PREOPERATİF HASTA DEĞERLENDİRİMİ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI KONSÜLTASYONU
 

PREOPERATİF HASTA DEĞERLENDİRİMİ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI KONSÜLTASYONU[/b]Cerrahi sonrasi gelisen akciger komplikasyonlari , hastanede kalis süresini , morbidite ve mortaliteyi en az kardiyak komplikasyonlar kadar etkiler. Preoperatif degerlendirme, cerrahi uygulanacak olan hastalarda komplikasyon ve mortalite riskinin önceden belirlenmesi amaciyla yapilir.

PATOFIZYOLOJI

Postoperatif akciger komplikasyonlarinin çogu akciger duvar mekaniklerindeki degisiklikler ve solunum kas disfonksiyonu sonucu akciger volüm degisikliklerine bagli olarak gelisirler. Abdominal ve torasik cerrahi uygulamalar vital kapasitede ( VC ) ciddi azalmalara neden olur.

Cerrahi ve anestezinin akciger fonksiyonlari üzerine etkileri :



Akciger volümlerinde azalma

Diyafragma fonksiyonlarinda bozulma

Gaz alisverisinde bozulma

Ventilasyon kontrolunda depresyon

Öksürük ve mukosilyer klirenste inhibisyon

Akciger volümleri :

Postoperatif akciger komplikasyonlarinin çogu cerrahi isleme, anesteziye veya uygulanan çesitli farmakolojik ajanlara bagli akciger fonksiyonlarindaki degisiklikler sonucu gelisirler. Torasik ve abdominal cerrahiyi takiben vital kapasite ve fonksiyonel rezidüel kapasitede (FRC) 24 saat içinde basliyan ve bir haftadan fazla sürebilen azalmalar saptanabilir. VC'deki azalma % 70'e , fonksiyonel residüel kapasitedeki azalma ise % 30-35'e ulasabilir (1,2,3,4). Havayolu obstrüksiyonu genellikle saptanmaz (5). Bu degisiklikler cerrahi uygulama torakstan ekstremitelere dogru uzaklastikça giderek azalir. Bu nedenle akciger komplikasyonlari en yüksek oranda toraks ve üst batin cerrahisi sonrasi görülür. Bas ve ekstremite cerrahisi sonrasi degisiklikler minimal düzeyde kalir.

FRC'deki azalma, hacim olarak küçük olmasina karsilik komplikasyon gelisme riski açisindan çok önemlidir (6). FRC'de alt batin cerrahisi sonrasi % 10-15, üst batin cerrahisi sonrasi %30, torakotomi ve akciger rezeksiyonlari sonrasi % 35 civarinda azalmalar saptanmistir (3,7). Buna karsilik toraks ve batin disindaki cerrahi uygulamalarda FRC'de önemli miktarda degisiklikler olusmaz. Obezite, sirtüstü pozisyon , genel anestezi, batinda ascites ve peritonit gelisimi FRC yi azaltan diger nedenlerdir (Tablo-1).

Postoperatif akciger komplikasyonlarinin gelismesinde diger önemli bir unsur akciger kapanma volümünün (CV) artmasidir. Ileri yas, sigara kullanimi, sivi yüklenmesi, pulmoner ödem, bronkospazm ve hava yollarinda artmis sekresyon problemi CV'nin artmasina neden olur. Normal sartlarda FRC total aciger kapasitesinin yaklasik % 50'si, kapanma volümü ise % 30'u kadardir. Bu nedenle tidal soluk boyunca havayollari açik kalir. FRC'nin CV'nin altina indigi veya CV'nin FRC'nin üzerine çiktigi durumlarda bölgesel ventilasyon azalir, erken havayolu kapanmalari ve atelektaziler gelisir (6,8). Sonuçta ventilasyon/perfüzyon dengesizligi hipoksemiye, solunum yollarinda sekresyon birikmesi pnömoni komplikasyonuna ve bu sebeplerin birlikteligi solunum yetersizligi gelismesine neden olur.



İçindekiler



Kaynak: toraks.org.tr