Günlük Mesaj

Bluesky24 · 19-04-2010, 09:51 PM

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI TANINIZ NEDİR, NASIL TEDAVİ EDERSİNİZ?[/b]Uyku vücudumuzun fiziksel ve ruhsal olarak dinlendiği, yenilendiği, yeni bir güne hazırlandığı dönem ve sağlıklı yaşam için vazgeçilmez bir olgu olarak bilinirse de, normal kişilerde bile uykuda bazı olumsuz değişiklikler de yaşanmaktadır. Bu değişikliklerden en fazla etkilenen sistem ise solunum sistemidir. Uyku solunum sisteminde rezistansın arttığı, solunum hızı ve ritminin bozulduğu, kimyasal ve mekanik reseptörlerin duyarlılığının ve ventilasyonun azaldığı, kan gazlarında olumsuz değişikliklerin yaşandığı, sonuç olarak solunum sisteminin zarar gördüğü bir dönemdir. Sağlıklı kişilerde bile uykuda bu olumsuz değişiklikler yaşanırken, uyku bozukluklarının en önemli tablolarından biri olan ve uykuda ölümlere kadar varan ağır sonuçlarını bildiğimiz uykuda solunum bozukluklarının erken tanı ve uygun tedavisi bu olgular için hayati önem taşımaktadır.

Uyku sırasında solunum paterninde patolojik düzeydeki değişikliklere bağlı olarak gelişen ve bu hastalarda morbidite ve mortalitenin artmasına yol açan klinik tablolara uykuda solunum bozuklukları denmektedir (Tablo-1). Bu hastalıkların tanısı için "altın standart" tanı yöntemi olan polisomnografi (PSG) uyku sırasında, nörofizyolojik, kardiyorespiratuar, diğer fizyolojik ve fiziksel parametrelerin belli bir periyod, genellikle gece boyunca, eş zamanlı ve devamlı olarak kaydedilmesidir. PSG sonrası elde edilen verilerin değerlendirilmesi ve doğru tanıya ulaşılması ise ayrı bir tecrübe gerektirir.

Tablo-1: Uykuda solunum bozuklukları

1. Basit horlama

2. Üst solunum yolu rezistansı sendromu (UARS)

3. Obstrüktif uyku apne sendromu (OSAS)

4. Santral uyku apne sendromu (CSAS)

5. Overlap sendromu (OVS)

6. Obezite hipoventilasyon sendromu (OHS)

7. Uyku hipoventilasyon sendromu (UHS)

Bu makalede uykuda solunum bozukluklarının tanı ve tedavi prensiplerinin vurgulandığı örnek olgular sunulmuştur.Olguların PSG raporlarında sırasıyla; demografik bilgiler, uyku skorlaması, solunum skorlaması, oksijenasyon gibi veriler ayrı bölümler halinde görülmektedir.

OLGU-1: Horlama ve tanıklı apne yakınmaları ile başvuran 50 yaşında kadın hasta. Işıklar söndürüldükten sonra 452.5 dakika kayıt yapılmasına rağmen bu sürenin ancak 177 dakikasını (Total sleep time) uykuda geçirmiş. Yani uyku yeterliliği (Sleep efficiency) oldukça düşük (%39) bulunmuş. Sağlıklı kişilerde uyku yeterliliği %90'ların üzerinde bulunurken, uyku laboratuvarlarında ilk gece etkisi nedeniyle bu oran daha düşük olabilir. Ancak bazı özel durumlar dışında, uyku yeterliliği %60'ın altında bulunduğunda çalışmanın tekrar edilmesi gerekir. Ağır dereceli obstrüktif uyku apne sendromlu (OSAS) olgularda sık tekrarlayan apne, hipopne ve arousal'lar nedeniyle uyku yeterliliği düşük bulunabilir. Ancak olgumuzda olduğu gibi hem apne-hipopne indeksi (AHİ), hemde uyku yeterliliği düşük bir olguda çalışmanın tekrar edilmesi gerekir. Bu nokta gözden kaçarsa çalışma yanlışlıkla normal olarak değerlendirilebilir.

İçindekiler

Kaynak: toraks.org.tr