KANSER HASTALARI ICIN BESLENME ONERILERI

[Bluesky24]

İyi beslenme kanser tedavisi gören insanlar için özellikle önemlidir; ve uygun beslenmek bu sırada özellikle güçtür. Kemoterapi ve radyasyon gibi tedaviler genellikle yeme alışkanlıklarını bozar. Mide bulantısı hissedebilirsiniz. İştahınız olmayabilir ya da ilaçların ağzınızın tadını değiştirdiğini fark edebilirsiniz. Yiyecekler tatlarını kaybedebilirler.



Kendinizi o kadar yorgun ya da hasta hissedersiniz ki, en son yapmak istediğiniz şeyin yemek yemek olduğunu düşünebilirsiniz. Bazı kanser hastaları, tedavi altında değilken bile iştahlarını kaybederler.



Uygun yemek kanser tedavisinin başarısı için çok önemlidir. Tedavi sırasında iyi beslenen insanlar, vücut dayanıklılıklarını daha iyi korurlar ve böylelikle kemoterapinin ve radyasyon tedavisinin potansiyel yan etkilerine daha kolay dayanabilirler. Ayrıca bu insanlarda daha az enfeksiyon olur ve tedavi sırasında daha aktif olmaya devam ederler.



Kanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynıdır. Her gün çeşitli gıdalar yemeniz gerekir. Dört temel gıda grubunun (meyva ve sebzeler, et ve diğer proteinler, tahıl ürünleri ve süt ürünleri) her birine ihtiyacınız vardır. İdeal olarak, her gün dört ya da daha fazla porsiyon sebze ve meyva, dört ya da daha fazla porsiyon tahıl (ekmek, hububat, makarna ve pirinç), iki ile üç porsiyon protein (kümes hayvanı, balık, et ve tahılla karıştırılmış olarak fasulye, bezelye ya da kabuklu yemiş gibi bitkisel protein) ve iki ya da daha fazla porsiyon protein, kalsiyum ve vitamin açısından zengin süt ürünleri (bunların arasına süt, peynir, yoğurt ve dondurma girer) yiyin.



Protein açısından zengin yiyecekler yemeye özel dikkat gösterin. Bunlar, vücut dokularının onarımına ve oluşumuna yardım etmede özellikle yararlıdırlar. Genel olarak, vücudunuzun enerji için protein stoklarına başvurmasına, böylelikle kendini onarmaya daha az yeterli hale gelmesine neden olmayacak şekilde, yeterince yemek yemeniz gerekir.



Kendinizi hasta hissederken iyi yemek nasıl mümkün olabilir? En lezzetli gıdaları seçin, yemek zamanlarınızı, yiyebilecek gibi hissettiğiniz zamanlara göre ayarlayın.



Birçok kişi en sevdiği yemeğin tedavi süresince pek çekici gelmediğini fark eder. Dolayısıyla, çok sınırlı bir diyet uygulamaya başlar. Giderek daha az yemek iştah uyandırdığı için, diyet seçenekleri azalır. Buna izin vermeyin.



Yiyebilecekleriniz konusunda esnek olun. Bugün lezzetsiz gelen bir şey, yarın ya da bir sonraki hafta daha lezzetli gelebilir.



Çeşitli gıdalardan yiyebileceğiniz kadar yiyin. Yemeklerinizi kendiniz pişiriyorsanız, dondurabileceğiniz ve kendinizi hasta hissettiğinizde kolayca yeniden ısıtabileceğiniz yemekler yapın. (Bu, zaman kazanmanızı sağlar.) Yemek pişirmek özel çaba gerektiriyorsa, dondurulmuş akşam yemekleri ve hazır gıdalar yardımcı olabilir. Yemek pişirme işini kolaylaştırmak için, hazır çorbaları ve sosları taze gıdalarla karıştırın.



İçinizden gelmese bile, yemeklerin göze hoş görünmesini sağlayın. Çevrenizdeki eşyalar kendinizi ne kadar kötü hissettiğinizi unutmanıza yardımcı olabilir. Kucağınızda yediğiniz bir yemek, özellikle iştahınız yoksa, masada üzerinde çiçeklerle ve hoş bir porselen tabaktan yemek kadar iştah açıcı olmayabilir.



Tedavi sırasında üstesinden gelinmesi en zor sorun belki de hem iştah açıcı hem de besleyici gıdaların bulunmasıdır. Birçok kişi etin iştah açıcı gelmediğini belirtiyor. Bu sizin için bir sorunsa, kümes hayvanlarını, hafif tatlandırılmış balık ya da peynirleri deneyin. Süzme peynir ve keskin yoğurt gibi hafif tatlı süt ürünleri de iyi protein kaynaklarıdırlar. Dondurma bile bir miktar protein içerir. Çekilmiş fıstıktan yapılmış tuzlu ezme sandviçi ya da elma gibi meyvalar üzerine bu ezmeyi koyarak yemeyi deneyin. Fasulye, nohut ve börülce gibi baklagiller, özellikle pirinç, mısır gibi tahıllarla ya da ekmekle birleştiklerinde, iyi protein kaynaklarıdırlar.



Yediğiniz gıdalarda mümkün olduğu kadar çok kalori olmasına dikkat edin. Ekmeğinizi ısıtın ve üzerine tereyağ, margarin, reçel ya da bal sürün. Gıdalarınızın üzerine çekilmiş kabuklu yemişler serpin. Gıdaları yağsız kurutulmuş sütle zenginleştirin.



Birçok kişi özellikle çok da sağlıklı olmayan gıdalara karşı ilgi kaybından söz etmektedir. Kahve, çay ya da kırmızı etin yanı sıra, kızartılmış gıdalar, şekerlemeler, patates cipsi ve alkollü içkiler çekiciliğini kaybetmektedir. Gaz ya da şişkinliğe yol açma eğiliminde olanlar gibi (brokoli, karnabahar, mısır ve fasulyeler) bazı sebzeler de genellikle hoşa gitmemektedir.



Daha az sorun yaratır gibi görünen gıdalar taze meyvalar ve genellikle yenmesi ve sindirilmesi kolay olan birçok sebze ve diğer gıdalardır. Süt ürünleri, yumurta, kümes hayvanları, balık ve makarnayla yapılan hafifçe tatlandırılmış yemeklere genellikle tahammül edilmektedir.



Tek bir oturuşta yeterli miktarda yiyemiyorsanız, daha sık olarak küçük miktarlarda yiyin. Yemeğinizi yavaş yavaş çiğneyin. Sıvıları yemek dışında için. İçtiğiniz sıvıların, meyva suları ya da süt gibi besleyici değeri olmasına dikkat edin. Karbonatlı içecekler, midenizi rahatlatıyorsa, tek başına soda içmek yerine meyva suyunu sodayla karıştırın. Kendinizi aç hissettiğinizde kolayca yiyebilmek için atıştıracak bir şeyler bulundurun. Yağlı yiyeceklerden ve bol tereyağlı soslardan kaçının. Bunlar, diğer gıdalardan çok daha hızlı bir şekilde kendinizi doymuş hissetmenize yol açabilirler.



Hazırlanmakta olan yemeğin kokusu sizi rahatsız ediyorsa, bu kokulardan uzak durun. Yiyecekleri mikrodalga fırında ısıtın ya da az pişirilmesi gereken ya da düşük ısıda ısıtılabilen yiyecekleri seçin.



Birçok kişi tedavi sırasındaki boşaltım sorunlarından kabızlık ya da ishal söz etmektedir. Bunlar, barsağı tahriş ederek ishale yol açan ya da barsağın faaliyetini yavaşlatarak kabızlığa yol açan ilaçlar dahil olmak üzere, çeşitli faktörlere bağlı olabilir. Alınan radyasyon da ishale yol açabilir.Yenilen gıdaların çeşitliliğindeki azalma da kabızlığa ve gaz nedeniyle şişkinliğe yol açabilir. Bazı insanlarda tedavi sırasında süt ürünlerindeki laktozu parçalayamama sorunu ortaya çıkar, bu kişilerin tedavi tamamlanana kadar bu ürünleri yemekten kaçınmaları gerekir.



Kabızlık durumunda, lif açısından zengin gıdaların yenmesi sorunu önlemeye ya da sorunla mücadele etmeye yardımcı olabilir. Bu tür gıdalar arasında taze sebze ve meyvalar, kurutulmuş meyvalar, tüm tahıllar ve ekmek ve kabuklu yemişler sayılabilir. Bol bol sıvı içmek de yardımcı olabilir.



İshal önemli miktarda mineral ve sıvı kaybına yol açabilir. Bazen lif oranı yüksek bir diyet ishalin tedavisinde etkili olabilir, çünkü lif dışkıdaki sıvıyı özümseme ve katılaştırma eğilimindedir. Doktorunuz ishale karşı bir ilaç yazabilir, ishal geçene kadar süt ürünlerinden kaçınmanız iyi olabilir. Kramplarınız varsa, her türden karbonatlı içecekler, lahana, karnabahar, çok baharatlı gıdalar ve hatta bazı çiklet çeşitleri (sorbitol içerenler) gibi gaza yol açan gıdalardan kaçının. Ayrıca sıvıları yemek aralarında için.





Kaynak: Hekimce