[Merto]

Eminim kullanılmamış bir potansiyeliniz vardır. Yazılmamış kitaplarınız, başlanmamış işleriniz, parlak fikirleriniz, büyük icatlarınız, insanlığa yararlı düşünceleriniz ve kullanılmamış enerjiniz vardır. Ama amacınızın ne olduğunu tam olarak bilmekte güçlük çekiyor olabilirsiniz.

Yaşamınızda pek çok rol üstlenmiş olabilirsiniz. Eş, baba ya da anne, okul- aile birliği üyesi, koç, işçi ya da toplum gönüllüsü gibi. En büyük keyif ve tatmini size hangi rollerin vereceğini nasıl bileceksiniz? Herhalde siz de kabul edersiniz ki öncelikle aile ve dostlarıyla sevgi dolu ilişkilere yatırım yapmak en önemlisidir. Bu ilişkiler, duygusal sağlığımızın ve iyiliğimizin bir parçasıdır. Peki bunun dışında ne için yaşarsınız? Amacınız ve tutkunuz nedir? İlgi alanlarınız, yetenekleriniz, üstünlükleriniz nelerdir? Yaşamdaki misyonunuz nedir?

Büyük hayaller kurma cesaretiniz olsun. Her sabah yataktan kalkmayı hoş bir şey haline getirecek bir amacınız olsun. İstediğiniz gibi bir insan olacağınıza ve hayalinizi gerçekleştireceğinize inanın. Eğer amacınızın ne olduğunu bilmiyorsanız şimdi bunu bulmanın zamanıdır.

Dört Soru Düşüncelerinizi yönlendirmenize ve amacınızı keşfetmenize yardımcı olmak amacıyla birtakım sorular ve egzersizler oluşturdum. Bu sorular üzerinde ciddi olarak düşünün; ta ki yanıtlarını buluncaya kadar:

1. 90 yaşındasınız ve harika bir yaşam sürdünüz. İstediğiniz her şeyi gerçekleştirdiniz, hem de beklediğinizden fazlasıyla. Peki ölümünüzden sonra nasıl anılacaksınız? Cenaze töreninizde neler söylenecek?
Cenaze töreninizde yapılacak konuşmayı yazın.

2. Sihirli bir lamba bulduğunuzu düşünün. Lambayı ovuyorsunuz, içinden bir cin çıkıyor ve size bir dilekte bulunma hakkınız olduğunu söylüyor. Ama bir şartla, dileğiniz dünyanın daha iyi olmasını sağlamalı. Dünyanın daha iyi bir yer olmasını sağlamak için ne yapabilirsiniz? Tek dileğiniz ne olur?

3. Yaşamda pek çok şey denemek istiyorsunuz. Ama başarısızlık korkuları ve eleştirilme kaygısı sizi harekete geçmekten alıkoyuyor. Zihninizde aralıksız dönüp duran “Ya başaramazsam*” ve “Başkaları ne düşünür?” soruları sizi durduruyor.

Başaracağınızı ya da başarısızlık olasılığının olmadığını bilseydiniz neler yapardınız?

4. Bir avukat telefonla sizi arıyor ve uzun süredir izini kaybettiğiniz bir akrabanızın öldüğünü, size de 10 milyon dolar bıraktığını bildiriyor. Bir daha asla çalışmak zorunda değilsiniz. Bundan sonra zamanınızı nasıl geçirir, nasıl bir yaşam sürersiniz?

Yeni elinize geçen parasal kaynaklarınızı ve boş zamanınızı nasıl kullanırsınız?

Sağlıklı Alışkanlıklar
Başarılı olma beceriniz alışkanlıklarınıza ve seçimlerinize bağlıdır. Örneğin herkesin başına gelebilecek bazı yaşam olaylarını düşünün. Yıllar içinde yavaş yavaş kilo alır, ama bu kiloları birkaç gün içinde vermek istersiniz. Benzer şekilde yıllar içinde giderek daha fazla borca batar, ama bir gecede borçlarınızdan kurtulmayı, zengin olmayı istersiniz. Koşu tarihine bir ay kala maratona katılmaya karar verirsiniz. Sınavda birinci olmak ister ama çalışmak için kendinize yalnızca bir saatlik süre tanırsınız. Önünüzde yalnızca beş yıl kalmışken aklınıza emekliliğiniz için birikim yapmak gelir. Yaşamda pek çok şeyi hızla ve kolayca elde etmek istersiniz ama başarının bu şekilde geldiği çok enderdir. Başarı birden olup bitiveren bir olay değil, bir süreçtir. İlerleme önce siz gerekli temeli hazırladıktan sonra adım adım gerçekleşir.

Onun için alışkanlıklarınıza bakın, kötü alışkanlıklarınızın neler olduğunu belirleyin ve normal davranışlarınızın yüzde 90’ından fazlasının alışkanlıklara dayandığını görün. Alışkanlıklarınızı bir yerlerden; genellikle düşünmeden, farkında bile olmadan edindiniz ve neden edindiğinizi de bilmiyorsunuz. İyi ve kötü alışkanlıklarınız üzerinde düşünün. Çin atasözünde söylendiği gibi, “Bir metrelik buz bir günde donan suyla olmaz.” Kötü alışkanlıklarınızın tümünden bir kerede vazgeçmeye çalışmak yerine her birinin yerine bir başka alışkanlık edinmeyi deneyin. Kendinize yine keyifli ve doyurucu, ama daha üretken başka faaliyetler seçin. Kendinize şu soruları sorun: Alışkanlıklarınız sizi nereye götürüyor? Hangi alışkanlıklarınız sizi geride tutuyor? Kötü alışkanlıklarınızdan birini ele alın; bu alışkanlığınızla ne kadar süreyle mücadele ettiniz? Bu alışkanlık neden başladı? Bu alışkanlığın uzun vadeli sonuçları nedir? Bu alışkanlığı nasıl değiştireceksiniz?

Mutluluk
Başarılı insanlar mutludur. Yaşamı sever, yaşamdan keyif alırlar. Toplum başarıyı nasıl tanımlıyor?

Ün, servet, başarı ya da maddi zenginlikle, değil mi? Oysa bunların hiçbirinin iç huzur ya da amaçla bir ilgisi yoktur. Sonunda zengin olduğunuz, üniversiteden mezun olduğunuz, emekli olduğunuz ya da terfi ettiğiniz, ya da şirketin başına geçtğiniz zaman mutlu olacağınızı düşünürsünüz. Oysa bunların hiçbiri size derin ya da kalıcı bir mutluluk getirmez. Neden çocuklar günde 400 kere gülerken yetişkinler yalnızca 15 kere güler? Çünkü çocuklar önemli statülerde oldukları ya da etkileyici başarılar elde ettikleri için gülmezler. Onlar neşeyi ve mutluluğu basit şeylerde, yalnızca varolmakta bulurlar. Başka insanları etkilemek ya da başarı basamaklarını tırmanmak onları fazla ilgilendirmez. Siz mutluluğu nasıl tanımlıyorsunuz? Gözünüzü nereye diktiğinize dikkat edin. Uzun bir yaşamın sonuna geldiğinizde yanlış hayallerin peşinde koşmuş olduğunuzu fark etmek ne utanç vericidir. Dale Carnegie’nin şu sözünü hatırlayın: “Başarı, istediğinizi elde etmektir; mutluluk ise elde ettiğinizi istemektir.”
Bugün zaman ve enerjinizi daha tasarruflu kullanmak için pek çok olanağınız var ama mutluluğunuz şu iki nedenle azaldı: Birincisi, hedeflerinizle beklentileriniz birbirleriyle çeliştiği zaman gerginlik ve mutsuzluk duyuyorsunuz. Hedefleriniz arasında çelişki olduğunu bilmek bile savaşın yarısını kazanmak demektir. İkincisi, belli birtakım etkilerin zihinsel, duygusal ya da fiziksel sağlığınıza zararlı olduklarını düşünüyorsunuz.

Mutlu olduğunuz, sabah yataktan kalkıp bir an önce güne başlamak için can attığınız bir zamanı hatırlayın. Büyük olasılıkla yaptığınız işin ve gittiğiniz yerin doğruluklarından emindiniz. Kendinize güvende hissediyordunuz. Mutluluk sıklıkla ilginç bir hedefe doğru ilerlemeyi de içerir. Yaşamınızın koşulları ne olursa olsun; nerede yaşarsanız yaşayın, nasıl bir araba kullanırsanız kullanın, ne kadar para kazanırsanız kazanın amaç ve yön duygusuna sahip olduğunuzda mutluluk duyarsınız. Hayalinizi hemen gerçekleştiremeyebilirsiniz ama vazgeçmeyin ya da hayalinizi gerçekleştirmek için uğraşmaya değmeyeceğine karar vermeyin. Denemeye devam edin. İstediğiniz şeyi gerçekleştirmek için yeni yollar bulun.


Kurt Mortensen, The Persuasion Institute’un kurucusu ve Maximum Influence, Persuasion IQ, Power Negotiation ve Persuasive Presentations adlı kitapların yazarıdır.