Sağlık Müzesi

[Bluesky24]

Sağlık Müzesi





Darülfünun Tıp Fakültesinde İç Hastalıkları ( Seririyat-ı Dahiliye) muallimliği, ayrıca 2 sene de Darülfünun Tıp Fakültesi'nde Müdürlük yapan Dr.Abdülhak Adnan Adıvar, 1915'te Sıhhiye Umum Müdürlüğü yaptığı yıllarda bir müzenin kurulması gerekliliğine inanarak girişimlere başlamıştır.

Dr.Adnan Bey, Sağlık Müzesi'ni kuracak kişinin hem ressam hem de hekim olması gerektiğini düşünmüş ve o sıralarda Sıhhiye Müfettişi olan Dr.Hikmet Hamdi'yi bu sebeple seçmiştir. 1915 yılında bu konuda eğitilmesi için Almanya'ya gönderilen Dr. Hikmet Hamdi, orada sağlık müzelerini gezerek incelemeler yapmış ve dönüşünde işe koyulmuştur. Böylece Sağlık Müzesi'nin hikayesi başlamıştır.

1917 yılında Sağlık Müzesi kadrosu oluşturularak, Cağaloğlu'ndaki Sıhhiye Umum Müdürlüğü binasının bir odasında çalışmalar başlamıştır. Hızla ilerliyen çalışmalarda Dr.Hikmet Hamdi'nin yağlı boya tabloları, bilgi verici levhalar ve alçı modelleri çoğalınca bu birikim, o günlerde Müdafaa-i Milliye Cemiyeti'nin içinde olduğu Divanyolu'ndaki binanın Sağlık Müzesi için ayrılan bölümüne taşınmıştır. Sağlık Müzesi böylece 60' lı yıllara kadar faaliyet göstereceği mekana geçmiştir.

Dr.Hikmet Hamdi Bey , hastalıkları anlatan, kendisinin de bizzat yaptığı yağlı boya tablolara, Almanya'dan getirilen hastalıklar ve onlardan korunma yollarını anlatan levhaların içeriklerini çevirerek işlemiş, böylece Türk Halkının anlayabileceği eserler ortaya çıkarmıştır. Mulajlar, levhalar, yağlı boya tablolar yeterli sayıya gelince halka açılma hazırlıkları tamamlanmış olup, 23 Temmuz 1918'de açılışı, Sıhhiye-i Umumiye Müdürü Esad Paşa tarafından yapılmıştır.

16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'un işgalinde bir çok resmi dairenin boşaltılması nedeniyle tablolar ve modeller toplanıp Sağlık Müdürlüğü depolarına kaldırılmıştır. Müracatlar neticesinde bir süre sonra eski yerine dönmüş ancak bir çok eser hasar görmüştür. Dr.Hikmet Hamdi her zamankinden daha fazla gayret göstererek eserleri eski haline getirmeye çalışmıştır.

1928'deki Harf Devrimi'nde eski harflerin kaldırılması ve yeni harflerin kabulüyle tablolar ve mulajlar tekrar depoya kaldırılmış, yeni harflerle halkı eğitecek levhalar hazırlanmaya başlanmıştır.

1960' lı yıllara kadar işlevini kaybetse de yaşayan Sağlık Müzesi bu yıllarda kapatılarak eserler Sağlık Müdürlüğü depolarına kaldırılmıştır. 1995 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Bölümünden Doç.Dr. Ayten Altıntaş ve İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Bölümünden Doç.Dr.Nuran Yıldırım dönemin İl Sağlık Müdürü Hürriyet Yılmaz'ın davetiyle tabloları araştırmaya başlamış, bulunan 50 kadar tablonun 23'ü hocaların gözetiminde çeşitli ilaç firmaları desteğiyle onarılmış ve 14 Mart 1995 yılında Sağlık Müdürlüğü binasında 15 gün süre ile sergilenmiştir. Tablolar halen İl Sağlık Müdürlüğü'nde muhafaza edilmektedir.

1960'lı yıllara kadar İstanbul'da her ilkokulunun defalarca ziyaret ettiği, halkın çok iyi tanıdığı Sağlık Müzesi işlevini yavaş yavaş kaybetmiştir. 1988-1989 yılları arasında açılan bir ihale ile onarıma girmiş ve ardından Sağlık Grup Başkanlığı ve Kuduz Merkezi olarak işlev görmüştür. 2002 yılında tekrar onarıma alınmış ve bu tarihten itibaren Sağlık Müdürlüğü ek hizmet binası, Eminönü Sağlık Grup Başkanlığı, Eminönü Merkez Sağlık Ocağı ve Eminönü Halk Sağlığı Laboratuvarı olarak hizmet vermektedir.



Eski Sağlık Müzesi - Sağlık Müdürlüğü Ek Bina II





Bina içinde yer alan sütunlar







Bina içinde bulunan çeşitli şömineler







Dr.Hikmet HAMDİ tarafından yapılan modeller





Hastalık ve Muayene Şekillerini anlatan tablolar





Kaynak:istanbulsaglik.gov.tr