Günlük Mesaj

Bluesky24 · 24-04-2010, 12:41 PM

Doğumsal Brakial Pleksus Yaralamaları

Brakial pleksus yaralanmaları (BPY) yeni doğanlarda ve çocuklarda görülen, hayat boyu süren çok uzun süre takip ve rehabilitasyon gerektiren bir hastalıktır. BPY bir sinir zedelenmesidir. Bu sinirler (brakial pleksus) boyun omurları arasından çıktıktan sonra birbirleriyle birleşerek bir ağ (plexus) yaparlar ve bu ağdan çıkan çevresel sinirler, omuz çevresi, kol ve parmak kaslarını hareket ettirirler ve aynı zamanda bu bölgenin hissiyatını (dokunma duyusunu) taşırlar.

BPY nin sebepleri nelerdir ? BPY larının çoğu doğum esnasında omuz ve boyundaki sıkışmalardan kaynaklanır. özellikle iri doğan bebeklerde daha sık görülür. Forsepsle yapılan doğumlarda daha sık görülür.

BPY tipleri nelerdir ? Sinirdeki hasarlanmanın derecesine göre ağırdan hafife doğru üç tip BPY tipi vardır.

Kopma : Sinir tamamen kopmuştur.

Yırtılma : Sinir kısmen yırtılmıştır.

Nöroma : Sinirde zedelenme olmuştur, fakat sinir bütünlüğü bozulmamıştır. Hastaların çoğu bu sınıfa girer.

BPY 1000 canlı doğumda 3 adet görülür. Hasarlanmanın olduğu sinir kökü seviyesine göre üç tip brakial pleksus lezyonu vardır.

üst sinir kökleri tutulumu (Erb-Duchenne) : En sık rastlanan BPY şeklidir. Makat gelişi yada zor bir baş gelişi sonucu brakial pleksusun gerilmesi sonucu olur. C5, C6 bazen de C7 sinirlerinin zedelenmesi sonucu olur. Omuz çevresi kaslarında felç ya da kısmi felç görülür.

Sadece C7 tutulumu çok nadirdir. Alt sinir kökleri tutulumu (Klumpke) : Daha nadirdir, iyileşmesi daha zordur. C8 ve T1 sinir kökleri etkilenir. Elin intrensek (içsel) kasları etkilenir, pençe el görünümü vardır.

Tedavi BPY da tedavinin esasını rehabilitasyon oluşturur. Tedavide amaç sağlam kaslarda kontraktür oluşmasını engellemektir. Başlangıçta üst kolun gövdeyle, ön kolun üst kolla 90 derece açı yapacak şekilde bandajlanması gerekir. İlk 6 ay buna devam edilir. 3 haftalık aralarla düzenli kontroller yapılır. Daha sonra düzenli egzersizlere geçilir. Operasyon gerekirse 4 yaşına kadar beklenir.

Tedavinin amacı etkilenmiş ve sinirlerinde zedelenme olan elin normal kullanımı değildir, ancak sinirleri zedelenmiş el ve kolun kısmen kullanılması gerekir. Bunun içinde uzun süreli rehabilitasyon uygulamak gerekir. Bazen sinir tamir operasyonları, kas transferleri gerekebilir. Etkilenmiş kol ve elin ağıza götürülebilmesi sağlanmalıdır. Etkilenmiş kol objeleri taşıma ve kaldırmada sağlam kola yardım edebilmelidir.

Prognoz Yenidoğan döneminde prognozu (gidişat) belirlemek zordur. üst BPY nın gidişatı çok daha iyidir. İyileşme 1-18 ay arasında görülür. Alt BPY ve tam kopmalarda tüm tedavilere rağmen önemli sakatlıklar kalır.