Adenomegali

[Bluesky24]

Siyonlarından kızamıkçık, infeksiyöz mono-nükleoz gibi hastalıklarda da adenit en önemli belirtiler arasındadır.



Bir hastada adenomegaıı tespit edildiğinde önce kan muayenesi yapılmalı ve tüberküloz reaksiyonu (Montoux testi) araştırılmalıdır. Adenit tüberküloz vakalarında bu test kuvvetle müspet: çıkar. Kan muayenesinde kansızlık, lökopeni, trombosito-peni gibi kan hücrelerinin azlığı tespit edilirse hastada ayrıca kemik iliği ponksiyonu yapılarak çeşitli kan hastalıkları aranmalıdır.



Kan hastalıkları uzmanları tarafından gerektiğinde lenf düğümlerinden ponksiyonla alınan hücreler bir lam üzerine yayılarak boyanır ve sitolojik tetkik uygulanır. Ayrıca bazı vakalarda büyümüş olan lenf bezinden cerrahi usulde parça almak yani biopsi yapmak gerekebilir.



Vücudumuzdaki lenf düğümlerinin büyümesi halinde adenomegali veya adenopati deyimleri kullanılır. Akkan damarları da denen lenf sistemi bütün vücudumuzda kan damarları gibi yaygın olarak dağılmış olup organizmanın savunma ve bağışıklık görevini üzerine almıştır. Bu lenf yolları üzerinde ileri karakol gibi yer alan lenf düğümleri (lenf ganglionları) korteks ve medulla olmak üzere iki kısımdan yapılmışlardır. Lenf düğümünde lenfosit ve makrofaj denen iki tür hücre bulunmaktadır. Lenf düğümleri, çevreden lenf yoluyla gelmiş yabancı bir cisme yani antijene karşı bağışıklık kazanmış B-lenfositi veya T-lenfositi üretir ve dolaşıma verirler. Ayrıca lenf düğümlerindeki makrofaj denen bazı hücreler organizmaya giren yabancı cisimleri veya mikroplan yiyerek onları yok etmeye çalışırlar. Bu yok etme veya yeme işlemine tıp dilinde fagositoz denir. Kanda ve lenf sisteminde yer alan ve akyuvar (lökosit) denilen bir seri hücre (lenfosit, makrofai pfazmosit v.b.) bu bakımdan vücudun askerlerine benzetilebilir.



Lenf düğümleri genellikle vücudun belirli anatomik böjgelerinde yer almışlardır. Bir kısmı yüzeyseldir ve büyüdüğü zaman gözle görülebilir veya elle hissedilebilir. Büyüklük, kıvam ve hareketlilik bakımından farklı olurlar. Diğer bir kısım lenf ganglionları ise derinde iç organların ve damarların çevresinde bulunurlar. Bunlar büyüdükleri zaman bile görülmez, ancak radyografi veya lenfanjiografi ile teşhis edilirler.



Lenf düğümlerinin büyümesi halinde önce enfeksiyonlar daha sonra immünolojik hastalıklar (kollajen doku hastalıkları) ve tümörler akla gelir.



Bakterilerin yaptıkları enfeksiyonlar ara- “özellikle koltu~k altı vellükîarda bulunan lenf sında tüberküloz, frengi gibi hastalıkların düğümlerinin büyümesi gözle görülüp eiie yaptığı adenitler başta sayılır. Virüs enfek- hissedildiğinde doktora başvurmalıdır.



Lenf bezlerini büyüten neoplastik kan hastalıkları arasında Lenfadenomlar (Hodgkin hastalığı) en tehlikeli olanıdır.



Adenomegalilerin tedavisi doğru bir teşhis konduktan sonra ve ancak uzman doktorlar tarafından yapılmalıdır.