Günlük Mesaj

Bluesky24 · 20-04-2010, 05:31 PM

NORMAL UYKU[/b]Uyku, organizmanın çevreyle iletişiminin, değişik şiddette uyaranlarla geri döndürülebilir biçimde, geçici, kısmi ve periyodik olarak kaybolması durumu olarak tanımlanmaktadır.

Yüzyıllardır insanlar için ilgi odağı olan ancak son yüzyıla kadar bir sır olmaya devam eden uyku, kimilerince ölümün kardeşi olarak tanımlanmış, Hamlet'te ise, Shakespare tarafından hayatın geçici bir tatili olarak yorumlanmıştır.

Yaşamımızın üçte birini geçirdiğimiz uyku konusunda ilk ışık 1929 yılında Berger'in ilk EEG'yi kaydetmesi ile yanmıştır. Uykuda EEG aktivitesi ile ilgili ilk tanımlamalar ise 1937 yılında Loomis ve ark. tarafından yapılmıştır. Bu araştırmacılar uykunun 5 dönemini tanımlamakla birlikte REM dönemini ayıramamışlardır.

1957 yılında Dement ve Kleitman REM uykusunu tanımlamışlar ve uyku evrelerinin geceleri siklik periyodlar halinde birbirini izlediğini göstermişlerdir.

1968 yılında Rechtschaffen ve Kales'in editörlüklerini yaptığı 12 araştırmacı ise, insan uyku evrelerinin standart terminoloji, teknik ve skorlama el kitabını hazırlamışlardır. Uyku evrelemesi halen bu grubun belirlediği prensipler esas alınarak yapılmakta olup, bugüne kadar önemli bir değişiklik yapılmamıştır. Buna göre uyku iki ana bölüm ve 5 evreden oluşmuştur.

I. UYKU EVRELERİ

1. Non-REM Uykusu (NREM): 4 evreden oluşur.

1. ve 2. evrelere yüzeyel uyku, 3. ve 4. evrelere ise derin uyku da denmektedir.

NREM evre-1 : Tüm gece uykusunun % 1- 5'i

NREM evre-2 : Tüm gece uykusunun % 40-50'si

NREM evre-3 ve 4 : Tüm gece uykusunun % 20-25'i

2. REM Uykusu (Paradoksal uyku)

Tüm gece uykusunun % 20-25'ini oluşturur.

Ancak uyku evrelerinin dağılımı yaşla değişkenlik gösterir. REM süresinde yaşla değişiklik olmazken, çocuklar erişkinlere kıyasla daha fazla, yaşlılar ise daha az yavaş dalga uykusu (NREM evre 3 ve 4) uyurlar (Tablo-1).

Tablo 1. Yaşa Göre Uyku Evrelerinin Dağılımı

Uyku evreleri

Çocuk

Genç Erişkin

Yaşlı

Uyanık

<

5

&

REM

=

20-25

=

NREM-1

<

1-5

&

NREM-2

=

40-50

&

NREM-3

&

3-8

<

NREM-4

&

10-15

0

Toplam (saat)

10-12

8-10

6-8

Uykunun yarısını oluşturan NREM evre-1 ve 2'nin işlevleri halen bilinmemektedir. NREM evre 3-4 uykusu (Derin uyku) ise fiziksel dinlenmeyi sağlar. Çocuklarda büyüme hormonu özellikle derin uyku döneminde salınır. Erişkinlerde ise hücre yenilenmesini ve organizmanın onarımını hızlandırır. NREM evre 3-4'de kişiyi uyandırmak zordur. Uyku sırasında vücut ısısında düşme özellikle NREM uykusunda oluşur. Bu dönemde kalp hızı, solunum sayısı azalır ve düzenli hale gelir.

İçindekiler

Kaynak: toraks.org.tr