[bluemoon24]

*



TEDAVİSİ MÜMKÜN OLAN BİR HASTALIKTIR







MULTİPL SKLEROZ NEDİR?







Beyin ve omuriliğin (merkezi sinir sisteminin) bir hastalığıdır.







MS beynin görme, konuşma, yürüme gibi fonksiyonlar üzerindeki kontrol



kabiliyetini bozar.







"Multipl" denmesinin nedeni:







• Beyin ve omuriliğin bir çok farklı alanı etkilenir.







• Belirtileri hafif ya da ağır olabilir. Aniden ortaya çıkabilir ya da



kaybolabilir.

"Skleroz" denmesinin nedeni:







• Hastalık beyin ve omuriliğin hasarlı alanlarında sklerozan plaklar,



yani sertleşmiş dokular oluşturur.

• Bir akıl hastalığı değildir.

• Bulaşıcı değildir.

• Henüz önlenebilir ya da tamamen tedavi edilebilir değildir.

Multipl Skleroz hakkında bilinmesi gereken en önemli şey nedir?







Merkezi sinir sisteminin gençler arasında görülen yaygın bir hastalığıdır.







MSlilerin aileleri ve yakınlarından oluşan çok daha fazla sayıda kişi ise duygusal, maddi ve fiziksel zorluklarla karşı karşıyadır.







Genç erişkinler MSe yakalanma olasılığı en yüksek olanlardır hem de hayatlarının en verimli yıllarında...







Her yıl araştırma için dünyada milyonlarca dolar harcanmaktadır.



En az bir o kadarı da yardım ve destek için harcanmaktadır. Hastalık nedeniyle kaybolan işgücü değeri ise faturayı ayrıca kabartmaktadır.MSi daha yakından tanımakla MSlilerin hayattan daha çok tad almalarını ve MSten daha az etkilenmelerini sağlayabilirsiniz.







MS merkezi sinir sistemini nasıl etkiler?







Merkezi sinir sistemi sinirler boyunca vücudun çeşitli bölgelerine



elektriksel mesajlar gönderen bir telefon santralına benzer. Bu mesajlar bilinçli ve bilinçsiz tüm hareketlerimizi kontrol eder.







Multipl Skleroz mesajların düzgün bir şekilde iletilmesini bozar.







Sağlıklı sinir liflerinin çoğu mesajların iletilmesini kolaylaştıran



miyelin denen yağlı bir madde ile çevrelenmiştir.







MSde miyelin parçalanır ve miyelinin yerini nedbeleşmiş (sertleşmiş) doku alır. Bu da mesajın geçişini saptırır ya da tümden bloke eder.







Vücut fonksiyonları kontrol edilemez hale gelir, çünkü:







• Mesajlar gerektiği gibi iletilemez



• Mesajlar yanlış bölgeye gider

Multipl Skleroza yol açan nedir?







Bu, tıbbın en büyük sırlarından biridir.







• Sebep bilinmemektedir







• Bir tedavi bulunamamıştır







• Kimin MSye yakalanacağını önceden bilmek mümkün değildir.

Bu konuda üç yaygın teori vardır:







I- Virüs Saldırısı







• Virüsler vücuda girdiklerinde vücut hücreleri içinde hızla



çoğalırlar. Çoğu virüsler hızla bazı hastalık belirtilerine yol açar.



Yavaş etkileyen belirli bazı virüsler ise daha sonra tekrar ortaya



çıkarak yeni belirtilere yol açarlar. Diğer bazı yavaş etkili virüsler



ise vücutta herhangi bir hastalığa yol açmadan önce aylar hatta



yıllarca gizli kalabilirler.







• MS bazı yavaş etkili virüsler tarafından meydana getirilebilir



ya da bilinen bir virüse karşı gösterilen gecikmiş bir reaksiyon



olabilir.







II- Bağışıklık reaksiyonu







• Vücudumuz, virüsler ve bakteriler gibi hastalık etmenlerini yok eden ve doğuştan gelen bir savunma sistemine sahiptir.







• Savunma sistemi geri tepebilir ve vücudun kendi hücrelerine



saldırabilir. Buna "Oto-immun reaksiyon" denir.







• MS, vücudun yanlışlıkla kendi dokusuna saldırdığı bir oto-immun



reaksiyon sonucunda ortaya çıkmış olabilir.







III- Kombinasyon







Hem virüsler hem de bağışıklık sistemi reaksiyonu MSe yol açabilir.







• Virüsler vücuda girdiğinde hücreler içinde gelişmeye başlarlar.







• Vücudun savunma mekanizması hem virüslere karşı hemde vücudun kendi hücrelerine karşı tahrip edici olabilir.







Kimler MSe yakalanır?

MS hakkında bilmediğimiz o kadar çok şey vardır ki, kimin MSe



yakalanacağını tahmin edemeyiz.







Gene de kimlerin MSe yakalanma olasılığının daha yüksek olması



hakkında şöyle bir tablo çizilebilir:







Genç erişkinler



Belirtiler genellikle 20-40 yaşları arasında ortaya çıkar. 15 yaşın altında ve 50 yaşın üstünde nadiren görülür.







Kadınlar



Kadınlar erkeklere göre daha fazla oranda MSe yakalanırlar. MS hamilelikle ilgili değildir (MSli hanımlar çocuk sahibi olabilirler) . Ilıman iklim kuşağında oturan insanlar



MS 40-60 derece güney ve kuzey enlemleri arasında sık görülür. Bir bölge Ekvatora ne kadar yakınsa MS vakası da o kadar azdır.







Sağlık şartlarının iyi olduğu bölgelerde yaşayan insanlar



Bu bölgelerde MS vakası sık görülür. Muhtemelen bu bölgede yaşayan çocuklar MSe karşı bağışıklık sağlayacak bazı faktörlere maruz kalmamaktadırlar.







MSin belirtileri çok çeşitlidir.







• Kişiden kişiye değişir







• Aynı kişide zaman zaman değişebilir.

Dikkat







Aşağıdaki belirtilenlerin her biri başka bir hastalıktan kaynaklanabilir.



Doktorunuza mutlaka danışınız.







MS belirtileri şunları içerir:







• Göz bozukluğu: Çift görme veya gözün irade dışı hareketi







• Vücudun herhangi bir bölgesinin kısmen veya tamamen felç olması







• Ellerin Titremesi







• Mesane ve kalın barsak kontrolunun kaybı







• Sendelenme veya denge kaybı







• Dilde peltekleşme gibi konuşma bozuklukları







• Aşırı halsizlik veya kendini alışılmamış biçimde yorgun hissetme







• Koordinasyon bozukluğu







• Uyuşma veya karıncalanma hissi







• Ayakların belirgin şekilde sürüklenmesi







Başlangıç belirtileri genellikle hafiftir ve tedavi edilmeden



kaybolurlar. Fakat zaman ilerledikçe bunlar daha sık ve daha ağır



olabilir.







Tipik tablo akut belirtilerin görüldüğü kısa bir dönem ve bunu



izleyen dönemde belirtilerin hafiflemesi ya da haftalar, aylar



hatta yıllarca kaybolması şeklinde çizilebilir.







Belirtiler sinir sisteminin tutulan bölgesine göre değişiklik



gösterirler.







Multipl Sklerozu ortaya çıkarmak zor olabilir



İlk belirtinin ortaya çıkışından kesin tanının konmasına kadar çoğunlukla yıllar geçebilir, çünkü:



İlk belirtiler o kadar hafiftir ki kişi bir doktora görünmez bile...



Sinir sisteminin diğer hastalıkları da aynı uyarıcı belirtilerin bazılarını gösterirler.



Gelişmiş tüm laborutuvar teknik imkanlarına rağmen MSi kesin olarak gösteren ya da ekarte ettiren bir teknik yoktur diyebiliriz

MS tanısını koymak için iki temel bulgu aranır:



1. Sinir sistemi hasarının belirtileri







Elde ve ayakta hissizlik veya titreme, ani güç kaybı veya felç



ortaya çıkabilir (Bu durumda merkezi sinir sisteminin iki ya da



daha çok bölgesi tutulmuş olmalıdır) .

2. İyileşmeler ve kötüleşmeler







MS belirtileri diğer sinir sistemi hastalıklarından farklı olarak



herhangi bir uyarı olmaksızın ortaya çıkabilir ve kendiliğinden



iyileşmeler gösterebilir. MS lilerin çoğu tekrarlayan alevlenmelere



rağmen aktif bir hayat sürerler ve hayata olumlu yönden bakmayı



öğrenebilirler. MS uygun bir yaklaşımla ele alındığında şikayetler en aza indirgenebilir.







FAKAT MS tanısı ümitsizliğe yol açmamalıdır. Çünkü çok az hastada



ilerleyici ve ciddi komplikasyonlarla karşılaşılır.







RASULULLAHA (M) Salavat.....







milattan sonra...







Kaynak:Antropoloji