Tüm zamanların en korkunç hastalığı: Grip

[Bluesky24]

1918 salgınında sadece Amerika'da bir yılda 20 milyonun üzerinde vaka görülmüş ve bunun yaklaşık bir milyonu ölmüştü.

Güçlü bir rüzgar çarptı. Boğucu bir toz fırtınası; gözleri yakan, kötü kokulu sarı bir duman bölgeyi sildi süpürdü. Kansas'ta güneş ölüm siyahına döndü.

Herşey 1918'de sıradan bir Mart sabahı Kansas- Camp Fuston'da başladı. Aşçı Albert Mitchell o gün kendisini kahvaltı hazırlayamayacak kadar bitkin hissediyordu ve ateş, orta derecede boğaz ağrısı ve kas ağrısı gibi grip benzeri semptomlarla sağlık merkezine gitti. Kendisine yatak istirahati önerildi.

öğle saatlerinde 107 asker hastaydı. İki gün içinde çoğu ciddi zatürre şeklinde ölümcül olmak üzere 522 kişi hastalanmıştı. 48 kişi kaydedilen ölüm nedeni zatürre ile ölmüştü. Aynı şekilde diğer askeri birliklerde de aynı salgının etkisi altına girmişti. Hastalığın sebebi olan virüs Avrupa'ya yayılmış ve daha fazla insanı enfekte etmiş ve hastalık ölümcül ilerlemesini sürdürmüştü. I. Dünya Savaşı nedeniyle genç erkeklerin gemiler ve eğitim kamplarında toplanması ile hastalık hızla yayılmış ve askeri gruplardan genel topluma ulaşmıştı.

Bir hafta içinde Alcatraz adası gibi izole yerler influenza tarafından istila edilmişti. Sebep her ne ise havadan bulaştığı kesindi.

Daha sonra hastalık Atlantiği geçti.

Nisan ayında Fransızlar hastaydı, ayın ortalarında Japonlar ve çinliler, Mayıs ayında da Afrika ve Güney Amerikalılar hastalığa yakalanmışlardı.

Hastalık çok ani başlayan halsizlik, ciddi kas ağrısı, baş, sırt ve eklem ağrısı şeklindeydi. Ateş 40-41 dereceye ulaşıyordu ve akciğerler pnömoniden ölen hastaların akciğerleri gibi kanlı köpükle doluyor ve hava akışı tamamen bozuluyordu. Esas katil enfeksiyona eşlik eden grip virusunun direkt olarak oluşturduğu pnömoni (zatürre) idi.

Philedelphia'da hastalanan her 1000 kişiden 158'i, Baltimore'da 1000 kişiden 148'i ve Washington D.C.'deki 1000 kişiden 109'u hayatını kaybetmişti. Büyük şehirler virüs için hedef noktalarını oluşturmuş; Boston'da 1000, Philedelphia'da 4500 (daha sonra 13000'e çıkmış), San Francisco'da 3500 kişi birkaç ay içinde ölmüştü.

1918 Ekim 22'de San Francisco Board of Supervisors toplu yerlerde maske takma zorunluluğu getiren bir yasayı kabul etti ve San Francisco Chronicle bunu Maske Takın, Hayatınızı Kurtarın şeklinde anons etti. Maske influenza'ya karşı %99 etkiliydi. Takip eden ay San Francisco'luların büyük kısmı bu kurala uydu. Beyaz maskeler işe yarıyor görünüyordu. Tabiiki aşılar da !! Kasım ayında influenza aktivitesi azaldı ve vaka sayısı düştü. 21 Kasımda şehirdeki tüm sirenler çaldı ve artık maske takmak gerekmediği bildirildi. Hastalık yenilmiş gibi görünüyordu.

Maske takma zorunluluğunun kalkmasıyla iki hafta sonra grip vakalarının sayısı giderek yeniden artmaya başladı. İspanyol gribinin ikinci raund'u başlamıştı. Maske karşıtları, politikacılar ve halkın bıkkınlığı nedeniyle maske kullanımından vazgeçildi.

Hastalıkla ilgili tek iyi özellik ise hastalığın ortaya çıkışından 2-3 hafta sonra ortadan kaybolmasıydı.

Amerika 850.000 ölümle hastalıktan en az etkilenen yerdi. Alaska, Nome'daki Eskimo populasyonunun %60'ı bu hastalıkla birlikte ortadan kayboldu.

İspanyol gribi olarak bilinen bu bulaşıcı katil halk toplantılarının yasaklanmasına neden olmuştu. Bir ailede İspanyol gribinden ölüm olduğunda o aile evlerinin ön kapısına beyaz bir çelenk asardı. Gripten ölenler için toplu cenaze törenleri yasaklanmıştı. ölenlerin cenazesine çok yakın aile bireyleri katılabiliyordu. O zamanlar küçük bir çocuk olan 85 yaşındaki Zane Smith o günün manzarasını Sokakta yürürken her üç ya da dört kapının birinde beyaz çelenk vardı, gerçekten zor günlerdi şeklinde anlatıyor. Bir anne ve kızı birbirinden birkaç saat sonra peşpeşe öldü. Diğer bir aileden bir bebek ve 24 yaşındaki annesi öldü. Buna benzer hemen her ailede ölümler oldu. Genç madenciler bir gün sağlıklı ertesi gün ölü idi.

Bazı bölgelerde ilaç satan yerler ve kasaplar hariç, tüm mağazalar ve salonlar saat 19'dan sonra kapatılıyordu. İnsanlara mağazalar ve sokaklarda toplanmamaları, kalabalık gruplar oluşturmamaları söyleniyordu. Bowling salonları, havuzlar ve bilardo salonlarına 25 kişiden fazla alınmıyordu. Her türlü toplantı yasaktı; okul, tiyatro, sinema, dans...

Kurbanlar, diğer katil grip salgınlarındakinden farklıydı. Genellikle 20-40 yaş arası genç ve sağlıklı insanlar hayatını kaybetmişti. ölüm hastalığın başlangıcından saatler veya günler içinde zatürre ile geldi. Akciğerler kanlı sıvı ile doluyordu. Doktorlar ne olduğunu anlayamamışlardı. Sonuçta bunun hayvandan insana bulaşan bir virüs olduğu düşünüldü.

25 milyon (bazı yazarlar bu rakamın 40 milyona kadar çıktığını belirtiyorlar) insan öldü .... İnanılmaz bir hız ve inanılmaz derecede büyük bir rakam ! Dünya tam bir şoktaydı ve herkes dünyanın sonunun geldiğini bile düşünmeye başlamıştı. çünkü bu derecede çok insan bu kadar hızla hiçbir dönemde savaşlarda dahi ölmemişti.

Bu virüs tipi ortaya çıktıktan 18 ay sonra kayboldu ve bir daha görülmedi.

Peki daha sonra ne oldu?

Son yıllara kadar kimse ne olduğundan emin değildi. Mart 1997'de Washington'daki araştırıcılar virüsün genetik materyalini izole ettiklerini söylediler. Bu nasıl olabilirdi? çünkü virüs artık ortada yoktu. Ancak 1918'de hastalıktan ölenler üzerinde otopsi yapılırken doktorlar bazı örnekler alıp formaldehidde saklamışlardı. Bu örneklerden biri 26 Eylül 1918'de 21 yaşında gripten ölen genç bir askerin akciğeriydi. İşte bu örnekten virüs belirlendi.

Bu araştırmalar sonucunda virüsün önce kuşlardan domuzlara, daha sonra da domuzlardan insanlara geçtiği gösterildi.

Bu virüs tüm virüsler içinde en ölümcül olanıydı. Virüs kuşlarda barınıyor ancak nadiren domuzları enfekte ediyordu. Tabii ki hastalanan domuzun immün (bağışıklık) sistemi virüsü yenmek için harekete geçiyor, virüs te o zaman hayatta kalabilmek için mutasyon (değişim) geçirerek şekil değiştirmek zorunda kalıyordu. Daha sonra görülen 1957 Asya gribi ve 1968 Hong Kong gribi bu şekilde mutasyona uğramış domuz virüsleri ile ortaya çıktı.

İşin korkutucu yanı; böyle bir salgının her an yeniden olabileceği ve bizim buna hazır olmamamız.

I. Dünya Savaşından önce toplum sağlığını tehdit ettiği düşünülmezken 1918 İspanyol gribi bu görüşü tamamen değiştirdi. Bu nedenle İnfluenza virusu üzerinde bilimsel araştırmalar yoğunlaştırıldı. Influenza hakkındaki modern bilgiler Londra'da 1933 yılında influenza A virüsünün insandan ilk kez izolasyonu ile elde edilmeye başlandı. 1940'ta influenza B, 1947'de influenza C izole edildi. Hastalık ile ilgili daha detaylı bilgi, 1941'de influenza virüsünün hemaglutinasyon özelliğinin keşfi ve hemaglutinasyon inhibisyonu baz alınarak yapılan tanı testleri ile alınmaya başlandı. İnaktive aşıların koruyucu etkisi olduğu ise 1950'lerde kanıtlandı.

Kaynak: saglicaklakal.com