Doğum iznine ayrılan memur, aylıksız izin dönemi emeklilik keseneklerini sonradan ödeyebilir mi?
 

657 sayılı Kanunun Emeklilik başlıklı 19 uncu maddesinde Devlet memurlarının,

özel kanununda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.

ve Emeklilik haklar başlıklı 187 inci maddesinde ise Devlet memurlarının

emeklilik ve malûllük hallerinde kendilerinin, ölümleri halinde dul ve yetimlerinin

sahip bulundukları haklar emeklilik kanunlariyle düzenlenir.denilmektedir.



Anılan hükümler çerçevesinde 8/6/1949 tarih ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti

Emekli Sandığı Kanunu ile memurların emeklilikleri düzenlenmiş bulunmaktadır.



Emekli Sandığı Kanununa 6/7/1995 tarih ve 562 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin

16 maddesi ile eklenen ve 25/6/2003 tarih ve 4905 sayılı klanunun 3 üncü maddesi

ile değişlik ek 72 maddesinde Personel mevzuatına göre aylıksız izinli

sayılanlardan aylıksız izinli olarak geçen sürelere ilişkin kesenek ve karşılıklarını

istekleri halinde her ay veya 102 nci maddede yazılı süreler içinde başvurmaları

ve başvuru tarihindeki katsayılar ve emekli keseneğine esas aylığın hesabına

ait diğer unsurlar ile kesenek ve karşılık oranları esas alınmak suretiyle hesaplanacak

kesenek ve karşılıklarını aynı süreler içinde defaten ödemeleri halinde aylıksız

geçen izin süreleri emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.hükmü

yer almaktadır.

Mezkur maddenin 562 sayılı Kanun ile düzelenmiş halinde aylıksız izin

tarihinin bitim tarihini takip eden üç ay içinde ibaresi 102 nci

maddede yazılı süreler içindeşeklinde değiştirilmiştir. Söz konusu düzenleme

izin kullanmayı müteakip borçlanma için üç aylık süre sınırlaması kaldırılarak

102 madde çerçevesi içinde borçlanma getirilmiştir.

5434 sayılı Kanunun 102 inci maddesinde ise Sandıkta birikmiş emekli

keseneklerini geri almış bulunanlarla, toptan ödeme yapılmış olanlardan, 98

inci maddenin vazifeye alınmaya ait hükümleri mahfuz kalmak üzere, emeklilik

hakkı tanınan veya 130 uncu maddede gösterilen vazifelere, belediye başkanlığına,

illerin daimi komisyon üyeliklerine geçenlerden, aldıkları paraları, aldıkları

tarihlerden itibaren ödiyecekleri tarihe kadar hesaplanacak kanuni faizi ile

birlikte toptan Sandığa geri verirlerse; (2)



Tayin veya seçilme tarihindeki yaşlarından, emeklilik hakkı tanınan vazifelerde

evvelce geçen fiili hizmet müddetlerinin indirilmesinden sonra kalan yaş sayısı

35 i geçenlerden, 14 üncü maddenin (e) fıkrası uyarınca tamamlayıcı kesenek

alınmak şartiyle, Sandıkla ilgilendirilirler ve eski fiili ve itibari hizmet

müddetleri yenilerine eklenir.(3)



Ancak;



a) İstekleri ile emekliye ayrılacak olanların bu paraları istek tarihlerinden

en az 6 ay önce,



b) Kurumlarınca re'sen (malullük, yaş haddi dahil) emekliye ayrılacak olanlarla

ölenlerin, görevleri ile ilgilerinin kesildiği tarihlerden itibaren en geç 6

ay içinde,



Kendileri veya dul yetimleri tarafından Sandığa ödenmiş olması şarttır.



Aldıkları paraları, yukardaki süreler içinde geri vermiyenler ile paraları zamanaşımına

uğramış bulunanlar emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye ilk defa alınmış sayılırlar.



Kesenek veya toptan ödemeleri zamanaşımına uğramış olanlardan, birinci fıkrada

yazılı vazifelere geçenler zamanaşımına uğrıyan paralarını (Faizsiz olarak)

yukardaki süreler içerisinde toptan Sandığa geri verirlerse haklarında o fıkra

hükümleri gereğince işlem yapılır.



Fiili hizmet müddetlerinin 5 yıldan az olması dolayısiyle 87 nci madde gereğince

emekli kesenekleri geri verilmemiş veya tahakkuk ettirilen keseneklerini veyahut

toptan ödemeyi henüz almamış olanlar ile alma hakları zamanaşımına uğramamış

bulunanlardan, birinci fıkrada yazılı vazifelere geçenler hakkında da paranın

iadesi kaydı hariç olmak üzere sözü geçen fıkra hükümleri uygulanır.



Meydana çıkan gaiplerden 78 inci madde gereğince Sandıkla ilgileri kesilenler

hakkında da keseneğin geri verilmesinde; gaipliklerinden dolayı dul ve yetimlerine

aylık bağlanmış ise, gaiplikleri tarihine kadar Sandıkta birikmiş kesenekleri

miktarında bir para, toptan ödeme yapılmış ise, bu para esas alınmak suretiyle

yukarıki hükümler uygulanır.denilmektedir.

102 inci madde deki borçlanmaların hüküm ifade edebilmesi için üzerinden 6

ay geçmesi gerekmektedir. 6 aylık süre, paranın Emekli Sandığı Genel Müdürlüğüne

yattığı tarihten itibaren başlamaktadır.

Kesenek ve karşılıklar başvuru tarihindeki emeklilik müktesep derece ve kademeleri

ile katsayılar esas alınmak suretiyle yapılmaktadır.

Yukarıda yer verilen açıklamalar uyarınca, aylıksız izin süresine ilişkin borçlanmayı

izinli olduğunuz dönemde talep edip her ay için kesenek ve karşılığını ödeyebileceğiniz

gibi daha sonra iştirakçiliğinizin her hangi bir aşamasında da talep etmeniz

mümkün bulunmaktadır. Sonradan yapılan borçlanmaların hüküm ifade edebilmesi

için borçlanmaya ilişkin ödemenin üzerinden 6 ay geçmesi gerekmektedir.

Yani aylıksız izin süresi ile birlikte emeklilik süresini dolduran ve emekli

olmak isteyen iştirakçi emekliliğine en az altı (6)ay kala borçlanmalı ve parayı

sandığa yatırmalıdır.

Kaynak: memurlarnet