Pemfigus Hastalığı
 

Pemfigus Hastalığı



Pemfigus Hastaligi



Genellikle agiz içinde yüzeyel soyulmalar ve agrili yaralar ile baslayan ve vücut cildine de yayilabilen ciddi bir hastaliktir. Tetikleyicisi bilinmez ancak otoimmün diye tabir edilen vücudun kendi bagisiklik hücreleri ile olusturdugu bir durumdur. Bazi ilaçlarla olusan pemfigus vakalari bildirilmistir. Pemfigus vulgaris (klasik pemfigus) disinda yerel ozellikleri olan degisik pemfigus tipleride vardir (fogo selvagem). Hastaligin cilt hastaliklari uzmani tarafindan gorülmesi ve biopsi ile tani konulmasi gerekir.

Pemfigus Hastaliginin Tedavisi



Tanisi konulan pemfigus vulgariste çesitli tedavi protokolleri vardir. Hastalik tablosunun yayginligi ve siddetine göre tedavi seçilir. Tedavide kortikosteroid ve immunosupresifler disinda immunoglobulin infüzyonu ve plazmaferez gibi yöntemlerde vardir. Vücudun kendi bagisiklik sistemi ile kendi cilt parçasina olusturdugu bagisiklik hücrelerinin düzeyi kanda ölçülebilmektedir. Bu düzeyin düsmesi iyilesmeyle paralel gider. Yaralarin bakimi da ayrica önem tasir, tedaviye ragmen sebat eden yaralarda yara içine kortizon enjeksiyonlari yapilabilir. Aktüel literatürde patlican, muz vb gidalarin pemfigusu artirabilecegi yazilmistir, ancak bunlarin tibbi gerçekligi yoktur. Zaten hastaliktan sorumlu olabileceginden degilde ancak lokal olarak yara olusturabileceginden sözedilebilir. Tibbi literatürde ise sarimsagin pemfigus yaralarini ortaya çikarabildigi kanitlanmistir. Çok önemli bir nokta sudur ki; her hasta kendisiyle ilgili gözlemini iyi yapmalidir, yani kisisel özellikler her zaman farkli sonuçlar dogurabilir. Örnegin bazi kisilerde sarimsak, domates, bazilarinda, patlican, biber, yaralari azdirabilirken bazi kisilerde hiçbir sakinca yaratmaz. Bu yüzden pemfiguslu kisi kendi kendini iyi gözlemlemeli ve buna göre davranis biçimi gelistirmelidir. Zaten kisi kontrollü tedavi altinda ise çekinmesi gereken fazlaca bir sey olmayacaktir. Pemfigusun dogru tedavi edilmez ise öldürücü bir hastalik olabilecegini ve tedavide kullanilan ilaçlarin çesitli yan etkileri ile karsilasilabilecegini soylemek gerekir. Buna ragmen iyi kontrol altina alinan bir hasta doktoru ile iletisim halinde olarak hayatini rahat bir sekilde idame ettirebilir. Doktorunun kontrolünden çikmamak üzere bir süre sonra kendi tedavisini düzenleyebilecek duruma gelebilir.

Pemfigus tedavisinde son yillarda en sik kullanilan “Aberer protokolü”dür. Bu protokolde pemfigusun siddetine göre kortikosteroid ve azathioprin adli ilaçlar baslanir ve hastalik kontrol altina alindiktan sonra idame tedavisine geçilir. Idame tedavisinde kortikosteroidin belli çizelge esliginde doz azaltimi yapilir ve günasiri 30 mg 3-4 ay devam edilir, azathiprin kortikosteroidden 2-3 ay sonra kesilir. Bu tedavi sirasinda hasta 2 haftalik kan tahlilleri ile izlenir. Tedavi süresince tuzsuz, karbonhidratsiz, proteinli beslenmek yan etkileri azaltmak için önemlidir. Ilaçlar bagisiklik azalmasi yapacagindan (hatirlayiniz ki pemfigus bagisiklik hücrelerinin gidip deriye oturmasindan kaynaklaniyordu) infeksiyonlardan korunmak ta çok önemlidir. Tüm önlemlerin alindigi durumda bile pemfiguslu kisinin karsilasabilecegi yan etkiler arasinda sivilcelenme, kilo alma, sürekli açlik hissi, depresyon, lokal tüylenme olabilir.

Pemfigusla ilgili gelismeler hizla artmakta ve belkide pemfigus adini ilerki onyillarda unutacagiz ama simdi pemfiguslu hastalarimizla birlikte onlarin hayatlarini en dogal sekilde idame ettirmeleri için gerekenleri tekrar siralayalim:



1. Mutlaka bir cilt hastaliklari uzmani tarafindan takip altinda olunuz.

2. Aklinizda ki her tür soruyu doktorunuza sorunuz.

3. Hastaliginiz ile ilgili bilgilenip onunla birlikte en iyi sekilde yasamanin yollarini ögreniniz.

4. Kendinizi iyi gözlemleyiniz, gözlemlerinizi doktorunuza kisa ve pratik sekilde özetleyerek yaziniz.

5. Doktorunuz izin verdigi zaman ilaç dozunuzu kendiniz belirleyecek duruma gelebilirsiniz.



[b]