İLK YARDIMCI NASIL DAVRANMALIDIR?
1. İlk yardımcı sakin olmalıdır. Telaşa kapılmamalıdır.
2. Hasta ile onu sakinleştirecek şekilde yumuşak bir tonda konuşmalıdır.
3. Eğer hastaya müdahale edebilecek sağlık personeli varsa ilk yardımcı hemen
onun yardımcısı durumuna geçmelidir. Onun uygulamalarına karışmamalıdır. Onun is
teği doğrultusunda yardım etmelidir.
4. İlk yardımcı hiçbir zaman kendi can güvenliğini tehlikeye almamalıdır. Kendi
güvenliğini sağlayacak önlemleri öncelikle almalıdır. İlkyardımcının bilinçsizce kendi
hayatını tehlikeye atacak biçimde davranması yarar yerine zarar verecektir.
5. İlk yardımcı çevrede bulunan kişileri sağlık kuruluşlarına, itfaiyeye, polise
haber vermelerini sağlayacak biçimde organize etmelidir.
6. İlk yardımcı ilk yardım uygulamalarında öncelikleri çok iyi bilmelidir. Kalbi ve
solunumu durmuş bir hastada hayatı tehlikeye düşürecek bu durumların önlemini al
ması gerekirken yararsız başka uygulamalarla zaman kaybetmemelidir.
7. İlk yardımcı bölgesindeki sağlık olanaklarını ve kuruluşlarını iyi tanımalıdır. Ül
kesinin sağlık sistemi hakkında yeterli bilgiye sahip olmalıdır.
8. İlk yardımcı insan sağlığı ile ilgili bilgilerin en kolay değişebilir bilgiler olduğunu
10
kavramalıdır ve yeni bilgilerin ışığında bilgi ve davranışlarını değiştirmeye, kendini yenilemeye
hazır olmalıdır.
İLK YARDIMIN AMAÇLARI NELERDİR?
1. Yaşamı koruma ve sürdürülmesini sağlama
2. Durumun kötüleşmesini önleme
3. İyileşmeyi kolaylaştırma
İLK YARDIMDA TEMEL UYGULAMALAR NELERDİR?
İlk yardımın temel uygulamalarına ilk yardımın ABC'si denir. Hava yolu açılır, solunum
sağlanır, dolaşım etkinliği sağlanır.
İLK YARDIMIN ABC'Sİ
1. HAVA YOLUNUN AÇILMASI
2. SOLUNUMUN SAĞLANMASI
3. DOLAŞIM ETKİNLİĞİNİ SAĞLAMA
İLK YARDIMCI DURUMUN KÖTÜLEŞMESİNİ ENGELLEMEK İÇİN
1. Kanamayı durdurmalıdır.
2. Gerekli sargıları yapmalıdır.
3. Kırıkları hareketsiz hale getirmelidir.
4. Hastayı doğru ve rahat biçimde yerleştirmelidir.
KAZAYA UĞRAYAN KİŞİNİN KAZA ORTAMINDAN ÇIKARTILMASI
Eğer olay yerine kısa sürede ulaşabilecek profesyonel bir kurtarma ekibi varsa
onların katkısını sağlamak gerekir. Bilinçsiz çabalar yarar yerine zarar verebilir.
1. Doğal yol en uygun yoldur.
2. Kapı ile ilgili bütün imkanlar denenmesine rağmen açılamıyorsa bu kez camlar
kırılmalıdır. Cam kırıklarının etrafa saçılmamasına özen göstermelidir. Eğer bir aracın
içerisine cam kırıkları dağıldı ise aracın içerisine sürünmeden önce yere bir battaniye,
kilim vb serilmesi gerekir.
3. Ters dönmüş bir arabanın içerisine girerken arabanın devrilmesini engelleye11
cek önlemler alınmalıdır.
4. Çıkartma işleminden önce ilk yardımın ABC'si sağlanmalı, hastanın baş ve boyununun
hareket etmemesi için çaba gösterilmelidir.
5. Hastayı sıkıştıran bölümler varsa ayrılmalıdır.
Vücuda, göze, karına, göğüse saplanan ağaç, demir, kanca, bıçak, ok vb çekilip
çıkartılmaz.
HASTA VE YARALILARIN TAŞINMASI
Hastanın taşınması ve elbiselerin çıkartılması sırasında:
1. Zorlayıcı, rahatsızlık verici hareketlerden kaçınmalıdır.
2. Yararı olmayan gereksiz uygulamalar yapılmamalıdır.
3. Hastanın zarar görmesi engellenmelidir.
Hasta taşımakla görevli kişi:
Hasta kaldırılırken daima dizden eğilip doğrulmalıdır. Belden eğilme ve kaldırma
hareketi yapılmamalıdır.
Sedye ile taşınırken güçlü kişiler hastanın baş tarafındaki saplardan tutmalıdır.
Sedye ile taşıma sırasında bir kişi komut vermelidir. Komut sol -sağ, sol-sağ biçiminde
değil, iç-dış, iç-dış olarak verilmelidir.
Aşağıda değişik taşıma yöntemleri görülmektedir: