[Bluesky24]

MALIGN MELANOM

Belirti ve Bulgular



Mevcut bir benin görünümündeki de işiklikler (ebat, renk, kanama, ülserleşme gibi); kenarları düzensiz, asimetrik, farklı renkte ve gittikçe büyüyen yeni bir ben gelişimi; keskin sınırlı, elmas şeklinde koyu kahve veya siyah renkli (nodüler melanom) olabilece i gibi beyaz, kırmızı, mor bir kitle (amelanotik melanom) şeklinde de olabilir.



Laboratuvar Bulguları



Patolojik tanı için biyopsi, karaci er tutulumunun olup olmadı ının saptanması için karaci er fonksiyon testleri, akci er tutulumunun araştırılması için akci er filmi ve şüpheli di er yerler için di er tetkikler (lenf nodu biyopsisi, bilgisayarlı tomografi gibi).



Hastalık



Malign melanom, cilt kanserleri arasında en nadir görüleni olmakla birlikte, en tehlikelisidir. Sıklıkla ciltte görülmekle birlikte, bazen a ız içinde, makatta, vajende, beyin zarlarında, göz kapa ının iç yüzeyinde ve retinada (göz) da ortaya çıkabilir. Her yaşta görülebilmekle birlikte, en sık 40-60 yaşları arasında görülür. Kadınlarda belden aşa ıda, erkeklerde belden yukarıda ve her iki cinste de kollarda görülme sıklı ı artmaktadır. Bunun en önemli nedeni olarak güneşte uzun süre kalma gösterilmektedir.



Melanom, derideki melanosit adı verilen hücrelerden köken alır. Melanositler deriye rengini veren melanin maddesini üretirler. Sarışınlarda melanom daha sık görülmekle birlikte, hiç kimse bu hastalı a karşı dayanıklı (ba ışık?) de ildir. Örne in zencilerde daha çok avuç içinde, ayak tabanında ve tırnak altlarında meydana gelir.



Tedavi açısından; malign melanomun derin tabakalara ulaşmadan saptanması ve kitlenin derinli i son derece önemlidir. Erken tanı sırasında normal benlerden ve displastik benlerden ayrılması gerekir, ikincisi için biyopsi gereklidir. Şüphelenildi inde derhal doktora müracaat edilmelidir, çünkü bu kanser, mevcut kanserler arasında en çok yayılanlardan birisidir.



Korunma



Melanom da di er deri kanserleri gibi güneşe maruz kalma ile ilgilidir. Genelde 20 yaş öncesinde sık sık şiddetli şekilde güneş yanı ı oluşanlarda gözlenir. Özellikle ö len vakitlerinde güneşten korunmak gerekir. Bronzlaşma merkezlerinden uzak durun, ayda bir cildinizi kontrol edin, yeni ben oluşumlarını takip edin, yukarıda belirtilen de işiklikleri görüyorsanız doktorunuza müracaat edin.



Tedavi



Malign melanom yayılmamışsa cerrahi olarak alınabilir, e er yayılımdam şüpheleniliyorsa yakınındaki lenf nodlarının da alınması gerekebilir. Yayılım olan hastalarda ilaç tedavisi ve immünoterapi uygulanabilir.



Hastalı ın seyri



Erken tanınan olgular genelde başarılı bir şekilde tedavi edilir. Hastalı ın sonucu, çıkarılan kitlenin kalınlı ı ile yakın ilişkilidir (örne in; kalınlı ı 0.76mmnin altındaki kanserlerde 5 yıllık yaşama yüzdesi %95in üzerinde iken, kalınlı ı 4mm ve üzerindeki kitlelerde 5 yıllık yaşama yüzdesi yaklaşı %50dir). Ancak kitlenin kalınlı ının yanı sıra; kanserin yeri, büyüme hızı, vücudun verdi i (lenfositik) cevap ve yukarıda da belirtildi i gibi erken tanı yaşam süresini etkileyen faktörlerdendir.