Ynt: Kilo alma nedenleri DÜŞÜK ENERJİ YOĞUNLUĞU DİYETİ
-Düşük enerji yoğunluğu diyetiyle ilgili ayrıntılı bilgi verir misiniz?
“Besinin ağırlığı ile kalori arasındaki ilişkidir. Özetlemek gerekirse; besinin her gramının kalorisinin oluşturduğu yoğunluktur. Bu terminolojide besinler 3 kategoriye ayrılmıştır. Yüksek enerji yoğunluğuna sahip besinler: bisküviler, krakerler, tereyağı, yağlı etlerdir. Bu besinlerin her gramları 4-9 kalori arasında enerji içeriğine sahiptir. Bu besinlerin çok tüketimi şişmanlık için en önemli risk besinlerini oluşturmaktadır. Orta enerji yoğunluğuna sahip besinler: kurutulmuş meyveler, humus, yarım yağlı peynirlerdir. Bu besinlerin her gramı yaklaşık 1,5-4 kalori enerji içermektedir. Bu besinler kilo verme de ve korumada tampon besinler olarak belirtilmektedir. Düşük enerji yoğunluğuna sahip besinler ise taze meyve ve sebzeler, yağsız süt ve süt ürünleri, çorbalardır. Bu besinlerin her gramı 0-1.5 kalori enerji içermektedir. Bu nedenle bu besinler bireylerin hem kilo vermelerinde kolaylık sağlarken hem de vücut yağ kitlelerinin azalmasında sihirli etkiye sahip olup, kas kitlelerinin korunmasında önemli besinlerdir denilmektedir. 2005 yılında yayınlanan Amerikalılar için besin rehberinde de belirtilen; kilo yönetiminde yüksek enerji yoğunluklu besinlerin yerine taze sebze ve meyvelerin eklenmesi, doygunluğu arttırmakta, aşırı yemeyi durdurmakta, gün içerisinde alınan enerjiyi de azaltmaktadır. Besinin içerisindeki su ve diyet lifi arttıkça besinin enerji yoğunluğu azalmakta böylece kilo vermek doyarak ve daha kolay bir yolla yağ yakımı sağlanmaktadır.
-Enerji yoğunluğu düşük diyetle ilgili bir örnek verebilir misiniz?
Harvard Tıp Fakültesi Beslenme komitesi artık bireylerin “daha az para harcayarak, daha fazla yemek yenilerek” kilo verilmesi tezi üzerinde hem fikirdedirler. Buna Harvard Tıp Fakültesi Diyeti ile örnek verdiler. Yüksek diyet lifi içeren düşük yağlı Enerji yoğunluğu düşük kilo verdirme diyeti:
Kahvaltı:
1 küçük boy muz
1 yumurta
1 ince dilim buğday ekmeği
1 su bardağı yağsız süt
Açık çay
Ara:
1 adet kabuklu armut ve 1 su bardağı su
Öğle:
160 gram ton veya somon balığı (fırınlanmış)
1 kase haşlanmış sebze (brokoli, havuç, taze fasulye)
1 ince dilim buğday ekmeği
Ara:
1 adet kabuklu elma ve 1 su bardağı su
Akşam:
1 avuç içi kadar derisiz hindi veya tavuk et ( haşlanmış)
½ orta boy veya 3 yemek kaşığı haşlanmış mısır
1 su bardağı su
Ara:
1 su bardağı yağsız süt içerisine yüksek lif içeren 4 yemek kaşığı tahıl gevreği
-Kilo vermeyi destekleyici vitaminlerden söz edildi mi? Bu vitaminlerin minerallerin bir etkisi var mı?
“Tufts Tıp Fakültesinden Profesör Scott Shikora kilo verme sürecinde diyet destekleyici kullanmanın uygun olmadığını söyledi. Vitamin, mineral ve antioksidanların da birer ilaç olduğunun unutulmaması gerektiği anlatıldı. Kilo kaybı sağlayacak herhangi bir vitamin, mineral ve destekleyicinin daha tıbbi çalışmalarda kanıtlanmadığını da bildirdi.
KİLO VERMEDE GERÇEKÇİ HEDEFLER
-Kilo vermek isteyen insanların beklentileri yüksek olduğu için, en ufak bir başarısızlık da hayal kırıklığı yaratıyor, gerçekli bir beklenti nasıl olmalı?
“Kilo vermeye çalışan bireylerin hedef kilolarını belirlemede hayal edilen kilolar yerine gerçekçi kilolar olması gerektiği bildirildi. Bunun için Profesör Gary Foster’ın yaptığı çalışma etkileyici idi. 48 hafta boyunca diyet tedavisinde olan 45 kadının ortalama 16 kg kayıpları sonunda sorulan sorularda; kadınların % 9’u ancak verdikleri kilodan mutlu olduğunu, % 24’ünün verdiği kilonun idare edeceğini, % 20’sinin hiç memnun olmadığını ve daha çok kilo vermesi gerektiğini, % 47’sinin ise kilomu verdim ama hala başarılı değilim daha kaç kilo verebilirim gibi karmaşalarla diyet tedavisine devam ettiklerini gözlemlediler. Aslında tüm kilo veren kadınlar benzer özelliklere sahip olup, artık sağlık profesyonelleri tarafından önerilen sağlıklı kilolarına gelmişlerdi. Bu nedenle Gray, özellikle beklenti dışı kilo verimlerinin bireyin davranış değişikliğinde negatif etki yaratacağını bildirdi. İşte bu gerçekçi olmayan vücut ağırlıklarını hayal eden kadınların yaşam boyunca kilo ile mücadele edeceğini bildirdi.
KİLO VERMEYİ HIZLANDIRAN BESİNLER
-Kilo vermemize yardımcı olacak etkilere sahip besinler neler? Hangi gıdaları mutlaka tüketmeye özen göstermeliyiz?
“Harvard Tıp Fakültesi Beslenme Bölümü’ne göre domates, yeşil çay, soya, soğan, sarmısak ve pırasa mutlaka tüketilmeli. Domates ve ürünleri; içerdikleri karotenoid, lutein aktif bileşenleri nedeniyle LDL kolesterolü düşürmekte, tansiyona iyi gelmektedir. Tümör oluşumunu da yavaşlattığı için vazgeçilmez besinlerden biri olmalıdır denildi. Yeşil çay detoksifikasyonda çok etken mutlaka 4 fincan gün içilmesi önerildi. Soya içerdiği isoflavonlar sayesinde osteoporozdan koruyarak, iyi huylu kolesterolün yükseltilmesinde kilo verme süresince oldukça etkili olduğu açıklandı.Soğan, sarımsak ve pırasa ise süper üçlü olarak belirtildi. Kolesterol ve yağ sentezini azalttığı, kan basıncını düşürdüğü bildirildi. Brokoli, lahana çeşitleri, karnabahar içerdikleri sülfaranlar ve isotiyosiyonatlar içermesi nedeniyle zayıflama diyetlerinin baş tacı olması gerektiği belirtildi. Güçlü kanserojen aktivasyonunu engellemesi ile de sağlıklı beslenmede bulunması gerektiği vurgulandı. Zayıflama diyetlerinde somon, ton balığı gibi yağlı balıların fırınlanarak yenilmesi gerektiği kalp sağlığı açısından önemli bir yere sahip olan bu besinlerin kilo verme ile oluşacak dikkat kaybının ortadan kaldıracağı belirtildi. Kan şekeri düzeyini koruyan taze sebze ve meyvelerle, kuru baklagilleri zayıflama diyetlerinde her öğün mutlaka birinin bulunması gerektiği bildirildi. Son olarak muz ve enginarın içerdiği inülin maddesi nedeniyle de sindirim sistemi sağlığını koruduğu ve bağışıklık sistemini arttırdığı bu nedenle zayıflama diyetlerinde yer almasının en doğru seçim olacağı bildirildi. |