bütün detaylarıyla ''patchwork''
Asırlardır süregelen patchwork (kırkyama) tekniği ile yapılmış ürünleri evimizde kullanma alışkanlığımız hala sürüyor. Patchwork yapımı hakkında işinize yarayacak bilgileri ve püf noktalarını derledik.
Olur ya bir gün hazırlarını almak yerine patchwork uygulaması yapmak istersiniz. Genel patchwork terimlerinden tutun, işinizi kolaylaştıracak malzemelere, kullanabileceğiniz makineden piyasada bulabileceğiniz hazır uygulamalara kadar genişçe bir araştırma sizleri bekliyor.
Kumaş seçiminde nelere dikkat edilmeli?
* Yapacağınız uygulamalarda kullanacağınız kumaşların türü aynı olmalıdır. Ya tamamen sentetik ya da pamuklu kumaşları tercih etmelisiniz.
*Kumaş kalınlıkları aynı olmalıdır.
* İnce ve kaygan kumaşlar kullanmak istiyorsanız, uygulama kolaylığı sağlaması açısından onları yapışkan tela ile kalınlaştırabilir, kaymamasını sağlayabilirsiniz.
*Kumaşlar kullanılmadan önce yıkanıp apreleri alınmalıdır. Böylece çekip çekmediği, boya verip vermediği de anlaşılacaktır.
* Kullandığınız kumaşların atkı-çözgüsünün aynı yönlerde olduğundan emin olun. Aksi halde uygulamanız düzgün olmayacaktır.
*İthal kumaşlar olduğu kadar, ülkemizde de çok güzel desenlerde kaliteli kumaşlar olduğunu unutmayın.
* Daima ihtiyacınızdan biraz fazla kumaş edinin. Kumaş eksiğiniz olursa çalışmanın yarım kalacağını unutmayın.
Renk ve desen seçerken
*Yapacağınız model için kağıt üzerinde boya kalemlerini kullanarak bir eskiz çalışması yapın.
* Kullanacağınız yere ve modele göre en fazla üç renge karar verin. Seçtiğiniz ana renge göre değişik tonlarda kumaşları tercih edebilirsiniz.
* Modele göre seçtiğiniz renklerin hakim olduğu çiçeklileri ve çizgilileri de kompozisyonunuza katın.
* Kumaş yelpazesi geniş olan bir mağazaya gidin ve alternatiflerinize bir göz gezdirin. Yapmış olduğunuz eskiz çalışmanızı yanınıza almayı unutmayın.
*Patchwork çalışmalarında ufak desenli olan kumaşların güzel sonuç verdiğini unutmayın.
* Çalışmanız romantik olsun istiyorsanız renk skalasında mavi ve portakal gibi zıt renkleri kullanmayın.
İşinizi kolaylaştıracaklar
Kumaş kesme aleti (Cutter): Patchwork kalıplarının pürüzsüz ve rahatça kesilebilmesini sağlar.
Kesme tahtası: Milimetrik kesimleri bile rahatça yapmanızı sağlayacak, üzerinde 30-45-60-90 derece açıları bulunduran ve cutter ile kesilmeyen yeşil tahta.
Kalıplar: Kare, altıgen, baklava gibi temel patchwork bloklarında kullanılan kalıpları ister kartondan kendiniz kesin, ister plastikten yapılmış hazır olanlardan edinin.
İplikler: Parçaların birleştirilmesinde pamuklu iplikleri tercih edebilirsiniz.Yorganlama için ise özel üretilmiş mouline iplikler daha uygun olacaktır.
Uçan kalemler: Kumaş üzerine çizdiklerinizin kaybolmasını istiyorsanız bu malzemeler sizin için ideal. Özellikle yorganlama yaparken, hava ile uçanları tercih ediyorsanız çalışabileceğiniz kadar alana çizim yapmanızı öneririz.
Yorganlama şablonu: Yorganlamada kullanmak istediğiniz desenleri içeren hazır şablonlar. Spreyle kumaşa geçirip rahatça çalışabilirsiniz.
Elyaf: Yorganlama esnasında kabarık bir katman oluşturmak için kumaş arasına geçirilen elyaf kullanabilirsiniz.
Patchwork terimleri
* Aplike: Diğer bir kumaşa dikilerek farklı biçim ve desen oluşturacak kumaş parçasıdır.
* Birleştirme: Bir bloğu oluşturacak birimleri yaratmak için kumaş parçalarının birbirine dikilmesidir.
* Verev biye: Kapitonenin üç parçasını birbirine temiz olarak dikip kapatmak için oluşturulan kumaşın verevinden kesilmiş şeritlerdir. Arzu edilirse hazır biye alınabileceği gibi biye yapma makinesi edinerek arzu ettiğiniz kumaşlardan kendiniz de rahatça biye yapabilirsiniz. Kumaştan verev şeritler kesin. Biye makinesinden geçirin. Makinenin diğer ucundan çıkan biye parçasını ütüleyerek biyeyi oluşturun.
* Blok: Deseni oluşturmak için birbirine dikilen kumaş parçalarından ortaya çıkan kare şekline blok denir.
* Bordür: Oluşturduğunuz patchwork parçanın dış kenarlarını meydana getiren kumaş şeritlerdir.
* Kapitone: Bir kat kumaşı, elyaf ve arkaya kullanılacak kumaşın birbirine dikilmesi ile oluşturulur.
*Makinede dikmek daha mı kolay?
Bazı markaların üretmiş oldukları modellerde patchwork yorganlama ve aplike yapmak, sanıldığından daha kolay ve çabuk bir iştir. Kapitone ayağı ve serbest nakış ayağı bulunan modelleri tercih edebilirsiniz. Makinenin dekoratif dikişleriyle patchwork üzerinde rahatça süsleme yapabilirsiniz. Aplike ve sayısız yama işi, Fransız düğümü yapan modeller bulunuyor. Elna makine:
*Patchwork uygularken
Hazırladığınız kalıbı, kumaşın tersine yerleştirin ve kenarlarından kumaş çizme sabunu ya da ıslandığında kumaştan çıkan bir marker ile çizin. Çalışmanıza yetecek kadar çizdikten sonra, her kareyi tüm kenarlarından 0,5 cm dikiş payı bırakarak kesin. Kareleri 4 kenarından makine dikişi ile birleştirin. Kumaşınız poplin gibi kenarlarından atmaya meyilli ise dikiş payını 1 cm bırakın. Sentetik ise kenarlarını hafifçe çakmakla yakmanız kumaşın atmasını engelleyecektir. Tüm kareleri bu biçimde hazırladıktan sonra üzerine nemli bir bez koyarak tersinden ütüleyin. Kapak kısmını bitirdikten sonra, araya elyaf koyarak arka yüz için kumaş kesin. Kenarları verev biye ile temizleyin. Çalışmanın üzerine yer yer çengelli iğneler takarak elyafın kaymasını önledikten sonra kalıpları kullanarak yorganlama desenini sprey vernikle kumaşa aktarın ve dikin.