 Ynt: Galaksi Resimleri
Gözlerim kapansa da, yıldızların altında
Astronomi denilince aklınıza ne gelir?
Tabii ki yıldızlar...
Bilime ilgi duymayanlar için romantizm, sansasyon meraklıları için UFO’lar, bilimadamları için çözülmesi gereken büyük bilmeceler...
Sizce uzayda kaç yıldız vardır?
100 milyon?
10 milyar?
1 trilyon?
10 trilyon?!
Asimov, 1979’da yazdığı "Dünya Dışı Uygarlıklar" kitabında bu soruya şu yanıtı veriyor: “gözlemlenebilen evrende 1 milyar kere trilyon yıldız var."
Ancak astronomi demek, sürekli ilerleme demek...
Ve işin ilginci, eğer uzayın büyüklüğü, galaksi sayısı, yıldızlar arası mesafeler gibi konulardan bahsediyorsak, astronomide ilerleme her zaman, "daha büyük... daha da büyük... daha uzak... daha da uzak... daha fazla... daha da fazla" anlamına geliyor...
3.500.000.000.000.000.000
TÜBİTAK’tan öğrendiğime göre, en son Avustralyalı gökbilimci Simon Driver, evrendeki yıldız sayısını 70 milyar kere trilyon olarak hesap etmiş...
Yani Asimov’un 1979’daki hesabından bu yana geçen 25 yılda, uzaydaki yıldız sayısına ilişkin tahminimiz 70 milyar kat arttı...
Dikkat edin, 70 milyar arttı demiyorum, 70 milyar kat arttı...
Üstelik Driver, bu sayının daha da fazla olması gerektiğini, astronomik ölçülerde uzak yıldızların ışığının bize henüz ulaşmadığını söylüyor...
Yani dünyanın yaşını 5,5 milyar olarak düşünürsek, bizden 5,5 milyar ışık yılından daha uzak olan yıldızlardan henüz haberimiz yok. (Uzayın zaman boyutuna başka bir yazıda değinmek istiyorum...)
Driver uzaydaki yıldızları nasıl saymış?
Deli posteki sayar gibi, oturup tek tek saymamış elbette...
Uzayda bir bölgedeki ışık miktarından yola çıkan Driver, tüm uzaydaki yıldızların yaklaşık sayısını bulmuş...
Asimov, 1979'da gökyüzünde gördüğümüz her bir yıldıza karşılık göremediğimiz 50 milyon yıldız bulunduğunu söylüyordu...
Eğer evrendeki yıldız sayısına ilişkin tahminimiz 70 milyar kat arttıysa, bu durumda gördüğümüz her bir yıldıza karşılık göremediğimiz 3,5 kentilyon yıldız var demektir...
Rakamla yazalım: Gördüğünüz her bir yıldıza karşılık göremediğiniz 3.500.000.000.000.000.000 yıldız var...
İnsan zihni, belli bir büyüklüğün üzerindeki sayıları algılayamaz derler...
Yani sıfırlar arttıkça, insan zihni şöyle düşünüyor: “Çok...”
Sıfırlar daha da artarsa, “çok çok...”
İşte böyle...
Yazıyı bir fıkrayla bitirelim:
Bir Amerikalı, kültür turuna katılarak Fransa’ya gitmiş...
Ailesine sürekli kart atıyormuş...
İlk attığı karta şöyle yazmış: “Harika şatolar var...”
İkinci kart, “bir sürü güzel şato var...”
Üçüncü kartta, “ne kadar çok şato var...”
Dördüncü karta gelince, “her taraf şato...”
Çok yıldız var... Yok yok, her taraf yıldız...
Emin Çapa |