum olur.
Uyum kabiliyeti geliştirilebilir…
“Güneşin sana ulaşmasını istiyorsan gölgeden çık…” - Konfüçyüs

Esnek davranmamak ailemizden kaynaklanan güdüsel bir hareket gibidir (Stein & Book, 2000, s.202). Çünkü insan uzun zaman boyunca gözlemlediği tavır ve düşüncelerin etkisinden kolay kolay kurtulamaz. Bu anlamda, hayatımıza şöyle bir baktığımızda çok farklı durumların uyum kabiliyeti gerektirdiğini gözlemleyebiliriz;
* Günlerden Pazar…ve eşiniz kahvaltıdan sonra sinemaya gitmeyi teklif ediyor. Oysa siz kapalı ortamlardan hiç zevk almıyorsunuz. Ne de olsa Pazar günü dışarıda geçirilir…
* Bugünkü yemek enginar ve siz enginarı hiç sevmezsiniz…
* Bir patron olarak iş yerinizde müşterilerinizi ve çalışanları dinlemeyi zaman kaybı olarak görüyorsunuz. Herkesin dediğini yapmaya kalksanız bu iş nasıl yürür?
* Bir öğretmen olarak öğrencilerinizin özel hayatlarını asla irdelemesiniz. Herkesin özel hayatı kendisini ilgilendirir.
* Yeni evlisiniz…Eşiniz kariyer planları yapıyor ve birkaç yıl çocuk sahibi olmayı hiç düşünmüyor. Size göre çocuk evliliğin en büyük hediyesi, çocuksuz bir evlilik düşünülemez.
* Bir anne olarak bebeğinizi bakıcıya emanet etmezsiniz, bakıcılara güvenilmez.
* Kalın yastıkta yatmazsınız, boynunuz ağrır.
* Asla gece tırnak kesmezsiniz, uğursuzluk getirir. vs.

Bu tür düşünce ve davranışlar hayatınızda değişik sorunlar ve kısıtlamalar yaratır. Dolayısıyla, çok farklı sebeplerden dolayı mutsuz, doyumsuz, aksi, sabit fikirli bir tutum içerisinde hayatın size sunduğu sonsuz seçeneklerin tadına varamamış olursunuz. Oysa ki hayattan daha çok zevk alabilmenin anahtarı sık sık yüz yüze geldiğimiz bu tür sorunlara karşı daha esnek bir bakış açısı geliştirebilmek ve böylece bizleri zor durumda bırakan düşünce ve davranış kalıplarını değiştirebilmektir.

Kayınvalidesi ile Geçinemeyen Gelin…
Bir gelin kayınvalidesiyle hiç geçinemezmiş. Araları o kadar kötüymüş ki gelin aktara giderek durumu anlatmış: “Onu mutlaka zehirlemeliyim, ama bana öyle bir zehir ver ki, kimse fark etmesin.” Yaşlı aktar geline bir toz vermiş. “Bunu her gün yemeğine çok az karıştır. Fakat aranı çok düzgün tut, gülümse iyi davran ki kimse senden şüphelenmesin” demiş. Kızgın gelin kaynanasının her yemeğine muntazaman o beyaz tozdan karıştırıp, bir ay ömrü kalan kaynanasına çok iyi davranmaya başlamış. Aradan bir ay geçince gelin tekrar aktara gelmiş ve; “…bu zehrin panzehirini istiyorum. Zehirlediğimi anlamasın diye kayınvalideme farklı davranmaya, gülümsemeye ve saygı göstermeye başladım. Bu sefer onun da bana tavrı değişti, çok iyi bir insan oldu. Şimdi benim en iyi dostum. Onun ölmesine müsaade edemem” demiş. Bunun üzerine yaşlı aktar cevap vermiş: “Panzehire ihtiyaç yok. Sana verdiğim zehir sadece tuzdu. O bir parça tuz şimdiye kadar kaç kişinin arasını düzeltti anlatamam.” (Anonim)

İçsel Konuşma
Bizleri işe yaramayan, eski düşünce kalıplarımıza bağlayan en önemli etken, mücadele etmeyi başaramadığımız içsel konuşmalarımızdır. Hikayedeki gelini kayınvalidesini öldürebilecek kadar kızdırabilen içsel konuşması belki biraz abartılıdır ancak gelinin aktardan aldığı zehir sayesinde içsel konuşmasını bastırabilmesi, aldığı karar gereği kayınvalidesine iyi davrandığında değişimin doğal olarak gerçekleştiğini ve ilişkinin iyiye gittiğini görmesi, düşünce ve davranışlarımız konusunda esnek olabilmenin ne kadar olumlu sonuçlar doğurabileceğine güzel bir örnektir. Zira içsel konuşmamızın zararlı etkileriyle mücadele etmeyi başardığımızda, durumları henüz ortaya çıkarken gözlemleme ve çabamızın ne kadar işe yaradığını fark etme imkanı buluruz. İşte böyle bir durumda yapıcı davranamıyorsak, mutlaka gözden kaçan bir içsel konuşma vardır (Stein & Book, 2000).

Neler Yapmalı?
“Uyum küçük şeylerin büyümesini sağlar. Uyumsuzluk ise büyük şeylerin yok olmasına neden olur.” - Sallust
Uyum kabiliyeti geliştirilebilir. Bu bakımdan öncelikle kişinin mutsuzluk yaratan durumları çözebilmek amacıyla “esnek olmak” konusunda kendisini eğitmesi gereklidir. Burada en çok dikkat edilmesi gereken nokta olayları gerçekçi bir bakış açısıyla değerlendirebilmektir. Çünkü çevresinde olanları gerçekçi bir gözle değerlendiremeyen kişiler yeni oluşumlara uyum sağlamakta zorlanırlar. Bunun yanı sıra, Duygusal Zeka araştırmacısı Claus Moller’in (2000) uyum sağlama kabiliyetini geliştirebilmek konusunda bazı önerileri var;
* Değişimi, yeni fikir ve yaklaşımları memnuniyetle karşılamayı öğrenin.
* Veriler yanıldığınızı gösteriyorsa görüş açınızı değiştirmeye hazır olun.
* Alışılmış iş yapma tarzınız işe yaramıyorsa, stratejinizi değiştirin ve daha iyi bir yol bulun.
* Koşullar sizi zorlamadan önce değişmeyi öğrenin. Değişime zorlandığınız zaman genelde çok geç olur.
* Aynı olay veya problemi farklı şekillerde ele almaya çalışın.
* Değişimi yeni şeyler öğrenmek ve gelişmek için bir fırsat olarak görün.
* Sizden farklı olan insanları (değişik kültürlerden gelen, farklı geçmişlere, deneyimlere ve tutumlara sahip insanlar, vs.) anlamayı ve hoş görmeyi öğrenin;
* Günlük yaşantınızda daha fazla çeşitlilik yaratın. Örneğin, işe gidip gelirken farklı bir yol seçin. Yeni yerler ziyaret edin. * Yeni insanlarla tanışın. Yeni beceriler edinin. Farklı tarzda tatiller yapın, vs.
* Çok işlevli bir çalışan olun. Farklı işlev ve görevler üstlenin. Eğer mümkünse şirketinizin farklı departman ve takımlarında görev almaya çalışın. Başkalarının nasıl çalıştıklarını, öncelikler belirlediklerini ve işlev gösterdiklerini araştırın.
Dr. Seden Tuyan & Eray Beceren

Personal Excellence HAZİRAN 2005 sayısında yayımlanmıştır.

[siyah]

Başarmak yasaklanmışsa ne yaparsınız,
Size öne çıkmak başarmak beğenilmek iyi olmak, güzel olmak, yetenekli olmak yasaklanmışsa ne yaparsınız ?
Siz seçilen çocuk değilseniz ne yaparsınız
İçinizdeki ses başarmak isterse, ve herbaşarınız için cezalandırılırsanız neyaparsınız?
Yetişkin olduğunuzda mutlu olduğunuz için,
Evliliğinizde sorun yaşamadığınız için,
İşininizde çok çalıştığınız için,
Çok fazla maddi sıkıntı yaşamadığınız için
Hedefleriniz olduğu için
Cocuklarınızı çok sevdiğiniz
Çocuklarınızında size biçilen kaderi yaşatmadığınız için
cezalandırılırsanız ne yaparsınız
Sadece buyüzden aileniz size kapılarını kapatırsa
Bir yetişkin olarak ailesiz kalmanın altından nasıl kalkarsınız?
Rededilirseniz
Çünkü seçilen çocuk siz değilsinizdir. Bu sizin hakkınız olarak görülmemişse
Ailenizi üzdüğünüz diğer çocukları için istedikleri herşeyi siz yaşadığınız için kendinizden nefret edersiniz
başarmaktan nefret edersiniz. Silinip görünmez olmak istersiniz.
Çocuk aklınız bu ne saçmalık diyemez. Hatta yetişkin siz bile diyemezsiniz.
Başarmaktan ödünüz kopar

hadi bakalım yarın her güzel günden daha bir güzel geçecek 44... hep beraber halledecez bu mevzuyu 44 yarın gündüz mesaim var ama buraya gelmek için en ufak fırsatı ble degerlendiricem.e akşama zaten kutlama yaparız zaten herkes burada olur demi ...

[glk01]

merhaba

bilgiler için çok teşekkür ederim , sanırım sonunda mevcut olan halet-i ruhiyem için en uygun tanımı buldum. hep depresif olarak nitelendirdiğim durumum meğer başarı korkusundan ileri gelmekteymiş. yazılanları okuyunca daha bi netleşti herşey , şimdi anlıyorum hafızam için aldığım onca takdiri kaldıramayıp ıslarla çoğu şeyi beynimden silme isteyişimi :( , takdir görüğüm yerlerden kaçma eylemimi, iltifat edenlerle konuşmama kararı almalarımı ... :(

offf ya fazla abartmışım sanırım :(

[hadiya]

*atakan bey- **shmanic** portal doktoru- hayalayaz ve tüm arkadaşlar ... bana yardım edin akıl istiyorum .
insan 1 yıl geç üye olunca konulara yorumda hep geç kalıyor ama bu olay bendede var hemde nasıl bakın bir örnek vereyim üniversiteye giderken bir kızı seviyorum ama nasıl Allah Allaah yanıp tutuşuyorum sonra arkadaşların gazı ile çıkma teklif etmeye karar verdim ve inanırmısınız o bayan %110 kabul edecekmiş ve ben bunu hissettiğim anda bir an panik oldum nedin kendi kendime eğeeee kabul etti sonra nolacak el ele dolaşıp birlikte kavit geçiricez ... ya bir korku bastı o çıkma teklifi etmedim ve bu hayatımın her aşamasında var spor ile ilgili internet sitesi kurdum 1-2 günde hiç reklamsız 70-80 kişiye ulaştı ya popüler olurda herkes girerse sonra nolacak dedim Alah şahidimdir ki sitemin polüler olmasından korktum ve şu an kapalı sitem bana yardım edin lütfen akıl istiyorum

[alen]

ortaokul yıllarında bu korku bende mevcuttu hala mevcut ama eskisi kadar değil.yüksek not almaya korkardım.maçta gol atmaya korkardım.bugünde üniversiteyi başarıyla bitirmeye korkuyorum.ezikmiyim neyim ben ya :=) çözmüş değilim kendimi :=) başarısızlıktanda bir o kadar nefret ediyorum..ne bileyim garip bir vaka..ne öneriyonuz?telkin falanmı alsam

[metco]

Öncelikler herkese merhaba. Adım Mehmet
Bende başarıdan korkanlardanmışım ne güzel ki bunu keşfedebildim.

Dün Türkiye Almanya maçından sonra bi an şöyle düşündüm. ya iyi ki finale çıkmadık. çıksak neler olurdu ülkemiz maddi manevi krizde, insanlar mutsuz eğer bunu başarır bir de kazara kupayı alırsak nasıl yaparız diye düşündüm. bunun gibi bir düşünceyi fenerbahçe chealse maçında da düşünmüştüm.
Jeton sonra düştü bende. 33 yaşındayım üniversiteyi paralı okudum hayatımda tek başardığımı hissettiğim kendi kendime yaptığım firmamın web sitesi ve bunun için de ne deneyimim ne işim ne de okul bilgimle alakası vardı. Sadece internet yardım etti bana. Ama bu iş çevremde çok takdir aldı hatta beni hiç tanımıyanlardan bile . ama şimdi hevesim bile yok kendi sitemi bir tıkla açmaya. İşlerimde hep vurdum duymazlığa gitmişim. Küçük iş, büyük iş diye sallamışım bunları şimdi şimdi farkına varıyorum.

En kötüsüde hayatta hiç hedefim olmadı kendime hedefde bulamadım. Çok projeler ürettim ama peşinden koşmadım. "Ya zaten tek atımlık kurşunum var ya ıskalarsam" dedim. ama doğru zamanı beklerkende o kurşunu parça parça kendime sıkıyormuşum bunu fark ettim.
Şimdi değişim zamanı değerli olduğumuzu her nefes alışımızın bile başarı olduğunun farkında olma zamanı..

Bu konuyu açanlara bilgi verenlere deneyimlerini paylaşanlara ve bu korkumu fark edip bu yazıları okuduğum için kendime teşekkür ediyorum.