Normal doğum ve doktor müdahaleleri

[Bluesky24]

Fizyolojik bir eylem olan doğum,ne kadar kendiliğinden bir olay olsa da deneyimli bir doktor kontrolünde olması hem anne hem de bebek için doğum eyleminin yol açabileceği sıkıntıları en aza indirmek açısından şarttır.Normal doğum diye anılan doğum şekli bebeğin annenin vajinasından çıkmasıdır.



Doğum eylemi üç ayrı evreye ayrılır:Birinci evre: Gerçek doğum sancılarının başlamasından rahimağzındaki genişlemenin yaklaşık 10 cm (tam açıklık) olmasına kadar geçen evredir. Rahimağzının tam açık olması demek bebeğin artık doğum kanalından çıkmasında karşısında tek engel olan rahimağzı engelinin ortadan kalkmış olması demektir.İkinci Evre: Tam açıklık oluşmasından bebeğin doğmasına kadar geçen evredir.Üçüncü Evre:Bebeğin doğumundan plasenta ve amniyon zarlarının dışarı atılmasına kadar geçen evredir. Bu evre sonunda gebelik fiziksel olarak bitmiş ve gebeliğin biyokimyasal, hormonal, fizyolojik tüm etkileri ortadan kalkmaya başlamıştır.Doğum fizyolojisi:



Doğum eyleminin ikinci evresinde rahim ağzı tam açık olduğu andan itibaren doğum tam anlamıyla başlamış demektir.Bebek dışarı doğru yol almaktadır. Öncelikle****** doğum kanalı adı verilen yaklaşık 10 santimetre uzunluğundaki vajinal "tünel"den geçmek zorundadır.



Bu tünelin etrafı, anne adayının çatı kemikleri ve bunların iç yüzünü döşeyen yumuşak doku ve kaslarla çevrilidir.



Bebek bu kanal içine rahim kasılmalarının ve anne adayının ıkınmalarının yarattığı itici etki ve kanal içinde yer alan çeşitli girinti ve çıkıntıların bebeğin başına ve vücuduna verdiği şekil neticesinde girer ve burada ilerler.



Bu kanala giriş ve ilerleme aslında son derece kendiğinden ve olağanüstü bir mekanizmadır.Bu şekilde sürüp çıkışın gerçekleşmesi kaçınılmazdır...Müdahale gereken koşullar:Anne adayıyla ilgili nedenler:



Bebeğin doğum kanalı içindeki yolculuğunu başarılı bir şekilde tamamlayabilmesi öncelikle, anne adayının aktif yardımda bulunmasına, yani etkili bir şekilde ıkınarak bebeğini "ittirmesine" bağlıdır.



-Ikınma anne adayının tüm vücut boşluklarında (kafaiçi, göğüs kafesi ve karın içi) basıncı artıran bir durumdur. Bazı kalp hastalıkları, bazı nörolojik hastalıklar ve diğer bazı hastalıklarda bu basınç artışı risk teşkil edebileceğinden doktorun müdahalesi gerekir



-Bazı durumlarda****** da anne adayının ıkınması yetersiz olabilir. Bunun en belirgin örneği anne adayının uzun süren bir doğum eylemi süresinde yıpranmış olması ve ıkınmayı sürdürememesidir. Doğum eyleminde ağrıyı dindirmek amacıyla epidural uygulanması da bazı durumlarda anne adayının ıkınma gücünü olumsuz etkileyebilir,



-Doğum eyleminin ikinci evresinin herhangi bir nedenle (kasılmaların yetersiz olması, anne adayının etkili olarak ıkınamaması) uzamış olması müdahaleli doğum nedeni olabilir.



-Genellikle doğum eyleminin ikinci evresinin; ilk doğumunu yapacaklarda 2 saatten, daha önceden doğum yapmış olanlarda****** 1 saatten daha uzun sürmesi durumunda************ ya da annenin eylemden artık olumsuz etkilendiği durumlarda doktorlar eylemi kendileri sonlandırmaya karar verebilirler.Bebekle ilgili nedenler



-Bebeğin sıkıntıya girdiğine dair bulguların varlığında ve bu sıkıntıyı gidermek için alınan önlemler başarısız olduğunda, bebeğin oksijensiz kalmasını engellemek içinMüdahaleler:



Müdahaleli doğum girişiminde bulunmak, doğumun mutlaka bu yöntemle başarılı bir şekilde gerçekleşebileceği anlamına gelmez. Herhangi bir nedenle uygulama başarısız olduğunda uygulamadan vazgeçilip doğumun sezaryenle gerçekleşmesi gerekebilir. Doğum eyleminin sonuna kadar herhangi bir aşamada doktor sezaryen kararı verebilir. Bu, vakum veya forseps uygulamaları için de geçerlidir.



Epizyotomi:



Doğumda vajina çıkışını genişleten küçük bir kesik,kendiliğinden yırtık oluşmasını önler.Her zaman uygulanmasa da özellikle ilk doğumlarda sık uygulanan bir yöntemdir.



-bebek makat gelişi ise,



-bebek prematüre ise(prematürenin hassas olan başının her türlü basıdan korunması gerekir)



-bebek sıkıntıdaysa ya da başı büyükse



-anne adayı ıkınmaları istenen itişi sağlamıyorsa,



-anne adayının vajina girişindeki****** cildi gergin ve yırtılmaya eğilimli ise



-vakum ya da forsepsle doğum yaptırılacaksa,



epizyotomi yapılır. Epizotomi yapılırken öncelikle lokal anestezi ile cilt uyuşturulur.Daha sonra ağrının en fazla olduğu ,yani bebeğin başı dayandığı için perinenin en gergin olduğu anda kesi yapılır.



Kesi sonrası perineyi koruyucu manevralarla bebek doğurtulur. Plasentanın çıkmasından sonra gerekirse lokal anestezi işlemi tekrarlanarak perinedeki bu kesi usulüne uygun olarak kendiliğinden eriyen dikiş materyaliyle dikilir.



Yardımla Doğum Kararı:Forseps ve Vakum:



-Bebek iyice aşağı indiği halde (başının büyük olması yada yeterince ıkınamamanız gibi nedenlerle) bir türlü doğmuyorsa,



-Bebek ya da anne sıkıntıdaysa



-Bebek ters yada prematüre ise başının doğum kanalından bası görmesini önlemek için,



Doktor yardımla doğum kararı alabilir.



Forseps:



Forseps rahim ağzının bütünü ile açıldığı ve bebeğin başının göründüğü evrede ,lokal anestezi ya da epizotomiden sonra uygulanır.



Doktor bebeğin başına forseps denen aletin kaşıklarını yerleştirir ve hafif kendine doğru çekerek bebeğin doğmasını sağlar. Sizde ıkınarak yardımcı olabilirsiniz.Bebeğin başı doğduktan sonra vücudu normal olarak doğurtulur. Forsepsin kaşıkları bebeğin başını çevreleyerek basıdan yada yaralanmadan korur.



Forseps uygulanan bebeklerin başının iki yanında izler kalabilir,bunlar zararsızdır ve bir iki gün içinde geçer.Vakum:



Bebek tesr geliyorsa,başı görünmüyorsa,özel aygıtına bağlı küçük bir metal kapak vajinadan sokularak bebeğin başına yerleştirilir ve bebek hafif hafif çekilerek (vakumlanarak)



doğurtulur.Bebeğin başında vakum uygulanan yerde****** hafif bir şişlik olabilir ama geçicidir.



Bu iki uygulama ile ilgili en önemli nokta bebeğe gelebilecek herhangi bir zararı önlemek için bu işlemlerin tecrübeli kişiler tarafından yapılmasıdır.



Yapay Sancı



-beklenen doğum tarihi bir haftayı geçmiş ve anne adaynda****** doğum sancıları hala başlamaışsa,



-bebek sıkıntıya girmişse yada plasenta yetmezliği başlamışsa



-anne****** ya da bebeği****** riske sokan yüksek tansiyon gibi bir sorun varsaYapay Sancı Yöntemleri: ******



-Vajinaya rahim ağzını yumuşatacak bir ilaç konması. Bu yöntem akşam yada sabah uygulanır. Birkaç saat içinde doğum başlayabilir ama, özellikle ilk doğumlarda tek başına yeterli değildir.



-Rahim kasılmasını sağlayan bir hormon verilmesi. Bu ilaç serum içine konarak damla damla verilir. Doğumu başlatmak için en sık kullanılan yöntemdir ama yakın takip gerekir. Seruma konan ilaçla uyarılan sancılar, doğal sancılardan daha güçlü ve sık olabilir



-Su kesesinin açılması. İlaç uygulandıktan sonra 8-10 saat geçmesine rağmen doğum başlamamışsa doktor bebeği çevreleyen su kesesini küçük bir iğne ile açarak doğumun başlamasını sağlayabilir. Bu işlem ağrı vermez.