Dikkat! Yumurtalar da yaşlanır

[Bluesky24]

Kariyer için çocuk yapmayı 30'lu yaşlara bırakan kadınların anne olabilmesi, 'Yumurtalık yaşlanması' nedeniyle güçleşiyor. 30'undaki bir kadının yumurtalığı 40 yaşını gösterebiliyor. Sigara ise buna zemin hazırlıyor



İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Memorial Hastanesi Tüp bebek Merkezi'nden Prof. Dr. Engin Oral, kadınlarda yumurtalıkların erken yaşlanmasına bağlı ortaya çıkan sorunlar ve yardımcı üreme teknikleri hakkında merak edilen soruları yanıtladı.



Yumurtalığın erken yaşlanmasını ne belirliyor?



27 yaşındaki bir kadının yumurtalık (over) yaşı 38 olabilir. Buna 'erken yumurta yaşlanması' diyoruz. İnsanların her organı için biyolojik yaşı var. biyolojik yaş çok değişken olabiliyor. Yumurtalıkların yaşı doğumda belirleniyor. Yumurtalığın erken yaşlanmasında genlerin rol oynadığı düşünülüyor. Yumurtanın stoplazmasındaki ve çekirdeğindeki birtakım değişimler erken yaşlanmaya yol açıyor. Son yıllarda hücrenin stoplazmasındaki enerji deposunda da yüklü ölçüde dna'nın olduğu gösterildi. Bu dna'nın değişimi de yaşlanmayı artırıyor.



Günümüzde kariyerist kadın risk altında mı?



Kadınlar artık geç doğuruyor. Akademik beklentiler, kariyer planlaması, geç evlenme doğumları erteletiyor. Anne adayı geldiğinde 'Ben daha gencim' diyor. Muayene ettiğimizde görüyoruz ki yumurta rezervi çok azalmış.



Yaşlanmayı nasıl tespit ediyorsunuz?



Günümüzde yumurtlama takibi için yapılan en duyarlı yöntem ultrasonografi (USG). Adet kanamasının 3 veya 4'üncü gününde yapılan USG, o dönemdeki yumurta gelişimini takibi için temel oluşturuyor. En geçerli yöntem tüm dünyada ultrasonda kadınların yumurtalıklarındaki folikülleri saymak.



bebek isteyen kadınlar için yumurta rezervleri neden çok önemli?



Kadınlara bağlı kısırlık nedenleri içinde yumurtalığın yaşlanması yaklaşık yüzde 15'lik bir orana sahip.



Günümüzde tüp bebekte iki konuda çalışılıyor. Yaşlı kadınların yumurtasını çalıştırabilir miyiz? Yumurtalık dondurulması günümüzde bu soruna cevap bulmak amacıyla yapılıyor. İkincisi; 'Erken yaşta, yumurtası yaşlanma riski olan kadını tespit edebilir miyiz? Yumurtalıkların yaşlanmasını nasıl engelleriz?' Tüp bebek, bunları çözünce başarı çok artacak.



Kadınlar yumurtalıklarını genç kalması için ne yapmalı?



Sigara çok önemli bir etken. Sigaradan uzak durmalılar. Yumurtalık kistleri için gereksiz yere geçirilen cerrahi müdahaleler de yaşlanmaya neden oluyor. Bu faktör de engellenebilir.



Yaşlanmanın işaretleri



Yumurtanın üretildiği yer. Yumurta sayısı, kız çocuk anne karnındayken 5 aylıkken yaklaşık 6-7 milyondur. Doğumda bir-iki milyona düşüyor. 30'lu yaşların sonunda 20 bine düşüyor. Menopoza doğru bine düşüyor. Her adet kanamasında bir yumurta dışarı atılıyor. Bu şekilde normal bir menopoza kadar 350-400 yumurta harcanıyor.



Yumurtalığın yaşlandığının işaretleri nelerdir?







Bu kadınların çoğunluğu normal adet görür.









Bazen adet günleri birkaç ay içinde 5-10 gün geçer ya da kanama miktarı azalır.









Menopozvari şikayetler görülür. (terleme, ateş basması)









Çoğunlukla belirti vermez.



Kkimler risk altında









Sigara içenler









Ailesinde erken menopoz olanlar (40 yaşından önce)









Yumurtalığının biri alınanlar









Yumurtalıklarında çikolata kisti olanlar. Buna bağlı ameliyat geçirenler









35 yaş üzerinde olanlar



Hayal kırıklığı yaşayanlara yeni bir seçenek



Defalarca tüp bebek uygulaması gerçekleştirilmesine rağmen gebe kalamayan çiftler için yeni bir yöntem olan endometrial co- culture (ko-kültür) uygulanıyor. Prof. Dr. Engin Oral, İstanbul Memorial Hastanesi'nde



Biyolog Semra Sertyel başkanlığında bir ekip tarafından uygulanan endometrial co-culture hakında bilgi verdi:









Adetin 21'inci günü rahim içinden alınan ufak bir doku örneği (Bu doku örneği her adette dökülen endometrium) laboratuvar koşullarında üretilerek yapay bir rahim içi dokusu oluşturuluyor









Anneden yumurta, babadan sperm alınıp mikroenjeksiyon yöntemiyle birleştiriliyor.









döllenme sonucu elde edilen embriyonu özel kaplara alıyoruz. Bu kapların tabanında laboratuvar koşullarında ürettiğimiz endometrium tabakası var. Embriyolar bu tabakada gelişiyor. Sonra rahime yerleştiriliyor.









Zor vakalarda uygulanan bu yöntemde başarı oranı yüzde 35-40.



Yumurtalığı yaşlanan kadınların çocuk sahibi olmak için başvurduğu üreme tekniğinin başında gelen tüp bebek yöntemiyle ilgili Prof. Dr. Oral, çarpıcı açıklamalarda bulundu



İtalya'dan hasta geliyor



Tüp bebek uygulamalarında kültürlerin etkisi tartışılıyor mu?



Tüm dinler, tüp bebeğe hoşgörüyle karşılıyor. İslamiyet de tüp bebek uygulamalarına hoşgörüyle bakıyor. Katolikler, klonlama ve embriyon üzerinde araştırmalara izin vermiyor. İtalya'da embriyon üzerinde yapılan incelemeler yasaklandı. Bu nedenle kimi zaman İtalya'dan hastalar





Türkiye'ye geliyor.



Türkiye sperm ve yumurta bankasına hazır mı?



Bu konu suiistimale açık. Türkiye henüz sperm ve yumurta bankalarına hazır değil. Amerika'da belli merkezlere izin veriliyor. Belki Türkiye'de de bu yöntem uygulanabilir. Türkiye'de sperm, yumurta, embriyon almak ve taşıyıcı annelik yasak. Embriyon dondurmak ise yasal. Yumurta ve sperm dondurulması için yönetmelik yok ama dondurulabiliyor.



Tüp bebekte başarı kriteri nedir?



Dünya tüp bebek tedavisiyle oluşturulan gebelikleri tartışıyor. Başarının şöyle ispatlanması gerektiği düşünülüyor; canlı, tek bebeği eve götürmek. Gebeliği garantiye almak için çok embriyon konulduğu için çoğul gebelikler oluyor. Tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik yüzde 30 civarında. (Yüzde 10'u da üçüz ve üstü) Bunlarda gebeliğin bütün komplikasyonları daha sık görülüyor.









Kaynak : Bayposta.com