Ülkemizde Sigara

[Bluesky24]

Hazırlayan[img]/images/smilies/biggrin.gif[/img]r. Mustafa Çetiner



Kolomb, Amerikayı keşiften döndükten soma Sevilla ve Barselona

ın kalabalık caddelerinden bir tören havasında geçerken beraberinde getirdiği tuhaf ve paha biçilmez pek çok şeyi, o ana kadar hiç tanınmayan bir ırkın kırmızı derili insanların, hiç görülmemiş hayvanları, çığlıklar atan rengarenk papağanları, hantal ve ağır yürüyen tapirleri ve kısa bir süre soma Avrupayı kendilerine vatan edinecek olan bitkileri ve meyveleri, Hint buğdayını, tütün ve Hindistan cevizini halka gösteriyordu. Kristof Kolombun 15 yy sonunda Avrupaya tanıttığı denizcilerin kolayca alıştığı tütün tüm dünyaya hızla yayıldı ve sanki kanayan Amerika topraklan, kutsal tütün bitkisi aracılığı ile ilkel sahiplerinin öcünü aldılar. Gerçekten de, gelişmiş batı toplumlarında erkeklerde görülen kanserlerin 40-45i, tüm nüfusta izlenen kanserlerin ise 30u sigaraya bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Akciğer kanserine bağlı ölümlerin 80-90ı, kronik akciğer hastalıklarına bağlı ölümlerin 75-90ı ve koroner kalp hastalığına bağlı ölümlerin ise 25-30u sigara ile ilişkilidir. Bin dokuz yüz doksanlı yıllarda dünyada sigaraya bağlı bildirilen ölümlerin toplamı üç milyon/yıl olup bu sayının 2020 yılında on milyona ulaşacağı öngörülmektedir.



Ülkemizde durum ise dehşet vericidir. Yapılan çalışmalar, 15 yaş üstü erkeklerin 62.8, kadınların 24.3 ve tüm nüfusun ise 43.6sının sigara kullandığını ortaya koymaktadır. Türk Kalp çalışması sonuçlan bu oranın erkeklerde 53.3 ve kadınlarda ise 19.3 olduğunu göstermektedir Mahley R ve ark Turkish Heart Study Journal of Lipit Research, Cilt 36, sayı 4, 1995. İlginç olan sigara içme oranlarının gerçekte sosyal bir model olma sorumluluğu taşıyan hekimler ve öğretmenler arasında çok yüksek olmasıdır. Erkek hekimlerin 54.9 ve bayan hekimlerin 39.5i sigara içicisidir. Erkek öğretmenlerde sigara içme oranı 62.4, bayan öğretmenlerde ise 33.8 bulunmuştur. Oranların ülkemiz ortalamasının üstünde olması ibret vericidir. PİARın 1988 yılında yaptığı çalışmaların sonuçlan da şaşırtıcıdır. Batı toplumlarının tersine sigara içme sıklığı ülkemizde eğitim düzeyi ile paralel olarak artmaktadır. Okula gitmeyenlerde sigara içme gram 26, ilkokul mezunlarında 47, ortaokul mezunlarında 52, lise mezunlarında 45 ve üniversite mezunlarında 59 dur. Yaşanan dehşet bununla da kalmıyor. Yine PİARın 1988 yılında yaptığı çalışma sonuçlan dikkate alındığında ülkemizde sigaraya içicilerinin 20si 11-14 yaşlan arasında, tüm içicilerin ise 83 ü 21 yaşından küçük bir yaşta sigaraya başlamaktadır. İlk öğretim sekizinci sınıf öğrencilerinde yapılan bölgesel bir çalışmada erkek öğrencilerin 11.5i ve kız öğrencilerin ise 1.9unun sigara içiyor olduğu gösterilmiştir.



Ülkemizde kişi başına düşen sigara tüketimi, .1979 yılında 1837.adet/yıl 4.7 adet/gün iken bu oran 1984 yılında 2696 adet/yıl 7.6 adet/gün değerine yükselmiştir. Üzücü olan nokta, tüm dünyada sigara kullanım hızı belirgin biçimde azalırken ve sigaraya karşı büyük bir savaş verilirken ülkemizde hemen pek az şey yapılıyor olması ve tüm çabaların sadece gönüllü dernekler ve sivil toplum örgütleri aracılığı ile yürütülüyor olmasıdır.



Ülkemizde içiciliğin yaygınlığı elbette ki sadece içen kişilere zarar vermemektedir. Eşi sigara içen kadınlarda kanser riskinin arttığı ve tüm akciğer kanserlerinin 20-30unun çevresel sigara dumanından kaynaklandığı iddia edilmektedir. Aşırı sigara dumanı ile temasta olan kişilerin kalp damar hastalığına yakalanma riski 30-50 oranında artabilmektedir. ABD de, istemsiz sigara içme sonucu her yıl 37.000i kalp hastalığı, 3700ü akciğer kanseri ve 12.000i diğer nedenler olmak üzere yaklaşık 53.000 kişinin yaşamını kaybettiği kaydedilmektedir.



Sigaranın elbette bir de ekonomik zarar boyutu var. Günde ortalama bir paket sigara içen birinin yıllık sigara masrafının 700 milyonun üstünde olduğunu da unutmamak gerekir. Söz konusu rakam, asgari ücretin aylık 200 Milyon sınırında olduğu bir ülkede hiç de küçümsenecek gibi değildir.



Unutulmamalıdır, sigara içen her iki kişiden biri sigaraya bağlı bir nedenden ölmektedir. Bu risk göze alınabilir bir risk değildir.

Kaynak: MaxiSağlık