[Bluesky24]

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI ( KOAH )[/b]KOAH tam olarak geri dönüşümlü olmayan hava akımı sınırlaması ile karakterize bir hastalıktır. Hava akımı sınırlaması genellikle ilerleyicidir ve akciğerin zararlı partikül ve gazlara karşı anormal enflamatuar yanıtıyla ilişkilidir.(1) KOAH'ın ayırıcı tanısında astma genellikle güçlük yaratmaktadır. İki hastalığın temel özellikleri Tablo1'de verilmiştir.

Tablo 1: KOAH ile Astma arasındaki farklılıklar









Özellikler



KOAH



Astma





Klinik

Genç yaşta başlangıç

Ani başlangıç

Sigara öyküsü (halen veya daha önce)

Atopi

Eozinofili (total IgE artışı)

Tekrarlayan nefes darlığı ve hışıltılı solunum

Nazal semptomlar



Başlıca anormallikler

Hava yolu hiperreaktivitesi

Reverzibilite (erken ve/veya tam)

Parankim hasarı

Difüzyon kapasitesinde azalma



-

-

+++

+

+

+

-

++

+

++

++



++

++

+

++

++

++

++

+++

++

-

-





(-) Hemen hemen hiç yok, (+) bazen var, (++) genellikle var, (+++) hemen hemen daima var

EPİDEMİYOLOJİ

KOAH tüm dünyada giderek artan önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ölüm nedenleri arasında 4.sırayı alırken, Avrupa'da astma ve pnömoni ile birlikte 3. ölüm nedenidir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 1998'de dünyada 600 milyon KOAH'lı hasta bulunmaktadır ve her yıl KOAH nedeniyle 2.3 milyon kişi ölmektedir. Günümüzde ise her yıl KOAH'tan 2.74 milyon kişi ölmektedir. (1) KOAH, 1990'da tüm dünyada en sık görülen 6.ölüm nedeni iken, 2020'de 3. ölüm nedeni olması beklenmektedir. Sigara tüketimine bağlı olarak KOAH tüm dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde giderek artan bir salgın hastalık haline gelmektedir.

KOAH genellikle sosyo-ekonomik durumu düşük fakir toplumların hastalığıdır. Ek olarak semptomlar ile hava akımı obstrüksiyonunun şiddeti arasındaki ilişki zayıftır. Bu nedenle hastalığın prevalansını saptamak zordur. KOAH hastalarının yaklaşık %25'inin bir sağlık kuruluşunca bilindiği yapılan çalışmalarla gösterilmiştir. 1996'da ABD'de 16 milyon KOAH bildirilmiştir. Ancak, gerçek sayının 30-35 milyon civarında olduğu zannedilmektedir. Ülkemizde Ankara Etimesgut bölgesinde 1976'da yapılan bir çalışmada,(2) 40 yaş üstü erişkinlerde KOAH prevalansının %13.6 (erkeklerde %21.1, kadınlarda %8.2) olduğu bildirilmiştir. Geçen yıl Adana bölgesinde yapılan bir çalışmada da benzer sonuçlar elde edilmiştir. İl, bölge bazında yapılan diğer prevelans çalışmalarından elde edilen veriler de göz önüne alındığında Ülkemizde 2.5-3 milyon KOAH bulunduğunu düşündürmektedir. (3)

RİSK FAKTÖRLERİ

KOAH gelişiminde önemli risk faktörleri sigara kullanımı, mesleki maruziyet ve alfa-1 antitripsin (AAT) eksikliğidir. Tablo 2'de KOAH'taki risk faktörleri görülmektedir.

[b]

İçindekiler



Kaynak: toraks.org.tr