EMZİRME İLGİLİ HERŞEY

[Bluesky24]

EMZİRME Meme dokusu, yağ ve bağ dokusu ile desteklenen memenin süt yapımını

sağlayan kesecik ve kanallardan oluşur.

Kesecikler ve kanalcıklar üzüm salkımı şeklinde kümeler teşkil ederler ve

sonra kanalcıklar geniş süt kanallarına dökülürler. Bu geniş süt kanalları her

bir ana bölgenin (lob) süt salgısını toplar. Her bir memede bu loblardan 15-20

adet vardır ve bunların kanalları genişleyerek meme başına ulaşır ve dışarı

açılırlar.



Bu süt yapıcı sistemin büyümesi pek çok hormonal etkene

bağlı olarak iki aşamada oluşur. Ergenlik ve gebelik döneminde gerçekleşen bu

aşamalarda özellikle gebelik sırasında östrojen, progesteron ve prolaktin

hormonlarının aşırı miktarda artmalarına bağlı olarak memenin süt yapan

(glandüler ) dokusu artmaya başlar, kanallar uzar, dallanır ve süt yapan

kesecikler büyür. Buradaki epiteller yağ damlacıklarıyla yüklenir ve işte bu ilk

oluşan süte yağdan zengin olduğu için kolostrum denir. Süt salgılanması

progesteron etkisi ile baskı altına alınır. Doğumla birlikte hızla östrogen ve

progesteronun ortadan kaybolması ile süt salgısı başlar. Sütün memeden

fışkırması emme olayının negatif basıncına bağlı değildir. Arka hipofizden

salınan oksitosin hormonununu kan yolu ile keseciklere ve kanallara ulaşarak

miyoepitel hücrelerinin kasılmasını sağlar. Bu etki sütün ana kanallardan meme

başındaki açıklıklara doğru fışkırmasına neden olur. Bu hormon aynı zamanda

lohusalarda rahmin kasılıp küçülmesini de sağlar. Sütün devamı için prolaktin,

sütün sağılması içinse oksitosin hormonu gereklidir.

Emzirmeyi bıraktığınızda laktasyon son bulur. Oksitosin hormonunun meme

uyarılmasına son verilmesi nedeni ile salgılanmaması, içbasıncın artışı ile

alveollerdeki süt salgılanması durur. Süt yapımının durması ve sonrasında

emmenin bitmesi ile prolaktin salgılanması da azalır. Böylece genellikle emzirme

eyleminin durdurulması süt yapımını da durdurur. Meme dokusu, yağ ve bağ dokusu ile desteklenen memenin süt yapımını

sağlayan kesecik ve kanallardan oluşur. Emzirmenin Başlaması ve devamının sağlanması için



Bebek doğumdan hemen sonra çıplak olarak anneye verilmeli ve emzirmeye

başlanmalı,

Doğumdan sonra sık sık bebek istedikçe emzirilmeli,

Anne ile bebek aynı odada yatmalı,

Emzirme sırasında bebeğe fazla giysi giydirilmemeli,

Anneye uygun pozisyon anlatılmalı ve bebek mutlak meme başındaki koyu renkli

kısmı tamamen ağzına almalı,

Geçici problemlerde anne sütü yerine süt veya mama biberonla verilmemeli,

Ziyaretler hem anne hem de bebek için kısıtlanmalı, özellikle enfenksiyon

açısından bu durum önemli olup, bebeğin öpülmesi yasaklanmalı,

Bebeğe ilk 4-6 ay ek besin verilmemeli (çocuk hekimi tarafından bebeğin kilo

almadığı tespit edilirse uygun ek gıdalar başlanabilir),Anne rahat kıyafetler giymeli,yeterli beslenmeli, bebeğin odası çoksıcak olmamalı ve sık sık havalandırılmalıdır.



Emzirmeyi engelleyen ve süt yapımını azaltan

nedenler

Doğumdan sonra anne ve bebeğin tıbbi nedenlerle ayrılması, lohusalık

humması,

Emzirmenin geç başlaması sıklık ve süresinin kısıtlanması,

Süt gelmesi beklenirken çeşitle nedenlerle su ve mama verilmesi,

Annenin psikolojik problemleri, sütünün gelmeyeceği kaygısı,

Uzamış doğum ve buna bağlı yorgunluk,annenin yetersiz beslenmesi,

Annenin yeterince emzirme teknik ve problemleri konusunda bilgi sahibi

olamaması,Bebeğin dudak damak yarıklıkları doğumsal ağız burun yutak anomolileri diğer organlardaki ağır bozukluklar

Sütünüz yeterli değilse?

Anneler sıklıkla emzirmedikleri

için sütlerinin yetmediğini düşünürler.

Bebeğinizin günde kaç kez idrar yaptığını takip edin.Günde en az 6 kez idrar

yapıyorsa süt yeterlidir.

Birkaç günlük aralarla tartın ,iki tartı arasında artış varsa süt

yeterlidir. En ideali doğumdan 15 gün sonraki tartı da 200 gr lık bir fark sütün

yeterli olduğunu gösterir. Şu unutulmamalı, doğumdan sonraki haftada, bebekler

ağırlıklarının %10-15'ini fizyolojik nedenlerle kaybederler. Bebeğinizin

hastaneden çıkış kilosu çok önemlidir.

Her memede en az 10-15 dakika emzirin.

Emerken uyursa uyandırın.

Emerken çok giydirmeyin.

Sadece anne sütü verin, 4-6 aylık olmadan ek gıdaya geçmeyin.

Emzirirken rahat bir yer seçin.

Her anne gibi sütünüzün yeterli olduğuna inanarak ,endişe duymadan ,sadece

yukarıdaki önerilere göre emzirmekte ısrarcı olun.

Emzirmeye başlamadan önce ılık şekerli bir bardak su veya meyva suyu

içebilirsiniz.

Dengeli ve yeterli beslenin.



Süt,yoğurt, peynir, et, yumurta

Yeşil yapraklı sebze ve meyve

Nohut, fasulye, mercimek

Pekmez, şekerli bol sıvı

Isırgan otu ekstreleri ile beslenmeniz önerilebilir.Doğumdan sonra en kısa zamanda emzirmeye başlayınız!

Bebek doğar doğmaz mümkünse annenin çıplak göğsüne, kalbinin üzerine doğru

yatırılmalı,anne karnında devamlı duyduğu sesleri duyarak sakinleşmesi

sağlanmalıdır.

İlk emzirme denemesi doğumdan en geç 2 saat içinde gerçekleştirilmeli ve o

zamana kadar bebek için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır. Bu dönemde bebek çok

aktif olup emzirme denemesi için en uygun dönemdir . Ayrıca bebeğin erken

emzirilmesi, meme ucunun uyarılmasına bağlı olarak salgılanan oksitosin

hormonunun rahim kasılmasına da neden olması nedeniyle, doğum sonrası iyileşmeyi

hızlandıran,kanamayı azaltan önemli bir olgudur.

Kolostrum denilen ilk süt, bebek için çok önemlidir. Bebeği hastalıklardan

koruyan yoğun antikor ve bağışıklık elemanları içerir. İlk süt bebeğin ilk aşısı

gibidir.

Tıbbi bir neden olmadığı sürece şekerli süt ,mama vs verilmemelidir. Emzirme

süresinde hiç bir kısıtlama yapılmamalıdır. Sıklık açısında bebeğin her

istediğinde anne süt vermeli ama bu süre her meme için 15 dakikayı geçmemelidir.

Uzun süreli emzirmeler , memede çatlaklara yol açar ve bebek zaten 15 dakika

içinde emdiği göğüsteki sütün % 95'ini alır. Problemli olan bebeklerin öğün

sayısını doktor belirlemeli ve bebeklere anne sütü sadece memeden verilmelidir.

Annenin meme başında çatlaklar olduğunda biberon en son çare olmalı, önce

silikon meme uçları ya da kaşıkla besleme denenmelidir. Bebek bir kez biberona

alışırsa (muhtemelen biberondan sütü daha kolay alabildiğinden) yeniden memeye

dönüş zor olacaktır. Anne sütü en sağlıklı,en besleyici,en temiz, en ucuz,en

pratik gıdadır, kolayca bırakmayınız. Ayrıca biberonla beslenmede hava

yutulmasına bağlı gaz problemleri daha çok oluşacaktır.

Geçici problemlerde anne sütü yerine, biberonla diğer sütler veya mama

verilmemeli,kaşık ile beslenme denenmelidir. Kaşık ile beslenmede; kaşık mutlak

önce dile değmeli,sonra ağıza boşaltılmalıdır. Bebek için en iyi besin anne sütüdür!

Gebelik sırasında anne adayı,emzirmenin çocuk sağlığı açısından önemi,

yöntemleri hakkında bilgilendirilmeli ve emzirmesi için desteklenmelidir.Bazı

anneler süt verdiğinde memelerinin sarkacağı korkusuyla süt vermek

istemezler.Bunun doğru olmadığı anneye anlatılmalıdır.

Anne sütü bebeği ishal, soğuk algınlığı,öksürük vs hastalıklardan korur.

Anne sütünün hazmı kolaydır.Kaynatmak gerekmez daima temiz ve bebeğe vermek

üzere hazırdır.

Anne sütü alan bebeklerde kansızlık daha az görülür.Anne sütü içindeki demir

bebek tarafından iyi emilir ve bebeği kansızlıktan

korur.Bebeğe ilk 4 ay anne sütü dışında başka yiyecek

vermeyiniz!

Anne sütünün içeriği bebeğe göredir ve bu dönemde bebeğe gerekli olan

protein, yağ,demir,vitamin,kahbonhidrat içerir.

Anne sütünde su olması nedeniyle sıcak mevsimlerde dahi su vermeye gerek

yoktur.

Bebebeğin 24 saat anneyle aynı odada kalmasını

sağlayınız!



Doğum sonrası anne ile bebeğin aynı odada kalması sağlanmalıdır.Böylece anne

bebeğini istediği süre ve sıklıkla emzirir,bakabilir ve

kucaklayabilir.Yeterli süt üretimi düzenli emzirmeye bağlıdır.

Memelerden birisi tamamen boşalıncaya kadar emzirilmelidir.Bebek doymazsa

diğerine geçilmelidir.

Bir sonraki emzirmede son emzirilen memeden başlanır ve boşaldığında

diğerine geçilir.

Memelerden biri daha az emzirilirse o memedeki süt azalacak ve bitme

noktasına gelecektir.

Ziyaretler hem anne hem de bebek için kısıtlanmalıdır. Bu özellikle

infeksiyon açısından önemli olup,bebeğin öpülmesi yasaklanmalıdır.

Bebeğinize 4-6 aydan sonra ek besin vermeye başlayabilirisiniz!





Doğumdan sonra 4 .aydan itibaren çocuk hekimine danışarak ek

besinler vermeye başlayabilirsiniz. Yeni gıdalara azar azar ve tek tek

başlamalısınız.



Emziren anne kendi beslenmesine özen

göstermelidir.

Emziren anne, günde en az iki bardak süt, yoğurt, peynir gibi süt

ürünlerinden almalıdır.

Besin ve enerji ihtiyacını karşılamak üzere her öğünde fasulye,nohut,veya

et, tavuk ,balık gibi yiyecekler yemeli ,vitamin ve mineraller

almaya(demir,kalsiyum) devam etmelidir.

Emzirmenin anne için faydaları

Anne sütü daima temiz, taze ve uygun ısıdadır.

Hazmı kolaydır.

Kabızlığı önler.

Hastalıklardan korur.

Doğal besinlerden içeriği en iyi olandır.

Ekonomiktir.

Ayrıca EMZİRME;

Çene ve diş sağlığı için yararlıdır.

Konuşmayı geliştirir.

Anne ile bebek arasında sıcak bir bağ oluşturur.

Doğru emzirme tekniği ile emzirmeye ait problemler

önlenebilir.

Ellerinizi yıkayın! Böylece bebeğinin mikrop almasını ve hastalanmasını

önlersiniz.

Emzirmeden önce meme başını ve çevresini temiz su ile temizleyin!

Karbonatlı veya sabunlu su kullanmayın! Bunlar meme başında çatlak

yapabilir.

Bebeğinizle rahat bir yere oturun..

Sırtınızı bir yere dayayarak destekleyin..

Oturduğunuz yerin temiz ve sıcak olmasına dikkat edin..

Bebeğin yüzü ve bedeni size dönük olsun! Başını kolunuzun iç kısmına

yerleştirin. Aynı kol ve elle bebeğini kalça ve bacaklarını kavrayın.

Diğer elinizle göğsünüzü tutup iki parmak arasında meme başını sıkıştırarak

bebeğin dudaklarına uzatın..

Bebeğinizi tekniğine göre tuttuğunuzda, bebeğin çenesi ile göğsünüz arasında

boşluk kalmamalıdır.

Emzirme hem anne hem bebek sağlığı için

önemlidir..



Anne için faydaları

Kısa sürede eski kilosuna döner.

Rahim daha çabuk toparlanır.

Bebekle arasında yakın bir bağ kurulur.

Psikolojik tatmin sağlar.

Özel bir hazırlık gerektirmez.

Ekonomiktir.

Emziren annenin psikolojik olarak desteklenmesi,rahat ve mutlu olması

gerekir



Çalışan anne bebeğini iş yerine götüremiyorsa sütünün kesilmemesi için

anneye sütün nasıl sağılacağı gösterilmelidir. Bu şekilde sütün göğüslerde

birikip dolgunluk yapması da önlenir.

Sağılmış anne sütü her türlü hazır mamadan daha faydalıdır.

Süt sağıldıktan sonra temiz bir kaba konur ve bebeğe bakan kişi tarafından

anne işte iken bebeğe verilir.

Sağılmış süt bebeğe kaşıkla verilmelidir. Bu dönemde kesinlikle biberon ve

emzik kullanılmamalıdır. Kaşıkla beslenen bebek anne işten döndükten sonra

tekrar emmek isteyecektir.Süt verme sırasında problemler

Memelerin

şişmesi

Yeterince emzirmeme ya da aşırı tatlı yeme ve sıvı alımı

sonucu memelerde süt birikimi olur. Buna bağlı ağrılar olabilir. Memeler gergin,

üzerinde damarlar gözükür hale gelir ,kızarık ve sıcak olurlar. Bu durumda;



İstirahat edin,

Bebek istedikçe sık sık emzirin,

Bebek memeyi boşaltamazsa sütü elle yada pompa ile mutlak boşaltın,

Süt çok fazla ise atmayın! anne sütü oda sıcaklığında 8 saat buzdolabında 2

gün bozulmadan kalabilir.

Meme çok sert ve ağrılı ise sıcak havlu ile kompres yapın. Sağdığınızda süt

ile masaj yapıp sonra bebeğe verin, hala sert ise sıcak komprese devam edin ve

mutlaka pompa ile boşaltın!Meme başlarında yarık ve çatlaklar



Özellikle uzun

emzirme sonucu meme uçlarında tahriş ve bu tahrişlere bağlı çatlaklar oluşur.

Çatlaklardan giren bakteriler meme iltihapları ve apselere yol açabilirler.

Bunları önlemek için;



Bebeğinizi memeye uygun pozisyonda yerleştirin ve sık sık emzirin..

Emzirme işlemi bittikten sonra bir damla süt ile meme başını ıslak tutun..

Tatlı ve sıvıyı azaltın.

Birkaç gün pompa ile sütü boşaltın.

Bebeği meme başına yerleştirmiş olduğunuz silikon meme başı ile emzirin.

Silikon uçla emziremezseniz,sütü sağıp temiz bir kaba koyarak bebeği kaşıkla

besleyin.

Sütü sağmadan önce memenizi ıslak sıcak kompresle yumuşatın.

Meme ucunun içeri çökük veya kısa olması



Meme

başlarının çok kısa olması ve bu nedenle bebeğin bunları tutamaması annenin

doğumsal olarak kısa meme başına sahip olmasıdır.

Doğum hekimini gebelik sırasında bu durumdan dolayı uyarın ve danışın.

Gebelik sırasında ve lohusalıkta meme uçlarının esnemesini kontrol edin.

Meme ucunu dışarıya çıkartabilmek için ters yöndeki elin iki parmağı

arasında meme başını gerip ve uzatmaya çalışın,tüm gebelik boyunca bunu zaman

zaman uygulayın. Gebelikte bu işlem rahim kasılmalarına neden olabileceğinden

erken doğum riski açısından dikkatli olun.

Uzatma işini yapamıyorsanız, ilk günlerde silikon meme başı ile emzirin,ya

da pompa ile sütü boşaltıp bebeğe kaşık ile verin.

Emzirirken meme başının siyah kısmının bebeğin ağzında olduğundan emin

olun.



Meme ucunun aşırı olması

Annenin meme uçlarının çok

büyük olması doğumsal bir olaydır. Bebek , sadece meme ucunu emer, tüm koyu

renkli kısmı ağzına alamaz. Bebeği emzirirken koyu renkli kısmın bebeğin ağzında

olup olmadığını gözleyip çocuğu doğru pozisyonda tutmaya dikkat

edin.



Bebek memeyi emmek istemiyorsa



Bebek hasta olabilir, gribal enfeksiyon nedeniyle burun delikleri tıkalı

olabilir,ağzında pamukçuk olabilir.

Bebek biberona alışmış olabilir.

Doğumdan sonra anne ve bebek ayrı kalmış olabilir,anne işi nedeniyle bebeği

sık emzirmemektedir.

Anne sütünün yanı sıra bebeğe mama,şekerli su verilmiştir ve bebek bunlara

alışıp anne sütünü istememektedir.

Bu durumda ;



Bebeği doktora götürün.

Gribal bir enfensiyon düşünülmüşse doktorun verdiği serum fizyolojik ile

düzenli olarak bebeğin burnunu temizleyin.

Her emzirmeden önce burun deliklerini kaynatılmış ılık suyla ıslatılmış

fitil haline getirilmiş pamuk ile temizleyebilirsiniz.

Bebeği normal olarak emzirinceye kadar, sütünüzü temiz bir kaba boşaltıp

bebeğe kaşıkla verin

Sabırla emzirmeyi deneyin.

Anne sütü dışında mama ve su vermeyin.

Her meme verişten sonra memenizi boşaltarak bebeğe hızla akmasını

önleyin.

Meme iltihabı ve absesi



Meme kanallarından süt akışı

kesintisiz olarak sağlanmazsa veya düzgün ve hijyenik koşullarda süt verilmezse,

meme başındaki çatlaklardan giren mikroplarla meme iltihaplanır. Meme

gergin,hassas,kızarık,derisinde damarlar belirgin hale gelir ve

ağrır.



Bu durumda ;



Hemen doktora başvurarak verilen ilaçları kullanınız.

Emzirmeye devam ediniz.

Emziremiyorsanız sütünüzü pompa ile boşaltınız.

Ağrı için memeye ılık suyla pansuman yapabilirsiniz.

Abse gelişirse absenin açılıp boşaltılması gereklidir.

Abse boşaltıldıktan sonra hemen emzirmeye başlayınız.

Süt ateşi



Genellikle ilk günlerde, süt hücumunda

olur, ateş düşürücü, ağrı kesici (parasetamol) alınmalı, memelere ılık pansuman,

emzirmeden sonra fazla süt kalıyorsa pompa ile boşaltılmalıdır. Süt ateşi , 48

saat içinde geçmezse hekime başvurmalısınız.

Evlatlık Edinen

Annelerde Emzirme



Evlatlık edinen annelerde meme başı 1-3 saatte

bir uyarılmalı ve günde 3 kez 25 mg klorpromazin denilen ilaç verilmelidir.

Yöntemin oluşması için % 50 olasılık vardır ve 1-2 ay zorlamak gereklidir

Kaynak: Sağlık Rehberi