Günlük Mesaj

Bluesky24 · 24-04-2010, 02:58 PM

Hücre bölünmesi ileri aşamalara geldikçe uzun ve yumak biçimindeki iplikçiklerden oluşan Kromatin değişim gösterir. Bu iplikçiklerin giderek boyları kısalır enleri kalınlaşır, bir süre sonra en kısa ve en kalın durumlarını alırlar. Oluşturdukları bu biçime Kromozom adı verilir.Kromozomlar kimyasal olarak başlıca iki bölümden oluşurlar. Ortada çok uzun bir DNA zinciri ve bunu dıştan saran proteinden yapılmış bir kılıf. Kromozomlar en kısa ve en kalın durumlarını aldıklarında çoğunlukla silindir biçimindedirler. Görevlerine uyan özel bir iç yapı düzeni gösterirler. Bu dönemdeki kromozomların sayıları, büyüklükleri, biçimleri iç düzen ve davranışları her bir canlı için farklı özellikler gösterir ve o canlıya öz olan kromozom biçimlerini oluştururlar. En önemlisi ise türe öz kromozom sayısıdır. Üreme hücreleri dışında insan vücut hücrelerinde ( genetik bozuklugu olanlar dışında ) 46 kromozom vardır. Bu sayı hiç değişmeden her yeni kuşakta aynı tutulur. Bunun hangi mekanizmayla sağlandığı mayoz bölünme konusunda anlatılacaktır. 46 kromozomumuzun sayısında artan ya da eksilen yönde bir değişim olursa, yapısal ya da işlevsel eksiklikleri olan çocuklar oluşur, insan hücrelerinde 46 kromozomun 2 tanesi insanın cinsiyetini belirleyen kromozomlardır (sex) kromozomları. Geriye kalan 44 kromozoma Otozom kromozomlar denir ve insanın cinsiyet dışındaki yapı ve işlevlerini düzenlerler. Cinsiyet kromozomları birbirinden farklıdırlar. Bunlardan birincisi X kromozomu ikincisi ise Y kromozomu adını alır. Y kromozomu X kromozomuna oranla daha küçük yapıdadır. Eğer bir insan hücresinde cinsiyet kromozomlarının her ikisi de X kromozomu (XX) ise bu kişi dişidir.Tersine bu iki kromozomdan biri X ötekisi Y ise bu kişi de erkek cinsiyete sahip olur. Kadın ve erkekte üreme hücreleri oluşurken, 46 kromozomlu hücrelerin kromozomları ikiye pay edilerek (Mayoz bölünmenin özelliği) her bir cinsiyet hücresine 23 kromozom ayrılır. Kadın üreme hücresine 23 kromozom ayrılır. Kadın üreme hücresine (yumurta), 46 kromozom (22 + X) ve (22 + X) olarak dağılır.Erkek üreme hücrelerinde (spermlerde) ise (22 + X) (22 + Y) biçiminde paylaşma olur. Eğer döllenme sırasında yumurtayı X kromozom taşıyan sperm döllerse yeni doğan çocuk 44 + XX kromozom dizilimi göstereceğinden kız olur. Döllenmeyi Y taşıyan sperm yaparsa, 44 + XY dizilimi nedeniyle erkek çocuk oluşumu ile sonuçlanır.

Kaynak: Kromozom