PLEVRA HASTALIKLARI

[Bluesky24]

PLEVRA HASTALIKLARI[/b]PLEVRA'NIN ANATOMİ VE HİSTOLOJİSİ

Plevra, akciğerler, mediasten, perikard ve göğüs duvarını kaplayan, yarı geçirgen görünümde seröz bir membrandır. Akciğer parankimini örten parça visseral plevra, hemitoraksı iç yüzden örten (yani kostal duvar, mediasten ve diafram üzerine gelen) parça da, paryetal plevra olarak adlandırılır. Paryetal ve visseral plevra akciğer hilusunda birleşir. Hemitoraksın iç yüzden paryetal plevra ile, akciğerin de visseral plevra ile tamamen örtülmesi sonucu, ikisinin arasında oluşan boşluğa plevral boşluk adı verilir. Plevral boşluk içinde, akciğer loblarının karşılıklı geldiği yerde iki visseral plevral yüzey temas ederek fissür leri oluşturur. Diafram ve göğüs duvarının birleştiği yerde diafragmatik ve kostal paryetal plevra kostofrenik sinüs'ü, diafram ile kalbin (perikard) birleştiği yerde de diafragmatik ve mediastinal paryetal plevra karşı karşıya gelerek kardiofrenik sinüs'ü yapar.

Plevra, histolojik olarak bir mezotel hücre tabakası (mezotelyum) ve hemen bu tabakanın altındaki kollojen ve elastin liflerden zengin gevşek bir bağ dokusu (subplevral konnektif doku)' ndan oluşur. Bağ dokusunda kan damarları, kapillerler ve lenfatikler yer alır. Genel olarak insanlarda visseral plevra'nın altındaki bağ dokusu, paryetal altındaki bağ dokusu'ndan 2 – 3 misli daha kalındır. Visseral plevra bağ dokusu akciğer parankimine ait intertisyuma uzanır ve karışır. Paryetal plevra altında endotorasik fasia vardır. Paryetal plevra bu fasia aracılığıyla göğüs duvarıyla gevşek bir ilişki kurar.

Visseral plevra'ya ait mikrovasküler dolaşım kanı bronşial arterlerden alır, pulmoner venlere verir. Paryetal plevra dolaşımı ise kanı interkostal arterlerden alır, sistemik venlere verir. Böylece, visseral plevra dolaşımındaki hidrostatik basınç paryetal plevra'daki dolaşıma göre daha düşüktür. Her iki plevranın lenfatik drenajı da farklıdır. Visseral plevra'da, mezotelyal örtü altında, bağ dokusunda çok zengin bir lenfatik ağ vardır, bu ağ akciğer lenf dolaşımı ile birleşir. Visseral lenfatikler plevral boşluk ile doğrudan ilişki kurmaz. Halbuki paryetal plevra'da, submezotelyal alandaki lenf kanalları mezotel hücreleri arasından ağızlarla (stoma) plevral boşluğa açılırlar (Şekil 1). Bu ağızlar plevra'nın alt kısımlarında çok yoğunlaşır, sayıları cm2 de 8000' e kadar ulaşır; plevral boşluk bu sayede doğrudan lenfatik akımla ilişki kurmuş olur.

Şekil 1. Plevral Yüzey Mezotel Hücre Örtüsü. (A) Mezotel hücresi, (A1) Mezotel hücresi yüzeyinedeki uzantılar (villi), (B) Stoma,

(C) Plevral lenfatik.

Mezotel hücreleri 6-12 µm çapında, küboidal yapıda, boşluğa bakan yüzeylerinde çok sayıda küçük yapısal uzantılar (villi) olan çok fonksiyonlu hücrelerdir (Şekil 1).

Normal şartlarda karşı karşıya gelen iki plevral yüzeyin mezotelyal hücre tabakaları arasında çok ince, 10-15 µm civarında, bir sıvı katmanı oluşur. Böylece plevral boşluk normal fizyolojik şartlarda potansiyel bir boşluk özelliği kazanır (Şekil 2).



İçindekiler



Kaynak: toraks.org.tr