DOLASIM SISTEMI VE KALP MASAJI

[Bluesky24]

DOLASIM SISTEMI VE KALP MASAJI



DOLASIM SISTEMI VE KALP MASAJI



Dolasim sistemi; arterler, arterioller, kapiller, venüller ve venlerden olusan birbirine bagli tüplerin olusturdugu karmasik bir sistemdir.

Kalp, bu sistemin içinde, itici bir güç olarak merkezde yer almaktadir. Kan, kalbin olusturdugu basinçla tüm vücudu dolasir. Kalp, yaklasik olarak kisinin yumrugu büyüklügünde, içi bos, kastan olusan bir organdir. Septum denilen bir duvarla ortadan sag ve sol olarak önce ikiye, bunlar da tekrar üst ( atrium→kulakçik ) ve alt ( ventrikül→karincik ) olmak üzere ikiye bölünür; toplam dört bosluktan olusur.

Vücuttan dönen kirli kan sag kulakçiga, sag kulakçiktan sag karinciga geçer, sag karinciktan da temizlenmek üzere pulmoner atardamarlarla akcigerlere tasinir. Akcigerlere ulasan kan CO2 - O2 degisiminden sonra pulmoner toplardamarlar vasitasi ile vücuda pompalanmak üzere sol kulakçiga, oradan sol karinciga geri tasinir, sol karinciktan da aorta vasitasi ile vücuda dagitilir. Kulakçik ile karincik (Atrium ile ventrikül) arasindaki akislar, geri dönüse izin vermeyen kapaklar tarafindan kontrol edilmektedir. Kanin geri dönüsünü önleyen bu sistemler sayesinde dolasim sistemi tek yönde hareket ederek normal akisini sürdürür (arter:atardamar; kapiller:kilcaldamar; ven: toplardamar).



KALP DOLASIMI FLASHINI iZLEMEK iCIN TIKLAYINIZ!!!



Nabiz : kanin sol karinciktan büyük atardamarlara pompalanmasi sirasinda, uç noktalardaki atardamarlarda (periferik arterlerde) olusturdugudalgalanmadir. Kalp atisinin uçtaki atardamarlardan (periferik arterlerden) hissedilmesine NABIZ denir.

Normalde nabiz (kalp atim hizi/sayisi) eriskinde 60-90 kez/dk, çocukta 80-100 kez/dk, bebekte 100-120 kez/dakika civarindadir.



Nabiz alinan noktalar: Boyun (karotis arter, sah damari), el bilegi (radiyal arter), kasik (femoral arter), dirsek içi (brakiyal arter), diz arkasi ( popliteal arter), ayak üstü, kulak önü, sakak vd.

*Bebeklerde nabiz, dirsek çukurunun hemen yukarisindan, kolun iç kismindan ( brakiyal arterden ) alinabilir .

** Sah damarindan canli kisilerin nabzi alinmaz; 5 saniyeden uzun süre ve çift tarafli kesinliklebastirilmaz aksi halde kalp zarar görür (bradikardi gelisir).önceleri, solunumu durmus ve nabzinin da olmadigi varsayilan kisilerde nabiz kontrolü için sah damarindan bakiliyordu, ancak 2005 yönergelerine göre bu kaldirildi..

*** Nabiz alinirken, damarin üzerine çok hafif ya da fazla bastirilirsa, nabiz hissedilmeyebilir.



Kan basinci (arteryel tansiyon ), kanin arterlerden geçerken arter duvarina yaptigi basinçtir. Sol ventrikülün ( karincik) kasilarak kani aortaya pompalamasina SISTOL ( büyük tansiyon, maksima ), gevseyerek kanla dolmasina ise DIYASTOL ( küçük tansiyon, minima ) denilmektedir.

Kan basincinin ortalama degerleri eriskinde 110-120 / 70-80 mmHg, çocukta 90 / 60 mmHg, bebekte 70 / 50 mmHg'dir.

Kan basinci, kolda dirsegin 3 cm üstünden, bacakta ise diz üstünden ölçülür.KALP BASISI



Eger nabiz alinamiyor, gözbebekleri büyümüs ve ifadesiz ise, kalp durmus demektir ve yeniden çalismasi için hemen girisim yapilmalidir. Kalbin yeniden çalismasi için yapilan girisime KALP MASAJI denir.

Kalp masajinin yapilabilmesi için kalbin tamamen durdugundan emin olunmalidir.



YAVAS TA OLSA çALISAN KALBE ASLA MASAJ YAPILMAZ !



UYGULANISI: Tüm yas gruplarinda gögüs kemiginin alt yarisina, gögüs kemigi üçte bir oraninda içe çöktürülecek sekilde bastirilir. Burada dikkat edilmesi gereken, gögüs kemiginin(sternumun) ucundaki ksifoid denilen kikirdak çikintinin üzerine bastirilmamasidir. Aksi halde bastirildiginda kirilabilecek bu çikinti iç organlara zarar verebilir. O nedenle sternumun alt ucu bulunup el onun yukarilarina yerlestirilmelidir. önerilen: elinizi gögüs kemiginin tam ortasina yerlestirin!!!

Yardim gelene kadar, kazazede/hasta (K/H) hareket edene kadar ya da siz tükenene kadar TYD ne devam edilir.



ERISKINDE(8 yas üstü) : Sternumun ( gögüs kemiginin ) 1/2 alt kismina veya sternumun alt ucunda yer alan ksifoid denilen çikintinin iki parmak üstüne uygulanir. Uygulamaci hastanin yanina, gögüs kemigine paralel olarak diz çöker. Elinin topuk kismini ksifoidin iki parmak üstüne yerlestirir. Diger elinin topuk kismini da o elin üzerine yerlestirir. Kollarini bükmeden, omuzdan kuvvet alarak gögüs kemigini,gögüs yüksekliginin üçte biri içeri çöktürülecek (4-6 cm) kadar bastirir.



çOCUKTA(1-8 yas arasi) : Eriskinle ayni yere ancak tek el veya çocugun gelisimine göre iki elle; gögüs yüksekliginin üçte biri içeri çöktürülecek( 2,5-4 cm) kadar basinç uygulanir.



BEBEKTE : Iki meme basinin ortasina iki parmak ( orta ve yüzük parmaklari) yerlestirildikten sonra gögüs yüksekliginin üçte biri içeri çöktürülecek (1,5-2,5 cm) kadar bastirilir

[b]