Beyin Operasyonlari

[Bluesky24]

Beyin Operasyonlari



Endoskopla Beyin Ameliyati





Türkiyenin ilk özel Pediatrik Beyin Cerrahisi Merkezi Acibadem Hastanesinde kuruldu



Endoskopik beyin ameliyatlarina baslandi



Türkiyede ikinci merkez olarak Acibadem Hastanesinde nöroendoskopi girisimleri Prof. Dr. Memet özek tarafindan baslandi. Ilk olarak hastanenin Pediatrik Beyin Cerrahisi Merkezinde 4 aylik bir bebege hidrosefali tedavisi amaci ile III.ventrikülostomi ameliyati yapildi. çok yakinda nöroendoskopinin yani sira sara ve spastisite ameliyatlarina da baslanacak.



Acibadem Hastanesi 2000 yilina girerken yaptigi ataklara bir yenisini daha ekledi. Türkiyenin ilk özel Pediatrik Beyin Cerrahisi Merkezi Acibadem Hastanesinde hizmete girdi. Ekim ayindan bu yana hizmet veren ünitede Türkiyenin ikinci nöroendoskopik girisim uygulama birimi kuruldu. Baskanligini Prof. Dr. Memet özekin yaptigi merkezde nöroendoskopi ameliyatinin yanisira kraniofasyal cerrahi ameliyatlari da basar ile yapiliyor. Ayrica çok yakin gelecekte epilepsi (sara) ve spastisite ameliyatlarina da baslanacak.



Türkiyedeki ilk nöroendoskopi ameliyatini Marmara üniversitesi Nörosirurji Ana Bilim Dalinda 1995 yilinda gerçeklestiren Prof. Dr. Memet özek, ikinci olarak Acibadem Hastanesinde 4 aylik hidrosefalik bir bebegi ameliyat ederek sagligina kavusturdu. Dünya ve Avrupa çocuk Beyin Cerrahisi Dernekleri yönetim kurulu üyesi olan Prof. Dr. Memet özek, genç bir nüfusa sahip olan Türkiyede akraba evliliklerinin yaygin görüldügünü bunun da dogumsal beyin anormalliklerini artirdigini vurguluyor.



Beyin ameliyati yapilan hastalarin yüzde 34-40inin çocuklardan olustuguna dikkat çeken Prof. Dr. Memet özek, Amerikada ise bu oran yüzde 20dir. Iskandinav ülkelerinde ise hamile kadinlar gebelik döneminde ücretsiz izlenir. Anormallikler anne karninda saptanir ve bu bebeklerin dogmalari engellenir ve tüm hasta verileri devlet istatistiklerine girer diyor. çocuklardaki beyin ameliyatlarinin üçte birini dogumsal beyin ve omurilik problemleri olusturuyor. Prof. Dr. özek, dogumsal kranial anomalilerin dörde ayrildigini belirtiyor ve su bilgileri veriyor:



Dogumsal problemler

1 Hidrofesali: Beynin içinde dolasan beyin omurilik sivisinin (BOS) dolasim yollarindaki tikanikliga bagli olarak bu bosluklarda BOSun birikmesidir. Bu birikmeye bagli olarak kafa büyür, gözler asagi dogru bakar ve bir süre sonra beynin gelisimi etkilenir ve gelisme bozuklugu gözlenir. Beyin omurilik sivisinin dolasiminin olumsuz etkilenmesi beyin dokusundaki gelisim problemleri veya intrauterin enfeksiyonlardan kaynaklanabiliyor. Bebek dogduktan sonra ortaya çikan bir menenjit de bu soruna yol açabiliyor. Beyin kistleri ise sivinin aktigi kanallara baski yaparak hidrosefaliye neden olur.

2. Dogumsal beyin kistleri (intrakranial kistler): Beyin kistleri çocuklarda nöbetlere, kafada sekil bozukluguna yol açar. Ameliyat edilmesi sarttir.

3. Kraniosinostoz: Kafa kemikliklerinin uyumsuz gelismesi ve erken kaynamasi sonucunda olusan sekil bozukluklaridir. Sorun sadece kozmetik degil, göz küresi ve beyin dokusu üzerine olan basidir. Bu nedenle yüz ve ön kafatasina ait kemikler çikarilarak tel ve vidalarla yeniden sekillendirilip kafatasina volüm kazandirilir.

4. Ansefelosel: Beynin bir bölümünün kafatasi disinda yer almasidir. Mutlaka erken ameliyat edilmelidirler.



Omurilikle ilgili problemler

Pedatrik beyin cerrahisinin ikinci önemli konusunu omurilikle ilgili problemler olusturuyor. Bu problemler spina bifida aperta ve kapali spinal disrafizm diye iki ayriliyor.

1. Spina Bifida aperta probleminde bebeklerin omuriligin kendisinin veya ondan çikan sinirlerin açikta dogdugunu söyleyen Prof. Dr. Memet özek, Bu bebekler 36 saat içinde ameliyat edilmelidir. Bu çocuklar lezyonun altindaki seviyelerde motor kayip sergilerler. Ayrica idrar ve gaita inkontinansi ve cinsel fonksiyonlarinda sorunlari olur. Bu nedenle erken müdahale çok önemlidir diyor.

2. Kapali spinal disrofizm de ise omurilik disardan gözükmüyor. Bebekler normal gözükseler bile zamanla bacaklarda hareketsizlik ve ortopedik problemler doguyor.



Pediatrik beyin cerrahisinin özellikleri

Pediatrik beyin ameliyatlarinin süresi 1-9 saat arasinda degisiyor. çocuk beyin ameliyatlari eriskinlerden önemli farkliliklar gösteriyor. Prof. Dr. Memet özek, çocuklardaki problemlerin önemli bir kismi dogumsaldir. Eriskinlerdeki sorunlar zamanin vücutta yarattigi tahribe baglidir diyor ve ekliyor:

Bebeklerin genel durumlari eriskinlerden çok daha çabuk bozulur. Su anda normal tepkiler veren bir bebegin 15 dakika sonra bilinci kapanabilir. Ama bebekler tedaviye de eriskinlerden daha çabuk yanit verirler. Ancak sorunlarini anlatamadiklari için hekimin klinik tecrübesi büyük önem tasir. Ufacik bir bebekte cerrahi dikkatin yani sira anestezistin ve yogun bakim ekibinin rolü çok önemlidir. Yenidogan bebekler ameliyattan sonra muhakkak yenidogan yogun bakim ünitesinde tecrübeli ekip tarafindan izlenmelidir.



Farkli ameliyat teknikleri

Nöroendoskopi ameliyati: Hidrosefalide kullanilan sant teknigiyle ilgili sorunlar bu yöntemin gelistirilmesine neden oldu. Nöroendoskopi ameliyatinda beyine açilan 3 milimetre çapindaki deliklerden endoskopla girilerek tikali kanallar açiliyor. Ya da yeni kanallar olusturuluyor. Prof. Dr. Memet özek endoskopinin beyin cerrahisinde uygulanmasinin kadin dogum veya ürolojiden çok farkli olduguna dikkat çekiyor:

Biz içinde su olan bir ortamda çalisiyoruz. Genel cerrahide ise batin gazla sisirilip net görüntü saglaniyor. Bizde ise en ufak bir kanamada sivi bulaniklasr ve görüs bozulur. Bu ameliyatlari yaparken anatomik bilginizin çok iyi olmasi gerekiyor. Aksi halde olusan kanama ile hastanizi kaybedebilirsiniz. Biz ameliyatta eger sivinin dolastigi kanallar dogumsal olarak tikaliysa yeniden açiyoruz. Ya da beyine zarar vermeden farkli noktalarda yeni kanal açmaya çalisiyoruz. Hastanin BT ve MR sonuçlarindan yola çikarak bu ameliyati yaptigimizda iyi seçilmis hastalarda sonuçlar yüz güldürücüdür. Ancak risk yüksektir. Bunun için de cerrahin tecrübeli olmasi gerekir. Sant taktiginizda hastalarda her yil için yüzde 15 olan yeniden ameliyat riski, nöroendoskopi ile ortadan kalkar. Hastalari 3 gün içinde taburcu ediyoruz. Hastalar iyilestikten sonra cine MR yöntemleriyle tetkikleri yapiliyor. Açtigimiz kanallardan sivinin geçip geçmedigini kontrol ediyoruz.



Epilepsi cerrahisi

Yaygin bir halk sagligi sorunu olan epilepsinin tedavisinde de cerrahi iyi seçilmis hastalarda basarili sonuçlar veriyor. Epilepsi ya da halk arasindaki deyimiyle sara denilen hastaligin öncelikli tedavisi ilaç tedavisi olarak kabul ediliyor. Hastalar nöroloji uzmanlari tarafindan izleniyor. Ancak tedaviye ragmen bu hastalarin yüzde 30u ilaca direnç gösteriyor. Prof. Dr. Memet özek, Bu hastalar içinde iyi bir seçim yapilir. BT, MR gibi tetkikler ve EEG, uyku EEGsi, video EEGsi çekilerek uygun adaylar seçildiginde 3 tip farkli ameliyat yöntemi uygulanabilir diyor ve su bilgiyi veriyor:

1. Rezektif cerrahi: Ameliyat öncesinde hastanin nöbet geçirmesine yol açtigi saptanan beyin alaninin beyine zarar vermeden çikarilmasidir.

2. Diskonneksiyon: Bu yöntemin uygulandigi hastalarin beyninde krize yol açan birden fazla elektrik odagi vardir. Hepsinin çikarilmasi mümkün olmadigi için anormal elektrik bosaliminin yayildigi yollar kesilir.

3. Vagal sinir stimülasyonu: Diger iki yöntemden yararlanamayan hastalara uygulanir. Vagal sinir stimülatörü adi verilen bir pil vücuda yerlestirilir. Bu pilden çikan kablolar vagus sinirine baglanir. Pil bilgisayarla ayarlanir ve beyine düzenli sinyaller gönderilir. Hastanin beyninde anormal elektik bosalmasi olacagi zaman gönderilen sinyaller krizi engeller.



Spastisite cerrahisi

Spastisite dogum travmalarindan, bebegin dogar dogmaz yeterince oksijen alamamasindan kaynaklanmaktadir. Türkiyede yenidogan yogun bakim merkezlerinin tip fakülteleriyle sinirli olmasi sorunu büyütmektedir. Bebekler yasamin en degerli ilk 10 dakikasi sirasinda yeterince hizmet alamiyor. Spastisite ile zihinsel gelisim farkli iki olaydir. Prof. Dr. Memet özek, su bilgiyi veriyor:

Bu çocuklarda kaslarin kivami artmistir. Bu yüzden çocugun vücudunu hareket ettirmesi kisitlidir. Hareketlerini kontrol etmekte zorlanir. Iki tip yöntemle kaslarin katiliginin yumusatilip hareketlerin kontrolünün arttirilmasi saglaniyor. Ancak bu durumda ailenin beklentisiyle hekimin vereceklerinin örtüsmesi gerekiyor. Yatakta kipirdamadan yatan bir çocugun oturur hale getirilmesi, sivi gidalarla beslenirken kati gidalarla beslenebilmesinin saglanmasi ulasilabilir hedeftir. Ya da duvara tutunarak yürüyen bir gencin yürümesi, ulasilabilir bir basaridir. Biz hastalarimizin ameliyat öncesinde ve sonrasindaki hareketlerini videoya alarak gelisimi görüntülüyoruz. Uyguladigimiz yöntemler ise sunlar:

1. Baclofen pompasi takilmasi: Bu yöntemde vücuda baclofen pompasi takiliyor. Ve ayni konsatrasyonda baclofen adi verilen bir ilaç düzenli olarak omuriligi çevreleyen subaraknoidal mesafeye veriliyor. Kaslar yumusatiliyor.

2. Selektif dorsal rizotomi: Bu yöntemde ise bel bölgesinde omurilikten çikan vücudun anormal kasilmasina yol açan sinir lifleri bulunarak devre disi birakiliyor.



Prof. Dr. Memet özek

(Acibadem Hastanesi Pediatrik Beyin Cerrahisi Bölüm Baskani)

1956 Almanya dogumlu. Ilkokulu Sisli Terakki Lisesinde, orta ögrenimini Alman Lisesinde tamamladi. Istanbul Tip Fakültesini bitiren Prof. Dr. özek, beyin cerrahisi ihtisasini Hacettepe üniversitesi Tip Fakültesi Nörosirurji Ana Bilim Dalinda yapti. Askerligini Gülhane Askeri Tip Akademisinde tamamladi. Saglik Bakanligi Ankara Hastanesinde 1 yil basasistan olarak çalisarak mecburi hizmetini tamamladi. Daha sonra Marmara üniversitesi Nörosirurji Ana Bilim Dalinda ögretim görevlisi oldu. 1990-1991 yillari arasinda New York üniversitesi Tip Fakültesinde Pediatrik beyin cerrahisi konusunda clinical fellowluk yapti. Su anda Marmara üniversitesi Pediatrik Beyin Cerrahisi Ana Bilim Dalinin baskanligini yürütüyor. Yabanci dilde 55, Türkçe 35 bilimsel makalesi yayinlandi. 200 yurt içi, 80 yurt disi kongre tebligi sundu. 27 konferans verdi