nefes darlığı dispne

[Bluesky24]

Nefes darlığı, hastanın güçlükle nefes alıp vermesi halidir. Nefes darlığı, sübjektif olarak duyulan rahatsız edici bir duyudur. Hasta soluma eforunun arttığını duyar. Nefes darlığına zorlu solunum demek de mümkündür. Normal bir insanın alışkın olduğundan fazla bir iş yaparken fazla solunum gereksinmesi (hiperpe) bir nefes darlığı değildir. Her kişinin bir iş kapasitesi vardır. Bunu aşınca normalden daha derin ve daha hızlı solumaya başlar. Özellikle hareketsiz bir hayat yaşayanlar, yaşlılar, şişmanlar ve kadınlar küçük bir eforla daha fazla solunum gereksinmesi ile karşılaşırlar. Bunları nefes darlıkları arasına katmamak gerekir. Kısacası dispne bir hastalık halidir. İstirahat halinde bir şahsın bir dakikada soluduğu hava (dakika solunum hacmi), zorlu şekilde bir dakikada soluduğu havanın (maksimum solunum kapasitesi) 1/3 ünden azdır. Bu oranın büyümesi, yani solunum yedeğinin azalması, dispneye neden olur.

Dispneye neden olan başlıca hastalıklar ve nedenler şunlardır:

-HİPERVANTILASYONA (SOLUNUM ARTIŞI) YOL AÇAN NEDENLERLE DİSPNE



Anemi



Karbonmonoksid zehirlenmesi



Methemoglobinemi



Sulfhemoglobinemi



Oksijen basıncının düşmesi



Ateşli hastalıklar



Hipertiroidi



Asidoz



-HİPOVANTILASYONA (SOLUNUM AZALMASI) YOL AÇAN NEDENLERLE DİSPNE



Aşırı şişmanlık



Diyafragma inişinin engellenmesi



Diyafragma hernileri



Solunum kasları yetersizliği



Solunum merkezi baskılanması



Göğüs deformitelerl



Ankllozan spondilit



-HAVA YOLLARINDA TIKANMAYA BAĞLI DİSPNELER



Farinks ve larinks hastalıkları



Retrofarenjeal abse



Farinks tümörü



Yabancı cisim, yapışkan balgam



Akut larenjit, difteri



Kronik larenjit



Larlnks spazmı, allerjik ödem



Larinks tümörü



Travma



Ses telleri felci



Larinks, trekea ve bronşların sıkıştırılması



Guatr



Aorta anevrizması, vasküler halka



Mediasten tümörleri, adenomegalilerl



Özofagus kanseri



Bronş kanseri



Bronş stenozu



-AKCİĞER HASTALIKLARINA BAĞLI DİSPNELER



Akut bronşit



Bronkopnömoni



Kronik bronşlt



Aınfizem



Bronşial astma



Bronşektazl



Atelektazi



Absorpsiyon atelektazisi



Dıştan baskı ile atelektazi



Bronş kanseri



Bronşioler kanser



Akciğerlere kanser metastazı



Pnömoniler



Pnömokok pnömonisi



Stafiokok pnömonisi



Streptokok pnömonisi



Friedlaender pnömorıisi



Pseudomonas pnömonisi



Influenza pnömorıisi



Diğer virus pnömonileıi



Mikoplasma pnömonisi



Psittacosis pnömoms:



Q ateşi pnömorüsi



Tüberküloz Prı~monisi



Mikotik pnömoniler



Allerjik alveolit



Aspirasyon pnömonisi (Mendelshon sendromu)



Löffler sendromu



Akciğer emboli ve infarktüsü



Multiple Akciğer Embolisi



İnterstisyel akciğer hastalıkalrı ve yaygın fibroz



Pnömokonvozlar



Antrakoz



Silikoz



Berilloz



Akciğer sarkoidozu



Lymphangitis cartinomatosa ve alveoler karsinoma



Milyer tüberküloz



Akciğerlerin mantar infeksiyonları



Histoplasmosis



Coccidioidomycosis



Blastomycosis



Nocardlosis



Cryptococcosis



Torulosis



Actinomycosis



Aspergillosis



Moniliasis



Kollajen hastalıklar



Polyarteritis nodosa



Romatoid artrit



Sistemik eritemli Lupus



Skleroderma



Diğer akciğer fibrozları



Radiasyon fibrozu



Idiopatik pulmoner fibroz



Pülmoner alveoler proteinoz



Pülmoner alveoler mikrolitiaz



-PLEVRA HASTALIKLARINDA DİSPNE



Pnömotoraks



Plevra boşluğunda sıvı



-KARDİAK DİSPNE



Efor dispnesl



Kardiak astma



Akut akciğer ödemi



Periyodik solunum



-NON-KARDİYOJENİK AKCİĞER ÖDEMİ



-PSİKOJENİK DİSPNE