YÜZ FELCİ

[Bluesky24]

YÜZ FELCİ



Yüzde seğirme, güçsüzlük veya

hareketsizlik yüz sinirini ilgilendiren bir hastalığın bulgularıdır. Yüzde

anormal hareketler veya felç bir enfeksiyon, yaralanma veya tümör nedeniyle

oluşabilir ve nedeni mutlaka araştırılmalıdır. Kulak Burun Boğaz

Hastalıkları Uzmanı yüz siniri hastalıkları ve tedavisi üzerine eğitim

görmüştür.







YÜZ SİNİRİ NEDİR?



Yüz siniri bir telefon

kablosuna benzer ve 10 000 adet farklı sinir lifi içerir bunların 7000

tanesi adalelere gider.



·



Yüzdeki Adale hareketleri:

Her bir lif bir yüz kası için elektriksel uyarılar taşır. Bu sinirin lifleri

tarafından taşınan bilgi gülmemize, ağlamamıza, gülümsememize veya kaş

çatmamıza olanak sağlar ve bu nedenle yüzün ifadesini sağlayan sinirdir. Bu

sinir liflerinin yarısında veya yarısından fazlasında bir engellenme meydana

gelirse yüzde güçsüzlük meydana gelir. Bu sinir lifleri uyarılırsa yüz

kaslarında spazm veya seğirme şeklinde hareketler oluşur.·



Gözyaşı üretimi :·



Tükürük üretimi·



İşitme:

Orta kulaktaki üzengi kemiğinin kasına uyarılar taşır.·



Tat:

Dilin ön kısmının tat duyusunu sağlar.



Yüz sinir fonksiyonları çok

kompleks olduğundan, lifleri zedelenirse bir çok semptom oluşur. Yüz

sinirdeki bir hastalık yüzde seğirme, güçsüzlük veya felç ile, gözde veya

ağızda kuruluk ile veya tat duyusunda değişmeyle sonuçlanabilir.







NASIL ÇALIŞIR?



Yüz sinirİ beyinden yüzün mimik

kaslarına ulaşmak için kafa tabanından geçer. Beyni terk ettikten sonra

kulağın yerleşmiş olduğu kemiğe girer ve bu kemik içinde bulunan bir

kanaldan (iç kulak yolu) duyma ve denge sinirleriyle çok yakın bir ilişkide

olarak geçer. Bu kanal içinde uzanan 4cmlik yolu boyunca yüz siniri üç orta

kulak kemikçiği etrafında dolanır, kulak zarı arkasından ve daha sonra da

kulak arkasında bulunan kemiğin içinden geçer. Yüz sinir bu kemiği geçtikten

sonra yüzde bulunan tükürük bezi (parotis bezi) içinden geçer ve değişik yüz

kaslarına giden bir çok dala ayrılır. Yüz sinir kemik içinde yol alırken

gözyaşı bezine, üzengi kemiği kasına, dile (tat duyusu için) ve tükürük

bezine giden bir çok dal verir.







ANİ OLUŞAN YÜZ FELCİ



“Bell felci” olarak da

isimlendirilen hastalık muhtemelen vücudun bir virüse karşı gösterdiği tepki

sonucunda meydana gelmektedir. Yüz sinirinin kemik içindeki bölümü şişer ve

basınç siniri zedeler.Yüz güçsüzlüğün nedeninin bu olay olduğundan emin

olmak için ve diğer nedenleri ekarte etmek için özel sorular vardır. Baş

boyun ve kulak muayenesinden sonra bir seri test uygulanabilir. En çok

uygulanan testler şunlardır:



·



İşitme testi:

Sinire zarar veren nedenin işitme sinirini, iç kulağı veya işitme

mekanizmasını da etkileyip etkilemediğini ortaya koyar.



·



Denge testi:

Denge

sinirinin tutulumunu değerlendirir



·



Gözyaşı testi:

Gözün gözyaşı üretme kabiliyetini ölçer. Göz yüzeyini (kornea) kuruluktan

korumak için göz damlaları gerekli olabilir.



·



Radyolojik görüntüleme:

BT (bilgisayarlı tomografi) veya MRI (manyetik rezonans görüntüleme) yüz

sinir alanında enfeksiyon, tümör, kemik kırığı veya diğer anormalliklerin

olup olmadığını ortaya koyar.



·



Elektriksel test:

Sinirdeki zedelenme miktarını ortaya koymak için yüz sinir uyarılır. Bu test

sık aralıklarla tekrarlanarak hastalığın ilerleyici olup olmadığı

görülebilir.









TEDAVİ





Tanı testlerinin sonuçları

tedaviyi belirleyecektir:



Eğer neden bir enfeksiyon ise

bakterilerle savaşacak bir antibiyotik veya antiviral ilaçlar

kullanılabilir.



Eğer şişme (ödem) olabileceğine

inanılıyorsa sıklıkla steroidli ilaçlar kullanılabilir.



Kaçınılmaz durumlarda siniri

zedeleyen kemiğin cerrahi olarak çıkarılması (dekompresyon) uygun olabilir.



İYİLEŞMENİZE YARDIMCI OLUN



Yüz sinir felce uğradığında,

sağlıklı yapısını devam ettirebilmesi için sürekli bir gözyaşı akışına

ihtiyacı olan göze gerekli ilgi gösterilmelidir. Gözyaşı göz kırpma

sırasında göz üzerine yayılır, fakat yüz sinir felçlerinde göz kırpma azalır

veya tamamen ortadan kalkar. Azalmış göz kırpma ve gözyaşı salgısının

yokluğu sonucunda gözyaşının göz küresi üzerindeki akışı azalır veya tamamen

ortadan kalkar ve korneada kuruma, erozyon ve ülser oluşumu ile sonuçlanır

ve hatta gözün kaybedilmesi muhtemeldir. Gözün bir parmak ile kapatılması

gözün nemli tutulması için etkili bir yoldur. Gözün parmak ucu tarafından

zedelenmesine engel olmak için parmağın arka tarafı kullanılmalıdır. Gözü

nemli tutmak ve yabancı maddelerin göze girmesini engellemek için sıklıkla

koruyucu gözlükler ve temiz göz petleri kullanılır. Eğer göz kuruysa gözü

nemli tutmak için suni göz yaşları kullanılabilir. Bu damlalar doktorunuz

tarafından tarif edildiği şekilde kullanılmalıdır. Uyanıkken etkilenen göze

her saatte bir bu damlalardan bir veya iyi damla damlatılmalıdır ve uyurken

göze merhem sürülmelidir.







REHABİLİTASYON



Kalıcı yüz felçli hastalar göz

kapağı ağırlıkları veya yayları, kas transferleri gibi çeşitli cerrahi

işlemler ile rehabilite edilebilirler. Bazı hastalar yüz eğitim denen özel

bir fizik tedavi yönteminden fayda görebilirler. Yüzün aşırı hareketliliği

veya kas spazmı gibi yüz felç komplikasyonları için uygulanabilecek tedavi

yöntemleri aşırı hareketli kasın cerrahi olarak kesilmesi veya kasların

kimyasal madde enjeksiyonlarıyla güçsüzleştirilmesi gibi yöntemleri

içermektedir. Eğer bu işlemlere gerek duyulursa doktorunuz sizinle bu

işlemler hakkında görüşecektir.







SONUÇ



Yüz felci de içeren yüz sinir

hastalıkları nadir değildir ve çeşitli nedenleri vardır. Yüz sinir

fonksiyonlarının mümkün olan en iyi şekilde düzeltilebilmesi için uygun tanı

ve tedavi çok önemlidir. Kalıcı yüz sinir zedelenmesi bulunan hastalara bile

yüz fonksiyonları düzeltmek için geliştirilmiş cerrahi işlemler sayesinde

yardımcı olunabilir.