300 Spartalı

[Bluesky24]

57. Berlin Film Festivalinin en çok konuşulan filmlerinden biri olan, Zack Snyderın festivali renklendirdiği destansı çalışması 300dü. Film dilimize, 1962 yılında yine eski Yunan uygarlığının savaştığı Thermopylae savaşını konu alan 300 Spartalı ile aynı adla çevrildi. İ.Ö. 480de Yunan Spartalılar ve İranlılar arasında geçen zorlu savaşı Frank Millerın grafik romanından uyarlayarak fantastik öğelerle bezeli bir resim kitabı gibi perdeye taşıyan Snyder, festivalin ilgi odaklarındandı. Film gösterildiği her yerde birçok tartışmaya neden oldu.



Ben Hur (1959), Spartaküs (1960) ve günümüze daha yakın olarak, Cesur Yürek (1995), Gladyatör (2000) ve Truva (2004) bildiğimiz birçok savaş filminden en destansı öğelerle süslenmiş olanları. Bu filmleri unutulmaz kılan nedenler gerçekçi savaş sahneleri, trajik insan manzaraları, kahramanlık ve duygusallığı ortak bir paydada toplamaları idi. Şimdi ise eskilerin gerçekliğe öykünen hikayeciliğindense aynı öyküleri gerçeküstü malzemelerle inşa etmek revaçta. Eski filmlerin unutulmazlığı belki de onların tek eksiğiyle tekrar yakalanabilir: görsel efektler. Böylece dramayla biçimlenen duygusal heyecan, görsel ihtişamın verdiği heyecanla yer değiştiriyor; bambaşka tatlar elde ediliyor.

300 Spartalının da en çekici yanı bu görsellik kuşkusuz. Tarihsel açıdan filmin basitleştirilmiş olduğu ileri sürülüyor. Snyder filmin son halinin bir tarihçiye gösterildiğini ve onay aldığını söylüyor. Daha sonra, savaşın sonuyla ilgili ‘gerçeklerin, zaten savaşın sonu gelmeden savaş alanını terkeden biri tarafından anlatıldığını ve filmin asıl olarak Frank Millerın grafik romanıyla tutarlı olduğunu hatırlatarak filmin ister istemez bir fantazi ürünü olduğunu da ekliyor. Hal böyle olunca filme ‘tarihi çarpıtıyor damgası vurulması anlamsız. Bu filmi –ve her filmi– kendi özgün sınırları içinde değerlendirmek önemli.