YÖNETİM: GÜÇ RENKTE ARTIK!

[hakan_oz]

80'li yıllarda çocukların kahramanıydı He Man. Eline kılıcını alıp, 'Gölgelerin gücü adına... Güç bende artık' diyordu. Siyah-beyaz televizyondan renkli televizyona geçiş yıllarıydı ve renksiz kahramanlar yerini renklilere bıraktı. Türkiye küreselleşmeye kapılarını açtı, binalar, evler, odalar, giysiler, caddeler, kısacası hayat 'renklendi'.

Öyle ki renklerin gücü bugün modern yönetim literatürüne girmiş durumda. Renkler motivasyonu artırıyor, çalışanların enerjisine ve verimliliğine katkı sağlıyor. Satışları da olumlu ya da olumsuz yönde etkiliyor. Renkli faturaların ödenme oranı yüzde 30 daha hızlı.

Uzmanlar renklerin ürünü hatırlattığına ve satın almaya geçirecek eğilimi artırdığına dikkat çekiyorlar. Renkler şirket ve marka imajına da katkıda bulunuyor.

Sinirlenince kızarır, korkunca mosmor kesiliriz, üzücü bir olayın ardından karalara bürünürüz, çok fazla iyimser olan ve hayallerle yaşayan insanları toz pembe bir dünyada yaşamakla itham ederiz.

Kısacası fiziksel tepkilerimizi ve duygularımızı farkında olmasak da hep renklerle ifade ediyoruz. Bu nedenle iş ve günlük hayatımızda her an birlikte olduğumuz renklerden etkilenmememiz mümkün değil.

Renklerin motivasyon üzerinde etkisi olduğu bilinen bir gerçek. Üzüntülüyken farklı, mutluyken farklı renklerde kıyafetler giymeyi tercih ederiz. Renkler hayatımızda düşündüğümüzden daha fazla güce ve etkiye sahip.

İş dünyasında da yavaş yavaş renklerin insanlara ve iş süreçlerine olan etkisi konusunda bir bilinçlenme görülüyor. Renklerin insanların enerjisine ve motivasyonuna katkı sağladığı yönündeki görüşler giderek artıyor. Uzmanlar, renklerin hem yaşamda hem de işyerinde bilinçli olarak kullanılmasının başarıya katkıda bulunduğunu belirtiyorlar.

Renk bilimcisi Metin Yahya Üster, renklerin karakteristik özelliklerinin bilinerek işyerlerinde renklerin kullanılması gerektiğinin altını çiziyor. Uygun renklerin insanların enerjilerine katkı sağladığını belirtiyor. Hangi renklerin hangi sektörlerdeki işyerleri için uygun olduğu konusunda şu bilgileri veriyor:

‘‘Çok hareketli ve insan trafiğinin çok yoğun olduğu işyerlerinde kırmızı ve tonları kullanılmalı. Fast food'ta Amerikalıların kullandığı renk budur. Yöneticilerin, bilim insanlarının, yazar ve düşünürlerin çalıştığı iş mekanlarında sarı renk ön plana çıkarılmalı.

Uzun süreli oturulacak restoranlarda yeşil tercih edilmeli. Bekleme salonları, fuayeler yeşil ve fıstık yeşiline çalan renklerde dekore edilmeli. İletişim sektöründe halkla ilişkiler, basınla ilgili mesleklere yönelik işyerlerinde mavinin özel tonlarının, prusya mavisinin kullanılması iletişimi ve diyaloğu kolaylaştırabilir. Dini sektörlerde faaliyet gösterenlerin mor renk ve tonlarıyla insanlara hitap etmelerinde yarar var.‘‘

Üster'e göre, her rengin olumlu ve olumsuz yönleri var. Bu nedenle her rengin tamamlayıcı ve uyumlu rengiyle kullanılması gerekiyor. Yani kırmızının turkuaz, turuncunun mavi, sarının menekşe, eflatun gibi renk tonları, yeşilin macenta ile kullanılması daha olumlu sonuçlar doğuruyor.

RENK SATTIRIYOR

Renklerin motivasyonu artırıcı, fikirleri, duyguları uyandırıcı etkisi dışında başka bir etkisi de var. Renk satışları artırıyor. Yani renkleri iş hayatında kullanarak satışları artırmak mümkün. Renklerin, etkili olarak kullanılması durumunda satış süreçlerinde işe yaradığı dile getiriliyor.

Renklerin, insanlar üzerindeki etkisini farkeden batılı şirketler, yıllardır bunu iş yaşamında sıklıkla kullanıyorlar. Fast food sektöründe faaliyet gösteren firmalar restoranlarında kırmızı rengi tercih ediyor. McDonald's, Pizza Hut, Burger King iştah açmak ve satışlarını artırmak için kırmızıyı kullanan fast food zincirlerinden yalnızca birkaçı.

Renkle ilgili araştırmalar ürün müdürlerinin uzun süredir bildiği şu gerçeği gösteriyor: Renk sattırır ve şirketin imajını geliştirir.

Bazı büyük şirketlerin isimleri bir renkle ilişkili. Coca-Cola kırmızıyla, IBM ise maviyle bütünleşmiş durumda. Uzmanlar renklerin ürünü hatırlattığına ve satın almaya geçirecek eğilimi artırdığına dikkat çekiyorlar.

İş psikoloğu Dr. Kerry Johnson, satın alma davranışları üzerinde renklerin çok büyük etkisi olduğunu vurguluyor. Satışlarda mavi, gri ve yeşilin en ikna edici renkler olduğunu ifade ediyor. Ona göre, siyah, mor ve sarı ürünlerde kullanılabilecek en kötü renkler. Yiyecek üreticileri ürünlerini asla siyah ve beyaz pakete koymuyorlar.

Teknolojinin gelişimine paralel olarak günlük yaşamda ve işyerlerinde kullanılan dokümanlar da renklendi. Birçok araştırma insanların renkli dokümanları siyah beyaz dokümanlara tercih ettiğini ortaya koyuyor. Teknoloji şirketi Xerox'un yaptırdığı araştırmalara göre renkli dokümanlar yüzde 40 daha fazla okunuyor. Hatta renkli faturalar yüzde 30 daha hızlı ödeniyor. Renkli tanıtım broşürleri ürünlerin satılma olasılığını yüzde 85 artırıyor.

İLANLAR OKUNUYOR

Xerox'un son beş yılı kapsayan ve bağımsız araştırma kuruluşlarına yaptırdığı renk kullanımı ve rengin etkisini ölçen bu araştırmadan çıkan diğer bir sonuca göre de, renkli gazete-dergi ilanları, siyah beyaza göre yüzde 52 daha çok okunuyor. Dokümanlarda renk kullanımı okunma oranını yüzde 40 artırıyor. İnsanlar kendilerine yollanan posta ve dokümanlar arasında ilk önce renkli olanlarını tercih ederek okuyorlar.

Renkli basılan marka, şirket isimleri ve logolarının hatırlanma oranını yüzde 70 artıyor. Yazılı materyaller üzerinde renk kullanımının siyah beyaz materyallere oranla yüzde 78'lere çıkan bir düzeyde daha iyi bir algılama ve öğrenme sağladığı araştırmadan çıkan sonuçlardan bir diğeri.

Xerox Avrasya Satış ve Pazarlama Direktörü Sinan Ergin, rengin tüketici davranışları üzerindeki etkisini öğrenmek için bu tür araştırmalar yaptıklarını belirtiyor. Ofislerde renkli doküman kullanımının, iletişimi ve iş verimini olumlu yönde etkileyeceğine dikkat çekiyor.

Yüksek iç mimar Nursema Özdiner Öztürk, çalışma alanlarında kullanılan renklerin insanların motivasyonlarına etkisi olduğu fikrine katılıyor. İşyerlerinde açık ve ferah tonların ve belli noktalarda da çalışanlara dinamizm katmak için parlak renklerin kullanılmasını öneriyor.

Açık ve ferah renklerin bulunduğu ortamlarda insanların daha rahat çalıştığını dile getiriyor. Ona göre, renkler ışıkla etkili olduğu için çalışma mekanlarında ışıklandırmaya ve gün ışığının fazlalığına çok önem verilmesi gerekiyor.


Xerox'un renklerle ilgili araştırmasından çıkan bazı sonuçlar şöyle:

Renkli dokümanlar okuyucunun ilgisini siyah beyaz dokümanlara oranla yüzde 82 artırıyor.

Siyah-beyaz dokümanlara oranla yüzde 80 daha fazla okunuyor.

Ödemelerin gerçekleşmesini yüzde 30 yükseltiyor.

Kavramayı yüzde 73 artırıyor.

Motivasyonu yüzde 80 yükseltiyor.

Satışların artırılmasında yüzde 80'den fazla yardımcı oluyor.

Renk, marka imajını yüzde 80 geliştiriyor.

İnsanların yüzde 55'i aldıkları postaların renkli olanlarını ilk olarak açıyor.

Dokümanlarda renk kullanımı hataları yüzde 80 azaltıyor.


Meslekler ve renkler


Fast food sektöründe kırmızı ve sarı kullanılıyor. Kırmızı iştah açıyor, sarı hızlı yemeği sağlıyor.

Sarının yöneticilerin, bilim insanlarının, yazar ve düşünürlerin çalıştığı iş mekanlarında ön plana çıkarılması tavsiye ediliyor.

İletişim sektöründeki işyerlerinde mavi kullanılması öneriliyor. Prusya mavisinin kullanımı iletişimi ve diyaloğu artırıyor.

Hızlı yemek dışında uzun süreli kalınan restoranlarda yeşil tercih edilmesi işyerinin verimliliğini artırıyor.

Dinle ilgili işlerde mor renk ve tonlarının kullanılmasında fayda görülüyor.

Bekleme salonlarında ve fuayelerde yeşil, fıstık yeşiline çalan renklerde dekorasyon öneriliyor.

Hangisi, ne anlama geliyor

Kırmızı: Sağlığı muhafaza etme, güç, fiziksel enerji, dinçlik, seksüel tutku, şehvet, tehlike ve cesaret.

Turuncu: Cesaretlendirme, konsantre olma kabiliyetini güçlendirme, dikkat çekme, uyum yeteneği ve teşvik etme yeteneği.

Pembe: Hassas duygular, duygu karışımları, rahatlama ve gevşeme, ahlak ve şeref duyguları, genel başarı.

Sarı: Güneş, düşünce gücü, akıl, hareket, iletişim ve güven.

Siyah: Evren ve uzay boşluğu.

Kahverengi: Yeryüzü, toprak ve bereket.

Yeşil: Para, şans, finansal alanda başarı, hareketlilik, iç huzuru.