DİABET/ŞEKER HASTALIĞI 1
 

Sayfa: 1/7

Diabet Nedir?

Diabet, pankreas bezinden salınan insülinin eksikliği ya da görevini yapamamasına bağlı kandaki şekerin sürekli yükselmesi, müzmin, sinsi,



geç kalınırsa dönüşümsüz komplikasyonlarla seyreden, yaşam boyu sürüp yaşam kalitesini bozan, maliyeti yüksek, sürekli eğitimi gerektiren, soya çeken bir



sendromdur.

İnsülin yiyeceklerimizden aldığımız karbonhidratlar (şeker üreten unsurlar), kanda glukoza dönüşür. Hücrelerin



enerji kaynağı olan glükoz insülin aracılığı ile hücre içine girer. Eğer insülin yoksa, azsa ya da görevini yapamıyorsa glukoz hücreye giremez ve kanda kalarak



kandaki şeker seviyesini yükseltir. Aç karnına kan şekeri % 126-140 mg birkaç kez değişik zamanlarda aşan insanlara şeker tanısı konur. Kandaki şeker %



180 mg ı aşarsa idrarda şeker bulunur.

Esas olarak Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki tür diyabet vardır:



Tip 1 diyabet, çocuklarda ve gençlerde daha sık görülür. Tip 1 diyabetlilerin vücutlarında yeterli insülin



yoktur, çünkü insülin salgılayan pankreas bezinin adacık (beta) hücrelerinde bozukluk vardır. Tip 2 diyabet, ileri yaşlarda ve şişmanlarda daha



sık görülür. Bunlarda insülin yetersizliğinden daha çok, insülinin hücreler üzerinde gerekli etkiyi gösterememesi söz konusudur yani insülinin varlığına



rağmen insüline direnç vardır.

Tip 1 Diabet

Tip 1 Diyabet Nasıl Meydana Gelir? Günümüzdeki bilgiler, Tip 1 diyabetin genetik yatkınlığı



olan kişilerde çevresel bir faktörün etkisiyle başladığını göstermektedir. Vücut insülin üreten kendi adacık hücrelerini düşman olarak görmekte ve onları yok



etmeye uğraşmaktadır. Bu tür hastalıklara otoimmün hastalık denmektedir. Bağışıklık sistemi bozukluğu hastalığıdır. Dünyada her yıl 100.000 çocuktan 10-40 tanesinde Tip 1



diyabet gelişmektedir. En sık Finlandiyada görülmektedir. Şu andaki bilgilere göre, bir çocukta Tip 1 diyabet gelişmesini önlemek ve diyabeti tam olarak



iyileştirmek mümkün değildir.

Bununla birlikte diyabetin kesin ve kalıcı tedavisi için çok yoğun çalışmalar sürdürülmektedir. ( Adacık hücre nakli, immün sistemi



süprese eden ilaçlar)

Belirtileri:



Ani kilo kaybı



Anormal ağız kuruluğu ve su içme



Sık idrara çıkma



Halsizlik ve aşırı yorgunluk



Sürekli açlık hissi



Görme keskinliğinde azalma, bulanık görme



Tekrarlayan enfeksiyonlar



Çocuklarda gece yatağını ıslatma



Uykuya meyil

Tip 1 Diyabet Tedavisinin İlkeleri:

Tip 1 diyabet tedavisi esas olarak vücut tarafından üretilemeyen insülin hormonunun yeterli miktarda ve uygun zamanda



yerine konmasına dayanmaktadır.Beslenme planlanması, egzersiz, sevgi, bilgi ve kendi kendine bakım tedavinin diğer yönlerini oluşturur.



Her Diyabetli; Diyabet tedavisi konusunda kendi ustalığını geliştirmeli, Ortalama bir doktordan daha çok bilgi sahibi



olmalı, Diyabeti kabullenmeyi ve onunla yaşamayı öğrenmelidir.

Tip 2 Diabet

En



sık görülen diabet formudur. Tüm diabetiklerin % 90ını oluşturur. İnsülinle kontrol edilmeleri şart değildir. Oluşumunda iki faktör rol oynar. Genetik



yatkınlık ve çevre faktörlerinin etkisiyle ya insülin salınımı bozulur ya da insülinin kullanımında bir sorun vardır. Diyet + programlanmış egzersizle ya da



bunlara ağızdan şeker düşürücü hapların ilavesiyle kontrol altına alınır.

Gençlerde görülme oranları son yıllarda giderek artmaktadır.



Tip 2 diabetin başlangıcı yavaştır. İnsanların % 30-40ında hiç belirtisi bulunmaz. Bu nedenle tanısı zordur. Bu ara dönem 7-10 yıl



olabilir. Bu dönemde diabetin yaptığı hasarlar başlamış, hatta ilerlemiş olabilir.

Tip 2 diabetin belirtileri Tip 1 diabete benzer. Risk faktörleri:

Oturgan hayat



Ailede diabet öyküsü



Sık gebelik ve iri bebek doğurma



Gebelikte diabet öyküsü



Etnik yapı, asya-Afrika vs. kökenli olma



Stres