[Işıldayan Safir]

ÇOCUKLARINIZI İYİ EĞİTİN, ONLARA KENDİNİZ ÖRNEK OLUN

Her zorlukta olduğu gibi, çevreyle ilgili sorunlarımızda da bir değişim yaratacak eylemlere ve eğitime ihtiyaç vardır. Ne yazık ki birçok kimselerin eğitim anlayışı, okula gitmekle sınırlıdır. Mezun oldukları anda öğrenmeyi keserler. Hattâ daha mezun olmadan önce keserler! Bir fark yaratma hevesiyle mesleğe atılan nice öğretmen felç edici idari politikalar yüzünden uyuşup kalmış, öğrencilerinin karşısına dikilen gerçek hayat sorunlarıyla olsun, türlü kişilerle olsun, mücadele etmeye hazır olmadıklarını görmüşlerdir. Oysa siz bu kitap boyunca pek çok mükemmellik modeli gördünüz ve bunlardan çok şey öğrenebilirsiniz. O halde siz ve ben nasıl fark yaratabiliriz? Çocuklarımızın eğitim kalitesini saptamada aktif bir rol alarak! Acaba çocuğunuzun öğretmeni, soruların gücünü, küresel metaforları anlasa, yararlanır mıydı? Değişim Sözlükçesini, değerleri, kuralları, şartlanmayı anlasa? Öğrencilerinizi paylaşın, o zaman bu alanda gerçekten bir fark yaratabilirsiniz.

En önemlisi, çocuklarımıza giriştikleri eylemlerin sonuçlarını öğretmektir. Bireysel ve yerel düzeyde hattâ kolektif etkileri açısından küresel düzeyde nelere yol açabileceklerini gösterin onlara. Kendi eylemlerinin hiçbir fark yaratmadığını sanma tuzağına düşmelerine izin vermeyin... Eğer bu kitapta aktarmaya çalıştığım bir ana mesaj varsa, en küçük karar ve eylemlerin bile, sürekli tekrarlanırsa, çok uzaklara varan etkiler yaratabileceğidir.

Çocuğunuzun sağlıklı bir özsaygıyla büyümesini garantiye almanın bir yolu, onlara kendi kararlarıyla eylemlerinin, sürekli tekrarlandığında, çok büyük etkiler yapabileceğini göstermektir. Bunu nasıl yapabilirsiniz? Kendiniz örnek olarak, nelerin mümkün olduğunu gösterirsiniz. Çocuklarınıza güçlendirici sorular sormanın, bilinçli seçilmiş değer ve kurallara göre yaşamanın ve şimdiye kadar öğrendiğiniz tüm stratejilerin etkilerini gösterin.

Sizin de benim de katkıda bulunabilmemiz için öyle çok yol var ki! Bizler fark yaratmak için önce muhteşem bir master plan hazırlamak zorunda değiliz. Bir anda, en küçük şeyleri yaparken, önemsiz gibi görünen kararlan verirken de farklar yaratabiliriz. Nice kahramanlarımızın, tekrar tekrar yaptıkları küçük şeylerle kahramanlaştığı bir gerçektir. Çevrenize bir bakın. Her taraf kahramanlarla dolu, ama günlük işlerini mükemmel yapıyorlar diye onlara hak ettikleri takdiri ve alkışı yöneltmiyoruz. Gece gündüz sırtlarında polis üniformalarıyla çalışıp duran insanlar kesinlikle birer kahraman. Bizi koruyorlar, bir güvenlik duygusu yaratıyorlar, ama çoğumuz yine de onları düşman gibi görüyoruz. İtfaiyeciler de kahraman ama kendimiz tehlikeye düşmedikçe onları hiç görmüyoruz. Aynı ilke, cankurtaran şoförleri için de geçerli. Polis görevlileri için de, daha bir yığın akla gelmeyen kahraman için de.

Belki en büyük farkı hazır olarak yaratabiliriz. Örneğin birisi yanıbaşınızda kalp krizi geçirse, ama siz ilk yardım eğitimi aldığınız için neler yapılacağını bilir durumda olsanız, neler hissedederdiniz? Tüm hayat belirtileri kesildiğinde, sizin bilinçli kalp masajınız sayesinde o kişinin hayatı kurtulsa?

İnanın bana, o olayda hissedeceğiniz katkıda bulunma ve başarma duygusu, ömrünüzde hissetmediğiniz kadar büyük olurdu. Hiç kimsenin takdiri size bu duyguyu veremezdi. Dünya kadar paranız olsa, bu kadar gurur duyamazdınız. Hiçbir başarıyı bununla ölçemezdiniz. Bunlar tabii çok çarpıcı örnekler. Daha başka katkıda bulunma yolları da bulabilir misiniz? Tabii bulursunuz! İnsan formasyonuna katkıda bulunmakla da kahraman olunur!

Çevrenizdekileri fark etmekle, onlara destek sunmakla, cesaretlendirmekle, gerçekte kim olduklarını onlara hatırlatmakla da olunur. Markette alışveriş ederken, amaçsız adımlarla enginarlardan kabaklara gidip geleceğiniz yerde, oradaki birini fark edip neşeyle gülümseyerek selamlasanız ne olur? Bir yabancıya içten bir iltifat sunsanız ne olur? Acaba o kişinin durumunu değiştirmeniz, onun da size gülümsemesini, bir sonra rastlayacağı birine iltifat etmesini sağlayabilmeniz mümkün mü? Belki de çocuklarına? O bir tek hareketten bir eylemler zinciri türeyebilir mi?

Fark yaratmanın öyle çok ve öyle basit yolları var ki! Kalkıp birinin hayatını kurtarmak zorunda değiliz. Ama belki o kişiyi gülümsetmek de hayatını kurtarmaktır, ya da en azından, sahip olduğu hayattan daha çok zevk almasını sağlamaktır. Bugün daha hangi basit hareketlerle fark yaratabilirsiniz? İşten eve dönerken bir yaşlılar evine uğrayıp oradakilerle biraz çene çalmaya ne dersiniz? Onlara, "Hayatta öğrendiğiniz en önemli derslerden bazılarını anlatsanıza" deseniz neler hissederler? Eminim size anlatacakları çok şey vardır! Hastaneye uğraşanız, bir hastayı ziyaret edip gününü neşelendirseniz ne olur? Yalnız o hastayı dinlemekle bile yetinseniz, yine kahraman sayılırsınız.

Neden bir yığın insan başkalarına yardım etmek için bu küçücük adımları bile atmaya çekiniyor? En sık rastlanan nedenlerden biri, emin olamadıkları bir şeyi yapmaktan utanmaları. Reddedilmekten ya da budala durumuna düşmekten korkuyorlar. Ama bir şey söyleyeyim mi? Eğer oyunu oynarken niyetiniz kazanmaksa, neyiniz var neyiniz yoksa seferber etmelisiniz. Budala durumuna düşmeye de istekli olmalısınız, sonuç vermeyecek bazı şeyleri denemeye de. Eğer sonuç vermezse, o zaman yaklaşımınızı değiştirirsiniz. Aksi halde nasıl yenilik yaratabilir, nasıl büyüyebilir, kim olduğunuzu nasıl keşfedebilirsiniz?