kamburluk nedir? tedavide ne yapılır? Omurga eğrilikleri

[Bluesky24]

kamburluk nedir? tedavide ne yapılır? Omurga eğrilikleri

Sırt ve bel eğrilikleri özellikle çocukluk çağında gözardı edilemeyecek kadar sık görülüyor. Bu hastalıkların başında skolyoz ve kifoz geliyor.



Türkiye'deki büyüme çağındaki çocukların yaklaşık olarak % 3-4 ‘ünde problemler var. Bu problemlere karşı erken tanı koymak ve çok geç kalmadan gerekli tedbirleri almak gerekiyor.

Türkiye'de yaklaşık 2,5 milyon kişide skolyoz hastalığı görülüyor. Tanısı oldukça zor olabilen hastalığın tedavi süreci de son derece uzun ve zahmetli. Skolyoz, özellikle çocukluk çağında çok fazla görülüyor. Bu açıdan Batı ülkelerinde okullarda tarama testleri yapılıyor ve skolyozlu öğrenciler erken dönemde tespit ediliyor.Acıbadem Sağlık Grubu Ortopedi Servisi, Türkiye'de daha önce gerçekleştirilmemiş bu uygulamayı 2004 öğretim yılında başlatıyor. Belirlenen pilot okullarda Acıbadem tarafından tarama muayeneleri yapacak. Herhangi bir belirti tespit edilen öğrencilere daha detaylı araştırma yapılabilmesi amacıyla hastaneya yönlendirilerek.



SKOLYOZ NASIL ANLAŞILIYOR?

Skolyozda omurganın merkezinden üstten aşağıya bakıldığında omurgaların bir kısmı bükük olarak karşımıza çıkıyor. Bu da genelde sağ kaburgaların çıkıntılı olması sonucunu doğuruyor. Peki skolyoz nasıl anlaşılıyor?

Acıbadem Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Osman Güven bu soruyu şöyle yanıtlıyor: Skolyozun en çok görülen bulgularından birisi, genellikle sağ tarafta belirginleşen kürek kemiği çıkıntısıdır. Bir omuz diğerinden daha yüksek olabilir ve çocuk bir tarafa eğilmeye eğilimlidir. Kalça kemikleri simetrik olmayabilir ve biri diğerinden daha yüksekmiş gibi görünür. Skolyozu bozuk duruş ile karıştırmamak gerekir. Sıklıkla skolyozun ilk belirtilerinden biri daha önce giyilebilen giysilerin vücuda tam oturmamasıdır. Bu kızlarda eteğin veya giysinin çizgilerinin asimetrik olması ile belirginleşir.



KİFOZ NEDİR?

Skolyoz dışında görülen bir diğer önemli bir omurga eğriliği veya bozukluğu ise, halk arasında kamburluk olarak bilinen; kifoz. Acıbadem Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Sabri Narman kifozu şöyle tanımlıyor: Kifoz omurganın öne olan fizyolojik eğriliklerinin artarak patolojik hal almasıdır. Dorsal ve lomber olmak üzere iki tipi vardır. Dorsal kifoz genellikler ergenlik çağında oluşur. Sırtta yuvarlaklaşma ve öne doğru eğilme başlar. Bu tipte sırt kaslarında da yetersizlik oluşur.



TANIDA ORTHOSCAN AVANTAJI

Bu hastalıkların tanısını koymanın ve seyrini takip etmenin yolu röntgen çektirmekten geçiyor. öyle ki hastalık boyunca bir sene içerisinde 20 - 25 kez röntgen çekilmesi gerekiyor. Sadece Amerika Birleşik Devletlerinde, skolyoz nedeniyle yapılan röntgen incelemesi, yılda yaklaşık olarak 5 milyon. 2 milyon çocuk ve 5 milyon erişkin ise izleme amacı ile röntgen çektiriyorlar. üstelik bu hastalar çok daha fazla röntgen ışınına maruz kalarak bir tehlike ile karşı karşıya kalıyorlar. Elbette bunun getirdiği birçok zarar söz konusu.

Prof. Dr. Güven şöyle devam ediyor: Bu hastalıkların tedavisinin çok sık röntgen çekilmesini gerektirmesi, buna karşın, sık röntgen çekilmesinin ise özellikle büyüme ve gelişmekte olan genç hastalarda ciddi rahatsızlıklara yol açma olasılığı, doktorları ve hastaları güç durumda bırakmaktadır. Yapılan bir çalışmada skolyoz nedeni ile takip edilen kız çocuklarında ileri yaşlarda meme kanserinin daha çok görüldüğü tespit edilmiştir.

Orthoscan' in kullanılmaya başlamasıyla birlikte Türkiye'de ilk defa Magnetik Rezonans (MR) tekniği ile radyasyonsuz tanı ve hasta izlemesi yapılabiliyor.



ORTHOSCAN NASIL KULLANILIYOR?

Röntgenden çok daha etkili olan bu yöntemde, toplam 2.5 dakika içerisinde, hiç radyasyon almadan, sadece parmak ucuna takılan bir ‘sensor' kullanılarak ve omurganın arka çıkıntılarına basitçe dokunarak, işaretleniyor ve bunun bilgisayara kaydedilmesi ile hemen omurganın 3 boyutlu haritası çıkarılabiliyor. Tüm işlemler bilgisayarda kayıtlı olduğu için hastanın takibi kolay oluyor.



Prof. Dr. Narman orthoscan cihazının teknolojik bir harika olduğunu belirterek şunları söylüyor: Orthoscan radyasyonsuz, 3 düzlemde de görüntüleme yapabilen,tamamen yeni bir görüntüleme yöntemidir. İşaret parmağına takılan bir sensör yardımıyla omurganın işaretlenmiş spinöz çıkıntılarına dokunarak deformite anında bilgisayar ekranında görüntülenebilir. Bu yöntem 2-3 dakikada tamamlanabilir. Zaman kazanma,sağlıklı ölçüm,grafik çizme özellikleri en iyi avantajlarıdır

tıpta Kifoz adı verilen kamburluk ; Sırt omurgasının öne doğru eğik olmasıdır.

Aşırı kilolular ve gebelerde görülebilir. Düz tabanlık gibi deformiteler, ankilozan spondilit gibi romatizmal hastalıklar, bel çukurluğunda artma, karın kaslarında zayıflık, zayıf sırt kasları, desteklenmeyen iri göğüsler vs kifozun en önemli sebepleridir.



Ayrıca göğüslerin çıkması döneminde kızlar öne eğilerek otururlar ..bu da dorsal kifoza (kamburluk) sebep olur, bu durum daha sonraki boyun, omuz ve sırt ağrılarına zemin hazırlayabilir.

Kifoz kürek kemiği hareketlerini etkileyerek düşük omuz, torasik çıkışın daralması (boyundan çıkıp kollara giden damar ve sinirlerin geçtiği dar bir bölge) gibi ilave problemlere yol açabilir. Osteoporoza bağlı çökme kırıklarında ilerlemiş kifoz deformiteleri görülür.



Uzun süre masa başında çalışanlar, bilgisayar ve daktilo gibi klavyeli cihaz kullananlar, borsa çalışanları gibi sürekli bir ekran izlemek zorunda kalanlar, çok fazla miktarda el işi (ince iş) yapanlarda sırtta kamburluk, omuzlarda çökme ve yuvarlaklaşma ve boynun öne doğru eğim yapması şeklindeki duruş bozuklukları ile çok sık karşılaşırlar.



bu duruş bozukluklarını önlemek için Duruş egzersizleri yapılmalıdır. bunlar ayakta , oturarak ve yatarak olmak üzere 3 bölümdür.



1) Ayakta yapılacak egzersizler



çeneniz geride, başınız dik, kollarınız gövdeye yakın, karın düz olacak şekilde yürümeye çalışınız. Kauçuk tabanlı, kaymayan ayakkabıları tercih ediniz. Yürürken ayaklarınız dışa doğru değil öne doğru baksın.



Bir duvara karşı durup kollarınızı kaldırabildiğiniz kadar yukarı kaldırın. Bu esnada karnınızı içeri çekerek belinizi düzleştirmeye çalışın. Bu egzersizi yaparken bir kolunuzu kaldırabildiğiniz kadar yukarı kaldırırken, diğer kolunuzu indirebildiğiniz kadar aşağıyı doğru uzatın. Daha sonra kollarınızı değiştirin.



Ellerinizi arkadan bel ortasına getirin. Eğilebildiğiniz kadar arkaya eğilmeye çalışın. Bu esnada karın kaslarınızın kasıldığını hissedin.



Sırtınızı bir duvara yaslayınız, ayaklarınızı 25 cm kadar duvardan uzağa koyunuz. Dizleriniz hafif bükülü durumda iken baş, omuz ve sırtınızı duvarla temas halinde tutunuz. Bu pozisyonda, duvarla temas halinde iken aşağı-yukarı kayın. Sırt bölgenize plastik bir top koyarak bu egzersizi daha etkili hale getirebilirsiniz.



2) Oturarak yapılacak egzersizler



Başka bölümlerde anlatılan boyun egzersizleri uzun süre oturmaktan kaynaklanan zorlanmaları dengelemek için kullanılabilir.



Otururken omuzlarınızı kaldırabildiğiniz kadar kaldırın. Sonra omuzlarınızı öne, aşağıya ve arkaya hareket ettirerek daireler çizin. Bu hareketi ayakta da yapabilirsiniz.



Arkalıklı bir sandalyede yada taburede oturun. Kürek kemiklerinizi orta hatta doğru yaklaştırabildiğiniz kadar yaklaştırın.



Arkalıklı bir sandalyeye oturun. Sandalyenin kollarından tutarak sırt bölgenizi sandalyenin üst destek noktasına getirerek geriye doğru geriniz.



3) Yatarak yapılacak egzersizler



Dizleriniz bükülüyken sırt üstü uzanın. Başınız ve omuzlarınızı yere koyun. Bu esnada kalça, uyluk ve gövdenizi kaldırarak köprü kurun. Bu egzersizi daha sonra sağ ve sol bacağınızdan ayrı ayrı destek alarak tekrarlayın.



Dizleriniz bükülü iken sırt üstü yatın. Kalçanız çok hafif kalkarken, karnınızı içe çekin ve bel çukurluğunu yere bastırmaya çalışın.



Sırt üstü dizleriniz bükülü iken yatın, kürek kemiklerinizin arasına rulo haline getirilmiş büyükçe bir havlu koyun. Omuzlarınızı aynı anda yere doğru yaklaştırmaya çalışın.



Yüzüstü uzanın önce sağ sonra sol kolunuzu havaya kaldırmaya çalışın. Aynı hareketi karnınızın altına bir yastık koyarak kollarınız yanda iken tekrar ediniz. Bu hareketi yaparken sağ ve sola doğru gövdenizi esnetin.



Belkemiği eğriliklerinde kamburluğu düzelten bir ameliyat yoktur.

Bu yüzden göğsün ve kaburgaların esnekliklerini sürdürmelerini sağlamak önemlidir. Solunum kaslarını çalıştıran yüzme ve koşma gibi egzersizler çok yararlıdır. Sigara, akciğerlerle ilgili sorunları artırır; sigaradan uzak durmak gerekir. [b]