karakteristik özellik

[bluemoon24]

anlatım bozukluğu.

benzeri için bkz. nüans farkı)

kalıplaşmış bir sıfat tamlamasıdır ve kesinlikle saçma bir kavram değildir..



bu tamlamayı anlatım bozukluğu olarak düşünenler, characteristic kelimesinin adi bir ingilizce-türkçe sözlüğünde karşılığını özellik olarak gördükten sonra, özellik özellik oluyo lan buuu! diye basit bir mantık kurarak bu tamlamaya saldırırlar..



ancak olayın aslı şudur: webster gibi bir sözlükte characteristic kelimesine baktığınızda* kelimenin birinci manasınının yanında adj. kısaltmasını görebilirler.. yani karakteristik kelimesinin birinci manası sıfattır..



*: char-ac-ter-is-tic adj.

1. indicating the character or distinctive quality of a person or thing typical.



bu durumda sıfat olan karakteristik ile isim olan özellik kelimesinin yan yana kullanılmasında hiç bir sakınca yoktur.. karakteristik kelimesinin tek başına isim olarak kullanıldığı durumlar da vardır ve yine aynı manayı içermektedir..



hadi bunları geçelim.. hiç mi bir ingilizce kitapta characteristic feature kalıbına rastlamadınız?



örnek: türk milletinin karakteristik özellikleri doğru,

türk milletinini karakteristikleri yine doğru..

sadece türkçe'de kalıplaşmış bir ikilidir bu.



ingilizce'de characteristic properties yerine characteristics demek yeterlidir, fransızca'da les proprietes caracteristiques yerine les caracteristiques demek yeterlidir.



karakteristik sıfat olarak tabi ki kullanılabilir, ancak kullanılacaksa özellikten başka şeyleri tanımlamalıdır, bir hastalığın karakteristik belirtileri olabilir, karakteristik özellikleri olmamalıdır. ha paşa gönlümüz bilir, olur da, anlatım bozukluğu olur, nüans farkı olur. characteristic properties kalıbına da rastlayabiliriz, anlatım bozukluğu sadece türkiye'de yetişen bir meyvemiz değildir.



ha bu arada örnek olarak, türk milletinin karakteristik özellikleri veya türk milletinin karakteristikleri yerine, türk milletinin özellikleri yazsak mesela, illa vurgulamak istiyorsak türk milletinin kendine has özellikleri yazsak, yabancı kelime kullanma sevdası özelliğimizi de geride bıraksak ne de güzel olur, dünya bayram olur, çiçekler açar felan.



çok pis not: işbu entry yazılırken adi veya delikanlı herhangi bir ingilizce sözlüğe el değmemiş, halihazırdaki 13 yıllık ingilizce ve 8 yıllık fransızca eğitimden faydalanılmıştır.



çok pis notun notu: az önceki salakça not elbette bu tamlamayı anlatım bozukluğu olarak düşünenlerin, adi bir ingilizce-türkçe sözlükten bakıp basit bir mantık kurduğu önermesine inat olarak yazılmıştır. böyle bir insan mıyım ben aşkolsun.

öss adı verilen aptal sınava hangi ruh haliyle hazırlandığımızı hepimiz hatırlarız.. özellikle dilbilgisine kendini kaptıran arkadaşlar iyi bilir.. bu alanda hayatta yapılan bir yanlışı da affetmez olmuştuk.. bir refleks olarak.. öyle ki abi sende geliyo musun? sorusuna de ayrı yazılır biiir.. geliyo ne! geliyor diyeceksin bu da ikiii şeklinde tepki gösterirdik.. bunun gibi pek çok anlatım bozukluluğuna aşırı duyarlılık reaksiyonu göstermeyi kendimize vazife edinmiştik..



şimdi öss'den uzaklaştıkça hem kendimde hem de arkadaşlarımda bu halin azaldığını fark etmekteyim.. çünkü o zamanlar yeni öğrendiğimiz bir şeyin deneyini yapıyorduk açıkçası.. insan yeni öğrendiği şeyleri denemek ister.. ama bunun için bir gerekçe, herşeyden önce bilgi birikimi gerekiyor.. o zamanlar gerekli bilgi birikimini bizleri öss'ye hazırlayan hocalarımız ve öss kitapları sağlıyordu..



peki şimdi? şimdi bunu yapabilmen için sağlam bir bilgiye, kaynağa ihtiyacın var.. bu kaynak şu çok güvendiğimiz bilmem kaç yıllık tecrübe olmamalı.. annenizin halasının söylediği şeyler de olmamalı.. hatta eğer çok titizseniz internet de olmamalı.. çünkü internete pek çok kişi, pek çok şey yazabiliyor.. o halde geriye bir seçenek kalıyor güvenilir kitaplar..

daha önce örnek verdiğim webster adındaki sözlük, noah webster adındaki amerikalı bir yazar tarafından bundan tam olarak iki asır önce * çıkarılmış olup bugüne kadar gelmektedir.. ingilizce'de sözlüğe webster de denmektedir..



bu sözlükten aldığım bilgilerle ve basit bir gramer bilgisiyle anlatım bozukluğu yapılmayacağını yazmıştım.. sıra geldi avantaj vermeye:

peki! benim 20 yıllık türkçe, 11 senelik ingilizce ve 0 senelik fransızca tecrübemi bir kenara at.. webster'in 1 asırlık sözlük tecrübesnini ve bü sözlüğe yatırım yapan akademisyenlerin de emeğini harca.. o nu da çöpe at..

ama lütfen aç bir kitabı ve oku! bu kalıba nasıl daha önce rastlamadığını gör!



şunlar gerçektir:

1. karakteristik kelimesi yalnız başına karakteristik özellik manasını karşılar..

2. sözlüğümüzde türkçe sözcüklerle anlatılabilecek şeyler varken yabancı kelimeler kullanmak elbette yanlıştır..

3. karakteristik özellik anlatım bozukluğu değildir ve pek çok yapıtta kullanılmaktadır.. karakteristik kelimesi daha çok tercih edilmekle beraber karakteristik özellik tamlaması da kullanılabilir..

4. bu tamlamayı kullanan kişiye lise yıllarının aşırı duyarlılık reaksiyonuyla karşılık vermek yanlıştır..



cellman herkeze iyi günler diler..

tamam tamam herkese.. oldu mu?



Kaynak: İtüSözlük