[Bluesky24]

Şu anda bu yazıyı okuyabildiğinize göre siz de bilgisayar

kullanıyorsunuz ve belki de hamilesiniz. Peki bilgisayar ekranı

karşısında durmak veya çalışmak bebeğinize ya da size

zarar verir mi? 1970'lerin 2. yarısından itibaren video display

terminal adı verilen monitörler yaygın olarak kullanılmaya

başlandı. İnternet ve bilgisayarların kullanımındaki son 5

yıldaki inanılması güç artış bu teknolojik cihazları

neredeyse yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası haline

soktu. Şu anda sedece A.B.D'de 50 milyon bilgisayar

kullanıcısı olduğu, ve bunların en az yarısının üreme

çağındaki kadınlardan oluştuğu tahmin ediliyor. Gelecekte

hemen herşeyin bilgisayar yardımı ile yapılacağı

düşünülürse konunun önemi daha belirginleşiyor.



1980'lerin başlarında yapılan çalışmalarda VDT'lerin

ölçülebilir miktarlarda X-ışını yaymadığı tespit

edildi. VDTler X-ışını üretse bile bu ışının doğumsal

defek yaratacak kadar yüksek olmadığı, ve ışının terminal

tarafından absorbe edildiği fark edildi.



Daha sonraları gebelikleri esnasında VDT kullanan

kadınlarda düşük ve doğum defekleri bildirilmesi üzerine,

bu terminallerin bazı eski televizyon cihazları gibi zararlı

olabilecek ışınlar yaydığı iddiaları ortalığı

karıştırdı.



Günümüzde bu tartışma hala daha devam etmektedir. Geçen

yıllar içerisinde teknoloji ve bilgilerdeki değişiklikler

radyasyonun yanısıra elektromanyetik alan (EMA) kavramını

literatüre kazandırmıştır. Elektrik kabloları ve elektrikli

cihazlar EMA yaratırlar. Radyasyondan farklı olarak EMA

hücrelerde ölüme yol açmaz, genlere hasar vermez ve uzunca

bir süredir güvenli olarak kabul edilirler.



A.B.D.'de bir yüksek gerilim hatlarına yakın bölgelerde

yaşayan çocuklarda lösemi başta olmak üzere bazı kanser

türlerinin nerdeyse 2 misli fazal görüldüğünün fark

edilmesi dikkatleri yeniden bu konu üzerine çekmiştir. EMA'ın

gebelik üzerine etkilerini araştıran pekçok yapılmıştır

ve bu çalışmaların birkısmı hala daha devam etmektedir.

Bazı çalışmacılar EMA'ların gebelik için büyük risk

taşıdığına inanırken diğer bazı çalışmacılar bunun

tam aksini savunmaktadırlar.



Nielsen ve arkadaşları 6000'den fazla kadın üzerinde

yaptıkları araştırmada VDT kullanımı ile düşük doğum

ağırlığı, erken doğum, ölüdoğum ve yenidoğan döneminde

ölüm arasında herhangi bir ilişki olmadığını ortaya

koymuşlardır (1). Bramwell ve arkadaşları ise gebelikleir

esnasında VDT kullanan kadınları tüm gebelikleri boyunca

izlemiş ve yine gebelik üzerine herhangi bir olumsuz etki

saptamamışlardır. Yazarlar ayrıca VDT kullanımı ile

infertilite arasında da bir ilişki olmadığı sonucuna

varmışlardır (2).Grajewski ise telefon santrali

operatörlerini incelemiş ve yine benzer bulgular elde

etmiştir. Ayrıca bu çalışmada VDT karşısında geçirilen

süre ile de riskde artış olmadığı ortaya konmuştur.

Bütün mesaisini bilgisayar ekranı karşısında geçiren

kadınlarda bile olumsuz bir etki saptayamamışlardır (3).

Brandt ve arkadaşları ise Danimarkada konjenital anomalili

bebek dünyaya getiren anneleri incelediklerinde monitör

kullanımının konjenital anomali riskini arttırmadığı

sonucuna varmışlardır (4). Yine aynı çalışmacı başka bir

araştırmasında haftada 21 saatten fazla bilgisayar kullanan

kadınlarda gebe kalmak için geçen sürede anlamlı bir artış

olduğunu, ancak bu sonucun hatalı olabileceğini iddia

etmektedir (5). Delpizzo 1984 ile 1992 yılları arasında bu

konuda yapılmış çalışmaları yeniden değerlendirdiğinde

VDT'lerin düşük ve çok düşük frekanslı elektromanyetik

dalgalar yaydığını ve bu dalgaların normal bir evde maruz

kalınan EMA'dan daha fazla olmadığı sonucuna varmıştır

(6).Huuskonen ve arkadaşları ise gebe fareleri VDT'lerin

yaydığı miktarda elektromanyetik alana maruz bırakarak

yaptıkları çalışmalarında konjenital anomali oranlarında

hiçbir artış olmadığını tespit etmişlerdir (7).



VDT ve düşük



1991 yılında A.B.D. Ulusal Meslek Güvenliği ve Sağlığı

Enstitüsü tarafından yapılan oldukça geniş kapsamlı bir

çalışma tüm gün boyunca VDT ile çalışan kadınların, VDT

ile temas etmeyen kadınlara göre düşük risklerinin daha

yüksek olmadığını ortaya koymuştur. Bu konuda yapılan

diğer çalışmaların çoğuda benzer sonuçlar vermiştir.



Yine bu çalışma VDT kullanıcıların evlerdekinden daha fazla

elektromanyetik enerjiye maruz kalmadıkları sonucunu

çıkarmıştır. Şu an elimizde olan veriler gebelikte

bilgisayar monitörü kullanımının düşük riskini

arttırmadığı ve güvenli olduğu yönündedir.



VDT'e bağlı risk artışı olmamasına rağmen, bilgisayar

kullanıcılarının çoğunda ense, bilek, el ve omuz

ağrıları mevcuttur. Yine bu kişilerde gözlerde problemler

ortaya çıkabilmektedir. Bu durum çoğu kişide stres

yaratmaktadır ve stres gebelik üzerinde olumsuz etkiye

sahiptir.



Önlemler



VDT'lerin olumsuz etkileri saptanmamış olmakla birlikte,

konunun spekülatif olması önlem almayı uygun kılmaktadır.

Bilgisayar kullanan gebe kadınların hem x-ışınlarından hem

de EMA'dan korunmak için ekrandan en az bir kol boyu uzaklıkta

çalışmaları önerilmektedir. Bu mesafe yaklaşık 50

santimetre kadardır ve EMF ile radyasyonun gücü 50 santimden

sonra kaybolmaktadır.



Bilgisayar ile çalışmaya bağlı psikolojik ve fizyolojik

stres uygun şekilde ayarlanan çalışma saatleri ve molalar ile

azaltılabilir. Yine çalışma ortamı ve masasının dizaynı

stres azaltmakta etkilidir. Rahat koltuklar ve masalar, belden

destekleyici yastıklar yaararlı olur.Uzun süre mola vermeden

çalışmak kaslarda gerginlik, tendonlarda ve bağlarda

inflamasyon ve dolaşımda bozukluğa yol açar. Bütün bunlar

gebe kadında huzursuzluk yaratır. Uygun zamanlada mola vermek

şarttır. Bunun için 2 saatte bir 15 dakika ara vermek

yeterlidir. Ayağa kalkıp biraz dolaşmak ve gerinmek çoğu

gebeye iyi gelir. Bu amaçla yapılan baş ve boyun hareketleri

ile omuzlar ve ayakları çevirmek dolaşımı destekler.



Sonuç olarak bütün bu bilimsel verilerin ışığında,

meslekleri gereği bilgisayar kullanmak zorunda olan kadınların

yukarıdaki önlemleri almak kaydı ile gebelikleri süresince

güvenle monitör karşısında çalışabileceklerini ve bununla

ilgili endişe duymalarının gereksiz olduğunu söyleyebiliriz.



Referanslar



1. Nielsen CV; Brandt LPFetal growth, preterm birth and infant

mortality in relation to work with video display terminals during

pregnancy. Scand J Work Environ Health, 1992 Dec, 18:6,

346-50



2. Bramwell RS; Davidson MJ. Visual display units and pregnancy

outcome: a prospective study. J Psychosom Obstet Gynaecol,

1993 Sep, 14:3, 197-210



3. Grajewski B; Schnorr TM; Reefhuis J; Roeleveld N; Salvan A;

Mueller CA; Conover DL; Murray WE, Work with video display

terminals and the risk of reduced birthweight and preterm birth. Am

J Ind Med, 1997 Dec, 32:6, 681-8



4. Brandt LP; Nielsen CV, Congenital malformations among children

of women working with video display terminals. Scand J Work

Environ Health, 1990 Oct, 16:5, 329-33



5. Brandt LP; Nielsen CV , Fecundity and the use of video

display terminals. Scand J Work Environ Health, 1992 Oct,

18:5, 298-301



6. Delpizzo V ,Epidemiological studies of work with video

display terminals and adverse pregnancy outcomes (1984-1992). Am

J Ind Med, 1994 Oct, 26:4, 465-80



7. Huuskonen H; Juutilainen J; Julkunen A; Mäki Paakkanen

J; Komulainen H, Effects of gestational exposure to a video

display terminal-like magnetic field (20-kHz) on CBA/S mice. Teratology,

1998 Nov, 58:5, 190-6



Geri































































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu