Türk Sağlık-Sen'den Tam Gün Yasa Taslağına dair rapor

[bluemoon24]

Sağlık Bakanlığı Tam gün yasa taslağını çeşitli sivil toplum kuruluşlarına göndererek değerlendirmelerini istemişti. Türk Sağlık-Sen Taslağa dair raporunu hazırlayarak Bakanlığa gönderdi. Sendikanın internet sitesinde yayınlanan konuyla ilgili haber şöyle:

Sağlık Bakanlığı Tam Gün Yasa Taslağını Türk Sağlık-Sene göndermiş ve 9 Mayıs 2008 tarihine kadar değerlendirmelerimizi bildirmemizi istemişti. Türk Sağlık-Sen Genel Merkezi, Tam Gün Yasa Taslağına dair hazırladığı raporu 9 Mayıs 2008 günü Sağlık Bakanlığına gönderdi. Türk Sağlık-Sen Genel Merkezinin raporunda özetle, getirilen düzenlemelerde sağlık personelini bir bütün olarak değerlendirilmediği, sözleşmeli personelin döner sermaye dışındaki özlük haklarında düzenleme yapılmadığı ifade edildi. Raporda bu eksikliklere dair yer alan çözüm önerilerinin taslağa eklenmesi istendi. Raporda ayrıca Türk Sağlık-Sen Genel Merkezinin yıllardır Toplu Görüşmelerde, Kurum İdari Kurullarında ve çeşitli Bakanlıklarla yaptığı görüşmelerde dile getirerek çözüm aradığı bazı hususların yerine getirilmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirildi. Bunların en önemlileri olarak nöbet ücretlerinin yaygınlaştırılması ve arttırılması, 45 saatlik haftalık çalışma süresinin 40 saate düşürülmesi, üniversite hastanelerinde çalışan 4/Blilere ve geçici işçi kadrosunda iken 4/B statüsüne geçenlere döner sermaye ödenmesine yönelik düzenlemeler ifade edildi.



SAĞLIK PERSONELİNİN TAM GüN çALIŞMASINA VE SAĞLIKLA İLGİLİ BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI TASLAĞI HAKKINDA TüRK SAĞLIK-SENİN GöRüŞLERİNİ İçEREN RAPORDUR. Yasa tasarısına genel olarak bakıldığında yetkili sendika olarak Sağlık Bakanlığı ile yaptığımız Kurum İdari Kurul toplantılarında alınan bazı kararların hayata geçirilmek istendiği gözlenmiştir. Bakanlığınızın bu yaklaşımı kamu sendikacılığının gelişmesine, sendikal bilincin artarak devam etmesine vesile olacaktır. çağımızın en önemli gereklerinden biri olan sendikaların istek ve önerilerinin salt çalışanların menfaatine yönelik olmadığı, daha etkin ve nitelikli kamu hizmetinin sunumuna katkı sağlama niyetini taşıdığının bakanlığınızca algılanması önemli bir gelişme olarak görülmektedir. MADDELERLE İLGİLİ çEKİNCELERİMİZ VE İLAVE TALEPLERİMİZ Madde 1: 209 sayılı kanunun 5. maddesinin üçüncü, dördüncü ve yedinci fıkralarında yapılan değişiklik yeterli değildir. Şöyle ki; sadece idari sağlık müdür yardımcılarının ek ödeme tutarının artırılması idari görevlerde bulunan diğer şube müdürü, şef gibi kadrolarda görev yapan personeller bakımından adaletsiz bir uygulamayı ortaya çıkaracaktır, İdari il sağlık müdür yardımcılarına yapılan artış, tabip unvanlı il sağlık müdür yardımcıları arasındaki döner sermaye farkını giderecektir. Ancak, şube müdürü kadrosunda görev yapan personellerden tabip olan ve olmayan arasındaki farkın giderilmesi ile ilgili her hangi bir düzenlemeye yer verilmemesi hakkaniyet ve eşitlik kuralı ile bağdaşmamaktadır. Bu nedenle, kadro unvanı gözetmeksizin gerek il sağlık müdür yardımcıları gerekse şube müdürleri arasındaki döner sermaye farkının kapatılması ve döner sermaye oranları, yönetim kademelerinde bulunan il sağlık müdür yardımcısı, şube müdürü ve şef gibi unvanlar bakımından makul farklılıklar olacak şekilde yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Benzer uygulama 2. basamak sağlık hizmeti sunan kurumlar için de mevcuttur. Şöyle ki, hastane müdürü, eczacı ve başhemşirelere uygulanan oranın gerekçesi makul değildir. Hastane yönetiminde görev alan personellere ayrı ayrı oran uygulaması yöneticilerin motivasyonunu olumsuz yönde etkilemektedir. Hastane müdür, müdür yardımcıları ve şefler kendi aralarında başhemşire ve başhemşire yardımcıları kendi aralarında kategorize edilmelidir. Keza, eczacıların diğer kariyer unvanlı personellerden ayrı tutularak oranlarının yüksek tutulması, döner sermaye gelirinin personele dağıtılmasını düzenleyen kanun ve diğer mevzuatların mantığına ters düşmektedir. Bu nedenle idari kadrolarda görev yapan personellerin kendi aralarında makul farklılıklar olacak şekilde yeniden bir düzenlemeye gidilmesi ve eczacılara uygulanan döner sermaye oranının eczacı unvanı ile aynı düzeydeki diğer unvanlı personellere de uygulanması gerekmektedir Ayrıca, gerek 1. basamak gerekse 2. basamak sağlık hizmeti sunan kurum ve kuruluşlarda görev yapan tabip dışı personellere uygulanan döner sermaye oranları muhafaza edilmiştir. Sağlık hizmetlerinin sunumunda en etkin rol alan, vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerine erişimlerine ve memnuniyetlerine oldukça fazla katkısı olan tabip dışı personellerin döner sermaye oranlarının arttırılmaması sağlık çalışanlarının motivasyonunu olumsuz etkileyecektir. Mevcut oranlar, kurum ve kuruluşlarda elde edilen döner sermaye gelirinin anılan personele yansıtılmasını engellemektedir.Elde edilen gelirin fazla olduğu aylarda tavana takılan personeller bu katkıdan yararlanamamaktadır.Bu nedenle, tabip dışı sağlık personellerinin döner sermaye oranları % 150 den %300e çıkarılması, diğer GİH,YH ve TH sınıfında görev yapan personellerin döner sermaye oranları ise %150 den % 250ye çıkarılması gerekmektedir Keza, hizmetin özelliği dikkate alınarak farklı döner sermaye oranları öngörülen birimlerin dışında özellik arz eden riskli birimler kapsam dışı bırakılmıştır, 112 acil sağlık hizmetleri, diş üniteleri,intaniye servisleri, laboratuar ve radyoloji servisleri gibi riskli birimlerin özellik arz eden riskli birimler kapsamında değerlendirilerek oranlarının arttırılması gerekmektedir Madde 2 ve 3: özellikle öğretim üyeleri için getirilen şartlar dikkate alındığında üniversitelerden özel sektöre doğru bir kopma olabilecektir. Bilindiği gibi özellikle tıp alanında öğretim üyeleri özel sektör tarafından sürekli olarak transfer edilmektedir. Bugün ülkemizde çok ünlü tıp profesörlerinin özel sektörde çalışma hayatlarını sürdürdüğü dikkate alındığında öğretim üyelerine getirilen bu zorunluluklar nedeniyle hem üniversite hastanelerinde öğretim üyeleri açısından bir azalma olacak hem de tıp eğitimde aksaklıklar ortaya çıkabilecektir. Madde 4: Türk silahlı Kuvvetlerinde görev yapan tabip, diş tabibi ve uzman tabipler çalışma saatleri dışında meslek ve sanatlarını serbest olarak icra edebilmelerine imkan sağlanmaktadır. Böylelikle askeri hekimler ile sağlık Bakanlığında görev yapan hekimlerin maaşlarındaki dengesizlik, askeri hekimlere yarı zamanlı çalışma imkanı verilerek aşılmaya çalışılmıştır. Oysa ki tüm kamuda görev yapan hekimlerin farklı kurumlarda görev yapsalar bile aynı mali ve sosyal haklara tabi olması gerekmektedir. Ancak böyle bir eşitlik sağlanabilecek bir kurumun diğerinden üstünlüğü veya tercih edilmesi açısından ciddi farklılıkları olmasının önüne geçilebilecektir. Madde 5: Türkiyede hekimlik yapabilmek için mevcut kanunda yer alan Türk Olma şartı kaldırılarak hem Türkiyedeki tıp fakültelerinden mezun olmuş yabancı uyrukluların hem de Yurt dışındaki faaliyet gösteren ve YöK tarafından denkliği onaylanmış tıp fakültelerinden mezun olan yabancı uyruklularının Türkiyede hekimlik mesleği icra edebilmelerinin önü açılmıştır. Kamuoyunda Yabancı doktor uygulaması olarak bilinen uygulama bu madde ile getirilmektedir. Türk Sağlık Sen olarak ülkemizdeki hekim açığının yabancı doktor getirmek sureti ile giderilemeyeceğini düşünmekteyiz. ülkemizdeki doktor açığı ancak, ülkemizin şartları göz önüne alınarak YöK ile işbirliği halinde yapılacak çalışmalarla giderilebilecektir. Bunun içinde öncelikle tıp fakültelerinin kontenjanları arttırılmalıdır. Buna ilave olarak Türkiyedeki tıp fakültelerinden mezun olana yabancılara Türkiyede hekimlik yapma olanağının sağlanması fayda sağlayacaktır. Fakat bu kapsamda mezun olanlar sınırlı sayıda olduğu için bir çözüm yolu olmayacaktır. Ayrıca yurt dışında okuyan Tıp öğrenimi gören Türk öğrencilerinin gittiği okulların büyük bir bölümüne de YöK tarafından denklik verilmemektedir. YöKün denkliği aradığı kıstaslarda herhangi bir değişiklik olmazsa bu vatandaşlarımızın da ülkemizde doktorluk yapmalarına imkan yoktur. Madde 6: Tam gün yasasının temeli olan hekimlerin yarı zamanlı çalışmalarına ciddi kısıtlamalar getirilmektedir. Hekimlere Kamu kurum veya kuruluşları, Sosyal Güvenlik kurumu ile sözleşmeli çalışan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik kurumu ile sözleşmesi bulunmayan özel sağlık kurum ve kuruluşları ile serbest meslek icrası olmak üzere üç çalışma seçeneğinden birini tercih etmeleri istenmiştir. Böylelikle hem kamuda hem de özel sektörde Sosyal güvenlik Kurumu ile anlaşması olan hastanelerde tam gün çalışma getirilmiştir. Bu madde ile özel sektörde de doktorun çalışma alanı kısıtlanarak Kamuda çalışan ve muayenehanesi olan doktorların özele geçmesinin önüne bir set çekilmiştir. Fakat bugün Sağlık Bakanlığında bir doktorun aldığı maaşın neredeyse 3 katı veren özel hastaneler olduğu dikkate alınırsa SGK ile anlaşması olan hastanelere kamudan bir geçiş söz konusu olacaktır. Sağlık Bakanlığının buna önlem olarak Sosyal Güvenlik yasasına koydurduğu yüzde 20lik fark sınırlaması gibi bir uygulamasının bile baskılar sonucu geri adım atılarak hayata geçirilemediği göz önüne alınırsa kamuda yarı zamanlı olarak görev yapan 8 bne yakın uzman doktor ve 10 bin pratisyen hekiminden özel sektöre ciddi geçişler olabilecektir. özellikle tam gün yasasının tartışmaya açıldığı 2007 yılında 1561i uzman doktor olmak üzere toplam 3 bin 16 doktorun Sağlık Bakanlığındaki görevinden istifa etmesi, bu sayının 2006 yılının iki katı olması ve sıkça gazetelerde Doktor istifa etti, Hastanede hizmet aksadı, İlçe Doktorsuz kaldı gibi haberlerin yer alması da özel sektörü tercihin önemli kanıtlarıdır. Yine özellikle bu dönemde özel sektörün teşvik edilmesi sonucunda özel Sağlık kurum ve Kuruluşlarının hızla çoğalması ve hekim ihtiyaçlarını kamudan karşılamaya yönelmeleri de hekimlerin kamudan ayrılmalarının nedeni olmuştur. Hekimlerin kamu hastanelerinde tam gün çalışması doğru ve gerekli bir uygulamadır. Fakat yukarıda da nedenleri ile ifade ettiğimiz gibi bu şartlar altında kamudan özele bir hekim geçişi yaşanacaktır. Hekimleri kamuda tutmaya sağlayacak iyileştirmeler ve önlemler ortaya konulmadan hekimleri bir tercihe zorlamak kamunun sağlık hizmetini yürütmesinde ciddi aksaklıklara yol açacaktır. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarının daire tabipliklerinde görev yapan tabiplerin serbest çalışıp çalışmayacakları ve bu kanun kapsamı dahilinde sayılıp sayılmadığına ilişkin bir hükme yer verilmemesi tereddütlerin oluşmasına sebebiyet verecektir. Madde 7: Radyasyonla teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel için haftalık çalışma saati 40 saate çıkarılmaktadır. . Bu kişilerin çalışma şartları, yüksek dozda radyasyona maruz kalmaları halinde alınacak önlemler yönetmelikle düzenlenecektir. Bu değişiklik her şeyden önce hukuka uygun değildir. çünkü halihazırda radyoloji çalışanlarının çalışma saatlerini yükselten mevcut yönetmelik hakkında, Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kuruluna yaptığımız itiraz sonucunda, itirazımızı yerinde bularak yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Dava esastan görüşülmeye devam etmektedir. Ortada böyle bir hukuki süreç işlerken kanun değişikliğine giderek radyoloji çalışanlarının çalışma sürelerini haftalık 40 saate çıkarmak son derece yanlıştır. Mahkeme kararlarını geçersiz kılma çabasıdır.Bugün kamu kurumlarında bulunan röntgen makinelerinin yüzde 44ünün ruhsatsız olması, lisans problemleri olması ve TAEK tarafından düzenli kontrollerin yapılmaması nedeniyle günlük 5 saatlik mesaide bile radyoloji çalışanları büyük bir tehdit altında, sağlıklarını riske ederek görev yapmaktadırlar. Günlük çalışma süresini 8 saate çıkarmakla ciddi sağlık sorunları ile karşılaşacakları aşikardır. Bu nedenle önce uygun ortamlar hazırlanarak radyoloji üniteleri güvenli hale getirilmelidir. Sağlık Bakanlığının radyoloji konusunda öncelikli yapması gereken budur. Ayrıca Danıştayın vereceği karar doğrultusunda düzenleme yapmak hukuki açıdan daha doğru olacaktır. öte yandan gelişmiş ülkelerin uygulamalarına baktığımızda teknisyen başına düşen expojour sayısı daha az, teknik imkanlar ve alınan önlemler daha yüksek seviyededir. Gelişmiş ülkelerdeki mesai saati uygulaması örnek alınmadan önce TAEKin uygulamalarının gözden geçirilmesi ve radyoloji teknisyenlerinde görülen mesleki hastalık risklerinin minimuma indirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.Personel ve çekim odalarının yetersizliği nedeni ile çalışılan ortamda biriken radyasyon, günlük 8 saatlik mesai içinde personelleri doğrudan etkisi altında bırakmaktadır. Radyoloji çalışanlarının çalışma ortamlarından kaynaklı hastalıkların varlığı bilinmesine ve bu yönde bir çok personelin mağdur olmasına karşın mesai saatlerinin yükseltilmesi kamu yararı ve hizmet gerekleri ile bağdaşmamaktadır.



Madde 9: Hekimlere görev tazminatı ödenmesi hükme bağlanmaktadır. Bu tazminatı artırma bakanlar kurulu kararına bağlansa da en fazla 742 YTL olabileceği hükme bağlanmıştır. Bu iyileştirmenin tüm sağlık çalışanlarına yayılması gerekmektedir. Aksi takdirde doktorlar ile diğer sağlık personeli arasındaki ücret adaletsizliği daha da büyüyecek makas açılacaktır. Bu da işyerlerinde çalışma barışını zedeleyecektir. SONUç VE KANAAT Anayasamızın amir hükümleri çerçevesinde yürütülen sağlık hizmetlerinin vatandaşımıza daha etkin ve nitelikli sunulması, sağlık hizmetlerinin herkes için eşit ve erişilebilir seviyeye ulaştırılması için her türlü olumsuz şartlara rağmen özveri ile kesintisiz hizmet veren sağlık çalışanlarına yönelik yapılacak yasal düzenlemelerde personellerin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu anlamda bakanlığınızca yapılması düşünülen söz konusu yasal düzenleme bu ilkeler ekseninde olmadığı göze çarpmaktadır. Eşitlik ve hakkaniyet kuralı çerçevesinde, ülkemizin ihtiyaçları ve değişen koşullar göz önüne alınarak çalışanların beklentilerini karşılayacak şekilde düzenlemelere yer vermek bir zorunluluk olarak görülmelidir. Ancak, sağlık ve sosyal hizmet kolunda yetkili olan Türk Sağlık Sendikasının 2007 toplu görüşme gündemine taşıyarak Maliye Bakanlığı yetkililerini ikna ettiği, Kurum İdari Kurul toplantısında karar altına aldırdığı nöbet ücretlerinin kamu sağlık kurumlarının tamamına, bütün personellere arttırılarak yansıtılması ve kamu sağlık kurumlarında mesai uygulamasında eşitsizliğe sebebiyet veren günlük 9 saat mesainin 8 saate indirilmesine yönelik düzenleme yapılması sağlık çalışanları tarafından olumlu karşılanmıştır. öte yandan, 5620 sayılı Kanun ile 657 sayılı Kanunun 4/b maddesine göre sözleşmeli personel statüsüne geçirilen personellere döner sermaye ödenmesi ve bu oranın arttırılması kurumlar arası uygulama birliğinin sağlanması yönünde örnek alınacak bir uygulama olarak ön plana çıkmıştır.Ancak, Sözleşmeli personellerin diğer özlük hakları ile ilgili düzenleme yapılmaması büyük bir eksiklik olarak göze çarpmaktadır. Bu anlamda söz konusu yasa tasarısı taslağı üzerinde önermede bulunduğumuz diğer hususların dikkate alınarak düzenleme cihetine gidilmesi sağlık çalışanlarının moral ve motivasyonlarının yükselteceği ve sağlık hizmetlerine olumlu etki edeceği kanaatini taşımaktayız.