Sinir Sistemi -

[Bluesky24]

Sinir hücresi, işte sayısız gizlemle dolu olan bir hücredir. Sinir sistemini henüz balta girmemiş, keşfedilmemiş bir Afrika ormanına benzetirsek, bu bilinmezliğin en önemli nedeninin henüz yeterince tanınmamış, çözümlenmemiş olan sinir hücresi olduğunu söyleyebiliriz. Sinir hücresi de diğer hücrelerde olduğu gibi, bir hücre gövdesine ve bu gövdeyi saran bir hücre zarına sahiptir. Sinir hücresinden Nörit denilen uzantılar kaynaklanır. Bu uzantıların kısa ve ağaç gibi dallanmış olanlarına Dendrit denir. Oldukça ince ve uzun olanlarına da Akson denir. Dendritler çok sayıdadırlar ve diğer sinir hücrelerinde doğmuş olan sinirsel-biyoelektriksel uyarıları algılarlar. Aksonlar da sinir hücresindeki uyarıları diğer sinir hücrelerine, kaslara ve bazı salgı bezlerine iletirler. Aksonlar hücre zarının uzantısı olan ve Aksolemma denilen zarla sarılmışlardır. Aksonun içinde bulunan plazmaya aksoplazma denir. Aksonlar, uçlarında birkaç dala ayrılırlar. Bunlara Aksonal terminal denir. Bu uçlarda Buton denilen küçük şişkinlikler bulunur. Butonlar, aksonların sinirsel uyarıları diğer sinir hücrelerine, kaslara ve salgı bezlerine ilettikleri bölgelerdir.



Aksonlarla, diğer sinir hücreleri arasında sinirsel-biyoelektriksel uyarıların iletilmesi Sinaps denilen özel bölgelerde gerçekleşir. Sinapslar, bir aksonun başlangıç bölgesi arasında gerçekleşebilir. Aksonların ucunda nörotransmitır denilen bazı özel maddeler salgılanır. Sinaps bölgesindeki aksonun ucundan salgılanan bu maddeler, iletimin gerçekleşeceği diğer sinir hücresinin sinaps bölgesindeki hücre, akson ya da dendrit zarında bazı biyoelektriksel değişiklikler yaratarak, uyarının iletilmesini sağlarlar. Sinir hücrelerinin gövdesinde hücre çekirdeğinin çevresinde Nissle cisimleri denilen bazı cisimcikler bulunur.Çevresel sinir sistemini oluşturan sinir lifleri, sinir hücrelerinin uzantılarından kurulmuştur. Bu uzantılar, Mielin denilen bir kılıf ile sarılmışlardır. Sinir hücresinin gövdesi, ise mielin ile sarılmamıştır. Sinir sisteminde sinir hücrelerinin gövdelerini içeren bölgeler gri renkte görülür: örneğin beyin kabuğu (korteks) ve omuriliğin orta bölümlerinde olduğu gibi.



Kaynak: Sinir Hücresi (Nöron)