Kara Kitap

[Bluesky24]

Hollandalı yönetmen Paul Verhoeven, Hollywoodda yaptığı Temel İçgüdü (1992), Showgirls (1995), Yıldız Gemisi Askerleri (Starship Troopers, 1997) ve Görünmeyen Tehlikenin (Hollow Man, 2000) ardından, 25 yıl aradan sonra Kara Kitap adlı filmiyle memleketine dönüş yapıyor. Kara Kitapta 1944 sonrası Hollandası, pişmiş tavuğun başına gelmeyenlerin Rachel Stein (Carice van Houten) adlı bir Yahudinin başına geldiği, casusluk, korku, yokoluş, güvensizlik, benliğin yitirilişi, hiçlik, intikam, hırs, ve tutku temalarının bolca bulunduğu bir öyküde anlatılıyor.



Bu yıl nedense dünya sinemasında bolca işlenen II. Dünya Savaşı, her söyleyecek çok farklı bir şeyi olmayan filme konu edildiğinde, izleyicilerin boğulma aşamasına geldiğine sık sık tanık oluyorum. Kara Kitap öncelikle tutarlı temposu ve her daim ilerleme kaydeden olay örgüsü sayesinde sıkıcı kategorisinden sıyrılıyor. Ama yine de neden yine bir Yahudi direniş hikayesi diye sormadan edemiyor insan.



Kara Kitapın onu biraz olsun farklılaştıran özelliği, bu kez –hatta belki de ilk kez– Yahudi direnişçilerinin de vahşi ve aşağılayıcı işkence metodları konusunda Hollandalı ve Alman askerlerden geri kalmadığını cesurca göstermesi. Böylece Verhoeven savaşın, kimin başlattığı, kimin haklı/haksız olduğu ve de ne uğruna savaşıldığından bağımsız olarak, insan değerinin tüm taraflar için sıfırlanmasına neden olan, en nihayetinde yıkıcı ve parçalayıcı bir güç olduğuna dokundurmuş oluyor.