Dünyada ve Türkiye'de kanser

[Bluesky24]

Türkiye'de ise yılda yaklaşık 150 bin kişi kansere yakalanırken, artışın aynı hızda sürmesi durumunda, 2030 yılında kansere yakalanan kişi sayısının 500 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi ve Sağlıkta Umut Vakfı (SUVAK) Başkanı Prof. Dr. Murat Tuncer, kanserden yaşamını yitiren kişilerin 2 milyonunun sigara nedeniyle hastalığa yakalandığını belirterek, &Eğer kanser artışı aynı hızla devam ederse 2030 yılında dünyada yılda 27 milyon insan kansere yakalanıp, 17 milyon insan yaşamını kanser nedeniyle yitirecek ve kanserle yaşayan insan sayısı 75 milyona yükselecek dedi.



TüRKİYE'DE KANSER

Tuncer, Türkiye'de her yıl yaklaşık 150 bin insanın kansere yakalandığını belirterek, son yıllarda görülen artışın devam etmesi durumunda kansere yakalanan kişi sayısının yılda 500 bine yaklaşacağını söyledi.



Türkiyede son 4 yıldır üzerinde çalışılan ulusal kanser kontrol programına değinen Tuncer, &Halen ulusal programlarını oluşturmamış ülkeler için sorun olabilecek konularda, bu ülkelere deneyimlerimizi aktarabiliriz dedi.



Ulusal Kanser Kontrol Programına göre 2008 kısa, 2015 orta, 2030 yılına kadar da uzun vadeli hedeflerin bulunduğuna dikkati çeken Tuncer, şöyle devam etti:

&Buna göre, her şehrimize birer kanser erken tanı, tarama ve eğitim merkezinin açılması, Ulusal Kanser Enstitüsünün kurulması, tütün kontrolü, rahim ağzı ve meme kanserinde oluşturulmuş ulusal tarama standartlarına kalın bağırsak kanserlerinin tarama standartlarının ilavesi kısa vadeli hedefler arasında yer alıyor.



Orta vadede 17 ayrı ilde kapsamlı kanser merkezi, 54 ilde kanser tanı ve tedavi merkeziyle, 10 ile kanser tedavi merkezi açılması, tüm vatandaşların kanser tanı ve tedavisine kolay ve yaşadıkları yerlerde ulaşabilmelerinin sağlanması. Toplumda hedeflenen sayıdaki kişilerin yüzde 70'inin kanser taramasından geçirilmesi orta vadeli hedeflerde öngörülmektedir. Uzun vadeli hedefler arasında ise sigaraya bağlı kanserlerde yüzde 15 ve tüm kanserlerde yüzde 10'luk azalma sağlanması hedeflenmektedir.



Türkiye'nin Ulusal Kontrol Programı oluşturulurken birçok ulusal ve uluslararası deneyimden yararlanıldığını vurgulayan Tuncer, kanser kontrol programlarının her ülke önceliğine göre şekillenmesi, pilot çalışmalarla her ülkenin kendi insan gücü arttırımına yönelip, problemlerin çözümü için yerel çözüm önerileri getirilmesi gerektiğini kaydetti.



DüNYA KANSER OTORİTELERİ TOPLANTISI

Tuncer, kanserden ölümlerin artması nedeniyle 33 ülkeden kanser kuruluşları temsilcileri ve tanınmış 50 kanser enstitüsü sorumlusunun, 11-13 Temmuz tarihlerinde Fransa'nın Lyon kentinde bir araya geldiğini belirterek, kendisinin de katıldığı toplantıda, kanserin durumu ve gelecekte kanser kontrolü için neler yapılabileceğinin masaya yatırdığını söyledi.



Amerika, Kanada, İngiltere, Fransa, İtalya, Türkiye, Peru, Brezilya, Almanya, Macaristan, Gine, Tanzanya, Tayland, Meksika, Kolombiya, Hindistan, Yeni Zelanda, İsviçre, Belçika, Sri Lanka, Avusturya, Avustralya, Çin, Singapur, Rusya, Senegal, Danimarka, Nepal, İsveç, Lüksemburg, Güney Kore ve Japonya'dan gelen katılımcılara ev sahipliğini yapan Uluslararası Kanser Araştırma Ajansının yaptığı kanser otoriteleri toplantısında Türkiye'yi temsil eden Tuncer, dünya kanser otoritelerince kabul edilen konsensusa göre önlenebilecek kanserleri şöyle sıraladı:

Hemen tüm dünyanın en önemli sorunu olan akciğer kanseri için tütün kontrolü

Beslenme ile önlenebilecek kanserler olan sindirim sistemi kanserleri için doğru beslenme alışkanlıklarının topluma öğretilmesi

Hepatit B aşısı ile özellikle enfeksiyonun yaygın olduğu ülkelerde karaciğer kanserinin engellenmesi.



Tuncer, taranabilecek kanserlerin ise meme, rahim ağzı ve kalın bağırsak kanserleri olduğunu belirtti.



Tuncer, toplantıda tedavi önerileri olarak, teşhiste ortak standart yöntemler kullanmak ve kanserin erken belirtileri için toplumun bilgilendirilmesi, kemoterapi ve radyoterapinin ulaşılabilirliğinin arttırılması, standart tedavi protokollerinin benimsenmesi, radyoterapiye ulaşımın kolaylaştırılması konularında fikir birliği sağlandığını ifade etti.



Tuncer söz konusu toplantıda son olarak, ulusal kanser programlarının oluşturulması, bilgi ve deneyim alışverişinde bulunulması, ulusal kanser enstitülerinin kurulması, ülkeler arasında kanser kontrolü açısından yaşanan büyük uçurumun azaltılması için işbirliği yapılması, tütün kontrolü konusunda hükümetlerin üzerlerine düşen sorumlulukların çok acil bir şekilde yerine getirilmesi, toplumun bilgilendirilmesi için medya ve meslek kuruluşları ile işbirliği, topluma yanlış mesajlar veren ve rant amacı taşıyan çalışmaların engellenmesi, tarama programlarının başlatılması, hepatit B aşısının yaygın olarak kullanımının sağlanması, doğru beslenme, fiziksel aktivite için toplumun desteklenmesi il kanser araştırmaları için kaynak ayrılmasının ülkelere önerildiğine dikkat çekti.