Sağlığınız için çinkoyu ihmal etmeyin
 

çocuklarda büyüme ve gelişmede, bağışıklık sisteminde, tat ve koku almada, görme duyusunun güçlenmesinde, yaraların çabuk kapanmasında, doku gelişiminin hızlanmasında, erkeklerde gelişme çağında testislerin büyümesinde önemli rol oynar. çinko vücutta enzim olmayan proteinlerin, bazı hormonların, nükleik asitlerin, timulin gibi küçük düzenleyici moleküllerin dengede olmasını sağlamaktadır. Ayrıca epidermal ve epitelial hücre fonksiyonları, granülositer seri ve natural killer hücre fonksiyonları, antikor üretimi, lenfositlerde gen regülasyonu, makrofajların intracellüler öldürme etkileri, sitokin üretimi ve hücrelerin bölünme fonksiyonlarda anahtar rol oynamaktadır.







çinko eksikliğinin belirtileri; ishal, saç dökülmesi, mental bozukluklar, sık sık enfeksiyona yakalanma, büyüme geriliği, hipogonadizm (cinsel organ gelişiminde gerilik), deri değişikliği, iştah bozukluğu, karanlığa uyum bozukluğu, yara iyileşmesinde gecikme ve tad duyusunda azalma olarak özetlenebilir.

çinko eksikliğinin en çok rastlanan belirtisi cilt problemleridir. çünkü organizmadaki çinkonun %20' si ciltte toplanmıştır. Bu yüzden yetersizlik koşullarında ilk önce cilt etkilenir. Yara iyileşmesinde gecikme en önemli bulgulardan biridir, bunun kesin mekanizması açık değildir ancak çeşitli çalışmalar çinkonun bağ (konnektif) doku biyosentezi ve bütünlüğü için gerekli bir faktör olduğuna işaret etmektedir. çinko dış etkilere karşı bağışıklık sisteminin savunmasını güçlendirir. Organizma sürekli olarak zararlı viruslar, bakteriler, kanserojenler ve allerjenlerle karşı karşıya kalmaktadır. çinko yetersizliğinde vücudun bu zararlı mikroorganizmalarla ve maddelere karşı direnci azalmaktadır. çinko eksikliği durumunda özelikle de yetersiz alımına bağlı gelişen eksikliklerde, çinko içeren ilaçların kullanımının bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri son derece başarılı sonuçlar vermektedir. Bu bağışıklık etkileri, Down Sendromlu çocuklarda, yanık hastalarında, kanser hastalarında, AIDS hastalarında, alkoliklerde, dialize giren böbrek hastalarında, yaşlılarda, Romatoid Artridi olan hastalarda ve düşük doğum ağırlıklı bebeklerde önemli gelişmeler göstermiştir.

Günlük çinko gereksinmesi; 0-1 yaş bebeklerde 5 mg, 1-10 yaş çocuklarda 10 mg, yetişkin erkeklerde 15 mg, kadınlarda 12 mg olarak hesaplanmıştır. Serum çinko düzeyi yaşla artış gösterir, serum çinko düzeylerinde kadınlar ve erkekler arasında anlamlı farklılık gözlenmemiştir. çinko elementi göreceli olarak nontoksik bir elementtir. Diyetle yüksek oranda çinko alımının toksisiteye neden olmadığı ancak farmakolojik dozların bakır absorbsiyonunu interfere ettiği, HDL kolesterol seviyesini düşürdüğü, immun sistemi olumsuz etkilediği rapor edilmiştir.







Kaynak: Diyetisyen Selahattin Dönmez

Kaynak: saglicaklakal.com