HAMİLELİKTE ÜROLOJİK SORUNLAR
 

Hamilelikte

urolojik problemler





Hamilelikte

İdrar Kaçırma



Hamilelerde

en sık görülen sorun sık görülen ürolojik problem sık idrara çıkma ve idrar

kaçırmadır. Utanma, çekinme gibi nedenlerle hamilelerin bir çoğu bu durumu

saklar.



Hamilelikte idrar kaçırma iki şekilde görülür.



Urge

inkontinans : Tuvalete gidene kadar idrar kaçırmadır. Mesane duvarının idrar

yolu enfeksiyonları sonucunda hassaslaşması ile ortaya çıkar.



Stres

inkontinans : Öksürme aksırma gibi karın içi basınç artırıcı hareketlerle idrar

kaçırmadır. Mesane ile idrar yolu ( üretra ) arasındaki sfinkterin görevini

yeterince yapamaması ile ortaya çıkar.



Gebelikte böbrekten geçen ve

süzülen kanın miktarı dolayısıyla idrar miktarı artmaya başlar. Bu durum sık sık

idrarın gelmesine ve çabuk sıkışmaya yol açar. Büyüyen rahim idrar torbasını

yukarıya ve geriye doğru iter. Ayrıca gebelikte progesteron hormonu artar.

Progesteron hormonunun artışı mesane ile idrar yolu ( üretra ) arasındaki

sfinkterin gevşemesine neden olur. Hamilelik döneminde idrar yolları

enfeksiyonlarıda daha sık görüldüğünden mesane duvarı hassaslaşır sıkışınca

idrar meydana gelir. Ayrıca aşırı kilolu kadınlarda, daha önce çok doğum yapmış

veya 4 kilonun üzerinde bebek doğuran kadınlarda idrar kaçırma riski daha

fazladır.



İdrar kültürü ve antibiyogram mutlaka yapılmalı ve idrar yolu

enfeksiyonu var ise tedavi edilmelidir. Hamilelik esnasında oluşan fizyolojik

değişiklikler sebebi ile doğum sonrası 6 hafta geçinceye kadar diğer ürolojik

tetkiklerin yapılması luzumsuzdur. Gene hamilelik sırasında cerrahi tedavi

uygulanması gereksizdir. Hamilelik döneminde aşırı kilo alımı varsa doğum

sonrası bu kiloların verilmesi önerilmelidir. Bundan sonra idrar kaçırmalar

devam ediyor ve enfeksiyon yoksa üroflowmetri ve ürodinamik incelemeler,

sistoskopik inceleme, idrar kaçırma tipini belirleyecek testler yapılıp idrar

kaçırma tipine göre tedavi seçimi yapılmalıdır.

Hastalara işeme egzersizleri

ve perine kaslarını çalıştırıcı egzersizler ( Kegel eksersizleri )öğretilir. Bu

egsersizlerle idrar kaçırma şikayetleri oldukça azalır. Doğum sonrası 6 hafta

süreyle bu egzersizin yapılması sonraki problemleri engellemede çok faydalıdır.

Tüm bunlara rağmen şikayetler devam ediyorsa, ameliyat ile mesane ile idrar yolu

( üretra ) arasındaki bozulmuş anatomik ilişki düzeltilmeye çalışılır. Ameliyat

sonrası başarı oldukça yüksektir.



Kegel

Eksersizi Nasıl Yapılır ?

Kegel

eksersizleri çok kolay ve herkesin her zaman her yerde yapabileceği

eksersizlerdir. Ancak hastaların bu eksersizleri doğru yapmaları için eksersiz

yaparken hangi kaslarını kasmaları gerektiğini anlamaları ve bu hareketleri

yaşamının ayrılmaz bir parçası ve alışkanlığı haline getirmeleri lazımdır.

Egzersiz yapacağınız kasları bulmak için vajeninizde bir tampon olduğunu hayal

edin ve onun düşmesini engellemek için kaslarınızı sıkın. Kastığınız kaslar

egzersiz yaptırmanız gereken kaslardır. Bir diğer yolda idrar yaparken birden

idrarınızı durdurmak için kaslarınızı kasın. Bu haraket Kegel egzersizidir. Bunu

hangi kasları kasmanız gerektiğini anlamak için yapın Kegel eksersizini

idrarınızı yaparken değil otururken, TV seyrederken, ütü yaparken vs.

yapacaksınız. Eğer doğru yapmazsanız yarar yerine zarar görebilirsiniz. Kegel

eksersizlerine günde 3 kez 25 kasma hareketini yaparak başlayın, her

kastığınızda 10 a kadar sayın ve her hafta kasma sayınızı 25 er kez arttırın. 4

hafta sonra günde 3 kez 100 kasma yapacaksınız. Bu oldukça iyi bir rakamdır ve

hastalar tarafından rahatlıkla yapılabilir. Bu şekilde yıllarca Kegel

eksersizleri yapabilirsiniz . Hamilelikte

idrar yolu enfeksiyonları



Hamilelikte

idrar yolu enfeksiyonları sıklıkla karşımıza çıkar. Hamilelikte yaklaşık % 10-15

inde idrar yolu enfeksiyonu görülür. Çünkü hamilelikte hem yükselen progesteron

hormonunun düz kasları gevşetici etkisi nedeniyle hemde büyüyen rahim idrar

torbasını yukarıya ve geriye doğru iter ve idrarın böbreklerden mesaneye akışı

yavaşlar. Gene hamilelik döneminde mikropların idrar yollarına yerleşmesini

engelleyen koruyucu mekanizmalar olumsuz etkilenirler. Bu nedenlerle hamilelikte

idrar yolu enfeksiyonlarına eğilim artar. Bu enfeksiyonlar basit bir sistit

olabileceği gibi, pyelonefrit gibi çok ağır böbrek enfeksiyonları şeklinde de

olabilir. En sık rastlanan mikroorganizma normalde barsak florasında bulunan

E.coli' dir.



İdrar yolları enfeksiyonnları 3 şekilde görülür.





Sistit: Mesanenin mikroplarla etkilenmesi ile oluşur. Hamilelikte bu

durum ortaya çıktığında belirgin sık idrara gitme, idrar yaparken yanma, idrarın

renk ve kokusunda değişiklik görülür. Ateş olmaz. İdrar tahlili ve idrar kültür

antibiyogramı ile tanı konulur. Hastalara bol su içmesi önerilir. Uygun

antibiyotik tedavisi başlanır. Tedavi bitiminde idrar kültürü tekrarlanarak

hastalığın tam olarak geçip geçmediği araştırılmalıdır.



Asemptomatik

bakteriüri: Anne adayının şikayeti olmadan idrar testlerinde enfeksiyon

saptanması durumudur. İdrar kültüründe 100.000' in üzerinde bakteri olduğu halde

anne adayının yakınması yoksa, bu durum asemptomatik bakteriüridir. Tüm gebeler

her ay düzenli olarak asemptomatik bakteriüri açısından taranmalıdır. Basit bir

tam idrar testi ve idrar kültürü doğru neticeyi verecektir.

Hamilenin bol su

içilmesi sağlanır ve mutlaka kültür antibiyogram yapılır. Uygun ve bebeğe zarar

vermeyecek antibiyotiklerle tedaviye başlanır.



Akut pyelonefrit:

Enfeksiyonun böbreği tutması ile ortaya çıkar. Gebeliklerin %1' inde görülür.

Çok yüksek ateş, titreme, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, bulantı kusma

ve böğür ağrısı bulguları ile kendini gösterir. Hastanın mutlaka hastaneye

yatırılarak tedavisi gerekir. Hastanede hastaya damar yolu ile uygun antibiyotik

ve bol miktarda sıvı takviyesi yapılır. Hamile ateşsiz geçen 24 saat sonrasında

ağızdan antibiyotiğe geçilerek evinde takibe alınabilir. Pyelonefritin

tekrarlama riski mevcuttur. Bu nedenle hamileliğin geri kalan döneminde bol sıvı

alması önerilmeli, baskılayıcı antibiyotik tedavileri uygulanmalı ve belirli

aralıklarla idrar kültürleri tekrarlanmalıdır.





Kaynak: Sağlık Rehberi