Gebelikte beslenme

[Bluesky24]

Beslenmenin gebeliğin seyrinde ve sonucunda çok büyük

etkileri vardır. Hamile olsun ya da olmasın kişinin

sağlıklı bir yaşam sürdürebilmesinin temelinde doğru ve

yeterli beslenme yatar. Hamile kadınlarda beslenme ayrı bir

öneme sahiptir. Gelişmekte olan bebeğinizin gereksinimlerini

karşılamak ve onun sizin dışınızdaki yaşama yeterli olarak

hazırlanmasını sağlamanın dışında rahat ve sorunsuz bir

hamilelik ve lohusalık dönemi geçirmek için de doğru

beslenmeniz gerekir.



Ciddi beslenme bozukluğu olan kadınlardan doğan bebeklerin

sonraki yaşamlarında problemler yaşadığı bilinmektedir.

Hamilelik süreci temel besin kaynakları olan karbonhidrat,

protein, yağlar ile vitamin ve mineral gereksinimlerinin

arttığı bir dönemdir. Buna bağlı olarak gereksinim

duyduğunuz kalori miktarında da bir miktar artış söz

konusudur. Ancak bu artış hiçbir zaman aşırı yemenizi

gerektirecek kadar değildir. Gebe olan ile olmayan kadınlar

arasındaki kalori gereksinimi farkı sadece 300 kaloridir ve bu

her öğünde 1-2 kaşık fazla yenilerek karşılanabilecek bir

farktır.



Önemli olan fazla miktarda yemek ve kilo almak değil,

gerekli olan maddeleri dengeli ve yeterli miktarda almaktır.



Zaman zaman hamile kadınların ellerine diet örnekleri

verildiğine ve örneğin hergün 3 tane köfte, 2 tane yumurta,

5 bardak süt gibi önerilerde bulunulduğuna tanık oluyoruz. Bu

uygulamaların hiçbir bilimsel geçerliliği olmadığı gibi

sadece göz boyamaya yöneliktir. Ancak bir beslenme uzmanı

tarafından ayarlanmış doğru ve dengeli dietler her durumda

gerekli olmamakla birlikte zaman zaman özel şartlarda yararlı

olabilir.



Tekrar belirtmek gerekirse hamilelikte eskilerin deyimi ile

iki canlı olduğun için fazla yemelisin sözü doğru

değildir. Önemli olan dengeli ve düzenli beslenmektir.



Gebeliğin erken dönemlerinde bulantı ve kusma sorunu

yaşayan ve bu nedenle yeterli şekilde beslenemeyen ve hatta

kilo kaybeden anne adaylarına sıklıkla rastlamaktayız. Daha

önceden ciddi bir beslenme bozukluğu ve gebeliğin erken

dönemlerinde aşırı kilo kaybı yoksa bu durum gelişmekte

olan bebek tarafından kolaylıkla tolere edilebilir. Ancak

bulantı ve kusmalara bağlı ciddi beslenme bozukluğu yaşayan

ve nerdeyse hiçbirşey yiyip içemeyen anne adaylarının

hastaneye yatırılarak damar yolu ile beslenmesi gerekli

olabilir ancak bu son derece nadir karşılaşılan bir durumdur.





Öğün sayısı



Hamilelikte beslenme söz konusu olduğunda ilk planda önerilen

günlük öğün sayısında değişikliğe gidilmesidir. Hamile

olmayan kişilerde önerilen günde 3 öğünün bu dönemde 5'e

çıkarılması yararlıdır. Bu hem erken dönemdeki bulantı ve

kusmalar ile baş etmeye yardımcı olur hem de son dönemlerde

yaşanan yanma ve şişkinliği azaltır. Üç temel ve iki hatta

gerekirse üç ara öğün hamilelikteki uygun öğün şeklidir.





Fast food



Fast food olarak tabir edilen diet şekli genel olarak besin

değeri fazla olmayan ancak kalorisi yüksek bir tarzıdır.

Yüksek oranda yağ ve katkı maddesi içerdiğinden hamilelikte

önerilmez.



Beslenme söz konusu olduğunda gerekli miktar ve

kullanılabilecek miktar deyimleri önemlidir. Gerekli miktar

normal fonksiyonu sürdürebilmek için alınması gereken en

düşük miktarı belirtir. Kullanılabilecek miktar ise ortalama

gereksinimin kişilere ve toplumlara uyarlanmış standardize

edilmiş miktarlardır.



Enerji ve Kilo Artışı



Gebelikte kalori 3 nedenden dolayı gereklidir. Bunlar gebeliğe

bağlı yeni dokuların yapımı, bu dokuların idame ettirilmesi

ve gebe vücudun hareketi için gerekli olan enerjinin

sağlanmasıdır.Gebe bir kadın gebe olmayana göre günde

yaklaşık fazladan 300 kaloriye ihtiyaç duyar. Bu da yaklaşık

%15'lik bir artış yani 2300 kalori/gün'dür. Günlük kalori

gereksinimindeki artış sadece %15 iken bazı maddelerin

gereksinimindeki artış 2 katına kadar çıkabilir. Bu durum

fazla beslenmenin değil dengeli beslenmenin önemini açıkça

ortaya koymaktadır.



Gebelikteki kalori tüketimi ilk 3 ayda en az düzeydeyken bu

dönemden sonra hızlı bir artış gösterir. İkinci 3 ayda bu

kaloriler başlıca plasenta ve embryo gelişimini karşılarken

son 3 ayda ise temel olarak bebeğin büyümesine harcanır.

Normal sağlıklı bir kadında tüm gebelik boyunca önerilen

kilo artışı 11-13 kg'dır. Bu 11 kilonun 6 kilosu anneye, 5

kilosu ise bebeğe ve ona ait oluşumlara (plasenta, amniyon

sıvısı) aittir.



Karbonhidratlar



Vücudun kalori gereksinimi 3 temel enerji kaynağı olan

proteinler, yağlar ve karbonhidratlardan sağlanır. Eğer

karbonhidratlar yetersiz alınırsa vücudunuz enerji sağlamak

için proteinleri ve yağları yakmaya başlar. Böyle bir

durumda 2 sonuç ortaya çıkabilir. Birincisi bebeğinizin beyin

ve sinir sitemi gelişimini sağlayacak yeterli protein olmaz,

ikincisi ise ketonlar ortaya çıkar. Ketonlar yağ

metabolizmasının ürünü olan asitlerdir ve bebeğin asit baz

dengesini bozarak beyin gelişimini olumsuz yönde

etkileyebilirler. Bu nedenle hamilelikte karbonhidrattan fakir

diyet önerilmez.



Pirinç, un, bulgur biri kompleks karbonhidrat kaynakları

anne için enerji kaynağı olmanın yanısıra B grup

vitaminleri ve çinko, selenyum, krom, magnezyum gibi eser

elementleri bol miktarda ihtiva ederler.



Karbonhidratlar fazla miktarda tüketildiğinde ise bebek

açısından ekstra bir yarar sağlamadıkları gibi sadece anne

adayının aşırı kilo almasına neden olurlar.



Protein



Proteinler hücrelerin temel yapı taşlarıdırlar ve

amino asit denilen yapılardan oluşurlar. Doğada toplam 20

çeşit amino asit vardır. Amino asitlerin bir kısmı vücutta

diğer maddelerden üretilebilirken esansiyel amino asit adı

verilen 8 tanesi vücutta üretilemez ve mutlaka besinler yolu

ile dışarıdan alınmaları gerekir. Hayvansal proteinler bu 8

amino asidin tümünü de içerdiğinden komplet proteinler

olarak adlandırılırlar ve beslenmede son derece önemlidirler.





Proteinleri saç telinden tırnağa kadar vücutta bulunan

tüm hücrelerin yapı taşı oldukları gibi beyin ve sinir

sisteminin gelişimi içinde yaşamsal öneme sahiptirler. Bu

nedenle hamile kadınarın günde 60-80 gram protein almaları

önemlidir.



Proteinin ana kaynağı hayvansal gıdalardır. Et, kümes

hayvanları ve balık komplet proteinler içerirler. Bunun

yanısıra süt ve süt ürünleri de hayvansa protein

gereksiniminin karşılanması açısından yeterli olabilir.



Süt ve süt ürünleri



Gebe bir kadın güçlü kemikler ve dişler için bebeğe

gerekli olan kalsiyum ve diğer elementleri sağlamak maksadıyla

en az 1-2 bardak süt içmelidir. D vitamini takviyeli sütler

varsa bu çok daha iyi olur.Gaz ve hazımsızlık nedeni ile

(laktoz intoleransı) süt içilemeyen durumlarda bunun yerine

peynir ya da yoğurt yenebilir. Kalsiyum alımının yetersiz

olmasi durumunda dışarıdan verilecek ilaçlar ile destek

sağlanabilir.



Et, balık, kümes hayvanları, yumurta,

kurubaklagiller



Bu gıdalar vitamin ve mineral yanında protein de

sağlarlar. Gebe kadında ve bebeğinde doku gelişimi ve yeni

doku oluşumu için protein şarttır. Bu tür gıdalardan günde

3 öğün alınmalıdır.Baklagiller öğünün protein değerini

arttırmak için peynir, süt ya da etle birlikte alınabilir.



Yağlar ve tatlılar



Bu grup gıdalar margarin, tereyağ, şekerlemeler,

tatlılar, hafif ,içkiler snack tabir edilen gıdalar, salata

sosları, bitkisel yağlar gibi besinleri içerir. Bu türden

gıdalar öğünlerde tek başına alınmamalı sadece kalori

açığını gidermek için yenmelidir.



Vitamin ve mineral desteği, demir ve folik asit



Hamile kadınlara pekçok vitamin ve minerali içeren ilaçları

vermek rutin ancak gerekliliği hala daha tartışılan bir

uygulamadır. Dengeli ve doğru beslenen hamile bir kadında

dışarıdan vitamin desteği şart değildir. En iyisi vitamin

ve mineralleri doğal gıdalar ile almaktır. Düzgün

beslenildiği taktirde medikal desteğe gerek olmaz. Ancak demir

ve folik asit bu durumun istisnasıdır.



Folik asit bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişimi için

kilit öneme sahip olduğundan hamile kalmadan önce alınmaya

başlanması gerekir. Gebelikteki artmış demir gereksinimi

doğal yollardan karşılanamaz. Bu nedenle özellikle gebeliğin

2. yarısından sonra dışarıdan verilen demir ilaçları ile

destek yapılır. Türk toplumunda demir eksikliği anemisi çok

sık görüldüğünden gebeliğin başında yapılan kan

sayımında anemi saptanması durumunda gebeliğin en başından

itibaren desteğe başlanabilir. Gebelikte demir kullanımının

bir başka önemi de kansızlık olmasa dahi hem anne adayının

hem de bebeğin demir depolarını yeterli şekilde doldurmak

için gerekli olmasıdır.



Su



Su hamilelikte alınmasına özel önem gösterilmesi

gereken belki de en önemli besin maddesidir.



Tuz



Geçmişte gebelikde tuz tüketiminin kısıtlanmasının

gerektiği düşünülmekteydi. Günümüzde ise bunun gerekli

olmadığı normal miktarda gıdalar ile alınan tuzun yeterli

olduğu ve kısıtlamaya gidilmemesi gerektiği kabul

edilmektedir.Hamile bir kadın günde 2 gram tuz almalıdır.

Yetersiz ya da aşırı tuz alımı anne adayının sıvı

elektrolit dengesini olumsuz şekilde etkiler



Vejeteryan diet



Sakıncalı olmakla birlikte belirli kurallara uyulmak kaydıyla

gebelik sırasında vejeteryan diete devam edilebilir.

[/b] Geri





























































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu