idrarda kan gelmesi

[Bluesky24]

idrarda kan gelmesi



IDRARDA KAN (HEMATüRI) Kanli idrarin rengi içerdigi kan miktarina göre açik pembeden koyu kirmizi ya kadar degisir. Kanli idrar bulaniktir; cam bir kap içinde bir süre hekletilirse üstte görece duru, altta ise kanli çökelti nedeniyle daha koyu renkli ve hulanik iki bölüme ayrilir. Idrarda kan belirtisi bosaltim sisteminin herhangi bir yerinden kaynaklanabilir. Böbrek taslari, veremi, kötü huylu tümörleri ya da enfarktüsü, akut glomerülonefrit, idrar borusu taslari, idrar kesesi tüm örleri, veremi, taslari ya da basit bir idrar kesesi iltihabi ya da siyek (üretra) taslari ve iltihabi buna yol açabilir. Idrarda kan her zaman gözle görülmeyebilir. Idrarin rengini degistirmeyecek kadar azsa ancak kimyasal deneylerle ya da idrar çökeltisinin mikroskopla incelenmesiyle saptanabilir.



Idrarda kan bulunmasmin en önemli nedenleri;

- Böbrek havuzu papillomu

- Idrar borusu tümörü

- Idrarkesesi divertikülü

- Prostat

- Yirtilma

- Darlik

- Papillom

- Tas



Idrarda kan çogu kez gözle görülebilen bir belirti oldugundan,idrarda kanamanin kaynaklandigi bölgeyi de saptamak olasidir. Bunun için Guyon deneyi denen yönteme basvurulur. Hasta üç ayri kadehe idrar yapar ve kadehlerdeki renk degisiklikleri degerlendirilir. Kanama siyekten (üretra) kaynaklani yorsa idrarda kana bagli renk degisimi ilk kadehte ortaya çikar; buna ilk idrarda kan ya da ilk hematüri denir. Obür kadeh lerde ise berrak sari, normal idrar rengi görülür. Kan idrar kesesinden kaynaklaniyorsa kirmizi renk son kadehte ortaya çikar. çünkü kan idrar kesesinin dibinde toplanmistir ve isemenin sonunda kesenin kasiln'iasiyla disari atilir. Buna son idrarda kan ya da son hematüri denir. Eger kanama böbrek ya da idrar borusu bölgesinde ise kan idrara bütünüyle karismis olarak gelir ve her üç kadeh de kirmizi renkte görülür; buna da bütün idrarda kan ya da tam hematüri denir.



Ilk hematüri

(Agirlikli olarak ilk kadehte kan)

Siyek kökenli nedenler (tas, iltihap)



Son hematüri:

(Agirlikli olarak üçüncü kadehte kan)

o idrar kesesi kökenli nedenler (tümör, idrar kesesi

veremi, tas, iltihap)



Tam hematüri:

(Her üç kadehte kan)

o böbrek kökenli nedenler (tas. böbrek veremi, kötü huylu tümör, akut glomerülonefrit, böbrek enfarktü

o idrar borusu kökenli nedenler (tas)



Hemoglobinüri idrarda hemoglobin bulunmasidir. Akut ve yaygin bir hemolizin (alyuvar parçalanmasi) ardindan görülür. Normal kosullarda hemoglobin vücudun savunma mekanizmasini olusturan retiküloendotelyal sistemde parçalanir. Eger alyuvarlar damar içinde parçalanirsa önemli miktarda serbest hemoglobin plazmaya geçer. Ama böyle bir durumda bile iki mekanizmanin etkisiyle idrarda hemoglobin bulunmayabilir. Bu mekanizmalar hemoglobini bilirubine indirgeyen retikuioendotelyal sistem ve hemoglobini süzen böbregin olusturdugu esiktir. Böbrek esigi çok yüksektir ve kandaki serbest hemoglohin düzeyi 100 ml'de 150-200 mg'ye erismeden idrara hemoglobin geçmesini engeller. Henioglo binin idrara geçebilmesi için kandaki düzeyinin çok kisa sürede yüksek bir degere ulasmasi gerekir. Bu durumda retiküloendotelyal sistemin yeterince hizla bilirubine dönüstüremedigi hemoglobin böbrek esigini de asarak idrarla atilir. Hemoglobinüride idrarin rengi morumsu kirmizidan kizil kahverengiye kadar degisebilir. Renk iki pigniente baglidir: Oksihemoglobin ve methemoglobin. Oksihemoglobinin rengi parlak kirmizi, methemoglobininki kahverengidir. Idrarin rengi de bu iki pigmentin göreli yogunluguna bagli olarak degisir. Bazen hemoglobinüri hematüriyle, yani idrarda alyuvarlar bulunmasi yla kari stirilir. Oysa hemoglobinürinin ayirt edici birçok özelligi vardir. Ornegin idrar bu/anik degil, berraktir. Ayrica çökelti incelendiginde idrarda hiç alyuvara rastlanmaz.



[b]