Tiroid hastalıklarında doğru bilinen 12 yanlış

[Bluesky24]

Tiroid hastalıklarında doğru bilinen 12 yanlışTiroid hastalıkları ülkemizde en sık görülen rahatsızlıklarında başında geliyor. Konuyla ilgili doğru sanılan 12 yanlış bu yazıda...ÇevreHormon SistemiKadın HastalıklarıSuadiye Memorial Tıp Merkezi Dahiliye Bölümünden Uz. Dr. İsmail Yağız, Tiroid hastalığıyla ilgili doğru sanılan yanlış bilgiler hakkında bilgi verdi.

YANLIŞ 1: GUATR HERKESTE OLUR, BİR HASTALIK SAYILMAZ, İLACA GEREK YOKTUR

Tiroid bezi her bireyde bulunan iki lobdan oluşan, bir salgı bezidir. Guatr ise tiroid bezinin büyümesidir. Guatr herkeste olmaz, tiroid bezi (Eger doğumsal bir eksikliği söz konusu değilse ) herkeste olur. En sık guatr nedeni iyot eksikliğidir. İyot, tiroit bezinde hormonların yapısına katılır ve eksikliğinde tiroid bezi büyüme eğilimine girer. İlerleyen dönemlerde hormon yapımları azalarak Hipotiroidi(Tiroid hormonlarının azalması) ve Nodül oluşumu ortaya çıkabilir. Hormon eksikliği durumlarında, büyüyen bezi ve nodüllerin sayısını, boyutlarını küçültmek için ilaç kullanılabilinir.

YANLIŞ 2: GUATR SADECE AMELİYATLA TEMİZLENİR, BEZ TAMAMEN çIKARTILIR

Bez büyürken normal, az veya fazla çalışabilir. Guatr tedavisinin tek seçeneği ameliyat değildir; özellikle hipertiroidi durumlarında ameliyat yapılmaz, öncelikle ilaç başlanır veya Radyoaktif iyot tedavisi verilir. Tiroidektomi (tiroid bezinin cıkarılması) genelde Subtotal denilen şekliyle yapılır. Bez tamamen çıkarılmaz bir kısmı bırakılır ama bırakılan kısmın fonksiyonları yetmediğinden mutlaka ilaç tedavisi başlanmalıdır. Ameliyat sonrası doktorunuzun belirttiği sürelerle mutlaka tiroid testlerinin kontrolünün yapılması ve ilaçların ömür boyu kullanılması gereklidir.

YANLIŞ 3: HASHİMATO TİROİDİTİ EN SIK GöRüLEN TİROİD HASTALIĞIDIR

Bu rahatsızlık son günlerde çevrenizde oldukça fazla duydugunuz bir hastalık olsa da, aslında en sık görülen tiroid hastalığı tiroid içinde saptanan nodullerdir. % 50 kadar sıklıkta bulunurlar. Bundan sonraki sırayı, iyot eksikliyle tiroid bezinin büyümesi olan Guatr alır. Hashimato tiroiditi her 1000 kadından 4 ünde, her 1000 erkekten 1 inde görülür. Altta yatan neden tam olarak anlaşılamasa da tiroid bezine karşı gelişen, vücudun kendi yaptığı savunma sonucunda olduğu düşünülmektedir. İleri yaşlarda sıklığı artar, genetik bir geçiş izleyebilir. Halsizlik, yorgunluk gibi belirleyici olmayan şikayetler yapabilir. Tanı tiroid testleri, tiroid ultrasonu ve özel anti-TPO testi ile konulur. Tedavisinde tiroid hormanları kullanılır. Romatizmal hastalıklarla beraber görülebilir.

YANLIŞ 4: GUATR SİNİRLİLİK YAPAR, ANTİDEPRESAN İYİ GELİR

Hipertirodi kliniğine Tirotoksikoz denir. Tirotoksikoz belirtileri; iştah artışı, kilo kaybı, bol terleme, güçsüzlük, ellerde titreme ve terleme, uyku problemleri, çarpıntı, saç dökülmesi, bağırsak hareketlerinde artma ve bazen ishal, sinirlilik, gözlerde ileri doğru fırlama, adet düzensizliği, sıcağa karşı hassasiyet, kemik erimesi, karaciğer testlerinde bozulma, kan şekerinde yükselme şeklinde ortaya çıkabilir. Bu klinikteki hastalar bazen panik atak tanısı ve tedavisi alabilirler. Antidepresan tedavi hastanın şikayetlerine iyi gelmeyeceği gibi bazı antidepresanlar ve antipsikotik ilaçlar tiroid fonksiyon testlerini bozabilirler.

YANLIŞ 5: HER KİLOLU İNSANDA GUATR BOZUKLUĞU çIKAR

Hipotirodi belirtileri; halsizlik, güçsüzlük, kolay yorulma üşüme, seste kısıklık ve kalınlaşma el, yüz ve bacaklarda, göz etrafında şişlikler, cilt kuruluğu, saçlarda dökülme kas krampları, depresyon, uyku bozukluğu, kabızlık, adet bozukluğu kilo alma veya verememe, hafızanın zayıflaması, kalp hızının yavaşlaması, trigliserit ve kolesterol yükseliği, karaciğer foksiyon testleri ve kalp enzimlerinde yükselme, kalp etrafında sıvı toplanması saptanabilir. Kilolu insanlarda tiroid bezinin az çalıştığını soylemek doğru olmaz ama hipotirodisi olan hastalarda sıklıkla obezite veya metabolik sendrom saptanmıştır. Kilo kontrolü ile uğraşıda mutlaka tiroid fonksiyon testleri bakılmalıdır.





YANLIŞ 6: UZUN SüRELİ GUATR İLACI ALIŞKANLIK YAPAR, ARA SIRA KESMEK GEREKİR

Tiroid bezi vucudumuzun motoru gibi çalışır. Belli bir tiroid fonsiyonu yaşam sonuna kadar gereklidir. Eğer tiroid fonksiyon bozukluğunuz varsa ve ilaç kullanıyor iseniz rutin kontrollerle kan testlerinizi yaptırınız ve doktorunuza danışınız. İlaç düzeylerinde değişiklikler yapılabilir ancak vucudun ilaca alışması söz konusu değildir. Doktorunuz bilgisi dahilinde olmadan lütfen ilaçlarınızı kesmeyiniz. Tiroid ilaçları ikiye ayrılır.Antitiroid ilaçlar Hipertiroidi tedavisinde,tiroid preparatları ise Hipotiroidi tedavisinde kullanılır.

YANLIŞ 7: NODüLLER ELLE MUAYENE İLE ANLAŞILIR

Tiroid nodullerinin çoğu elle anlaşılmaz, tesadüfen Tiroid ultrasonu ile saptanırlar. Gözle görülen, elle hissedilen, yutma güçlüğü, nefes darlığı veya ağrı gibi klinik belirti yaratan tiroid nodülleri oldukça azdır. Kadınlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazladır. Yaşla görülme sıklığı artar. Tiroid fonksiyonlarını genelde etkilemez. % 50 kadarı tek nodül ,% 50si ise birden fazla olabilir. Nodül saptandıysa karekterini anlamak için ince iğne biyopsisi yapmak gerekir. Diğer tanı yöntemi olan Tiroid sintigrafisi nodülün iyot tutulumunu belirler. Eğer nodül iyot tutuyorsa Aktif veya sıcak nodül, tutmuyor veya çok az tutuyorsa Pasif veya soğuk nodül denir. Nodüllerin %70-80i soğuk tiptedir ve bunların % 5 inde kanser gelişimi olabilir. Sıcak nodüllerin kanserleşme oranı çok daha azdır. Nodül saptanan bir hastada tiroid fonksiyon testleri, ince iğne aspirasyon biyopsisi, tiroid USG ve tiroid sintigrafisi planlanmalıdır.

YANLIŞ 8: ZAYIFLAMAK İçİN GUATR İLACI GECİCİ SüRE KULLANILABİLİR

Sağlıklı kalmanın en önemli gereksinimlerinden biri doğru kiloda bulunmaktır, ancak kilo kontrolu ve zayıflama artık nerdeyse moda haline gelmiştir. Bunun için piyasada türlü diyet programları, ilaçlar, zayıflatıcı operasyonlar ve destek ürünleri kullanılmaktadır. Yetersiz metobolik hız, obezitenin altında yatan problemlerden biridir. Metabolik hızı hızlandıran preparatların zayıflamada etkili oldugu gerçektir, ancak metobolizma hızını tiroid hormon preparatlarıyla hızlandırmak en büyük yanlışlardan biridir. Kullanılan tiroid hormonları kalp çarpıntısı, tansiyon yükselmesi, sinirlilik, uykusuzluk, kan şekeri yükselmesi, kemik erimesi gibi problemler ortaya çıkarabilir. Zayıflama programlarından önce mutlaka doktorunuzun kontrolunde tiroid hormonlarınızın düzeyini kontrol ettirin ve gerekli ise ilaç kullanın.

YANLIŞ 9: İNCE İĞNE BİYOPSİSİ çOK ACI VERİR

İnce iğne aspirasyon biyopsisi tiroid nodüllerinin karekterini anlamak için yapılan ağrısız çok kolay ve güvenilir bir tanı yöntemidir. özelikle büyüme eğiliminde olan, boyutları 1cm ve üzerinde, birden fazla sayıda, tiroid sintigrafisinde soğuk nodül olarak tespit edilen, radyasyon almış nodüllere uygulanması gerekir. İİAB (İnce İğne aspirasyon biyopsisi) tanı için kullanılan bir yöntemdir, tedavi içermez olası kanser hücrelerini yaymaz.

YANLIŞ 10: DIŞ GUATR DAHA MASUMDUR, İç GUATR DAHA SİNSİDİR VE TEHLİKELİDİR

Halk arasında kullanılan terimlerden olan iç guatr, dışarıdan belli olmayan boyun bölgesine uzama gösteren Plonjan guatr dediğimiz bir durumdur. Dış guatr ise dışardan belli olan tiroid bezi büyüklüğü için kullanılan bir tanımlamadır. Tiroid bezinin içe veya dışa büyümesinden daha önemlisi içinde nodül olup olmadığı, nodüllerin karakteri, çevre dokularla ilişkisi, tiroid testlerini bozup bozmamasıdır. Dış guatr olup nodüllerde kanser hücreleri gözlenen bir durum olabilir.



YANLIŞ 11[img]/images/smilies/biggrin.gif[/img]AHA öNCE GUATR TESTLERİMİ YAPTIRDIM NORMAL OLDUGU SöYLENDİ, TEKRAR BAKTIRMAMA GEREK YOK

Tiroid bezi bir hormon salgı organıdır. Gün içinde değişen oranlarda salgı yapar. En önemli gereksinimi iyot maddesidir. İyot beslenme ile alınan bir maddedir. Enfeksiyonlar, hava değişimleri, yaşla değişen hormon düzenimiz, ilaçlar, stres, radyasyon, romatizmal hastalıklar tiroid fonksiyonlarını etkiler. Daha önce tiroid hormonlarımıza baktırmamız ilerde bu bozukluğun karşımıza çıkmayacağı anlamına gelmez. Doktorunuz şikayetleriniz dahilinde tiroid fonksiyon testlerinizi tekrar isteyebilir. Kaldı ki tiroid testleriniz normal çıksa bile tiroidinizde nodül olabilir.

YANLIŞ 12: TİROİD HASTALIKLARI YAŞLILARIN HASTALIĞIDIR, çOCUKLARDA VE GENçLERDE GöRüLMEZ.

Tiroid bezi anne karnında 3. haftada gelişmeye başlar. Anneden geçen hormonlarla gelişmesini sürdürerek boyundaki yerini alır. 11.haftadan sonra kendi salgısını üretir duruma gelir. Tiroid hormonları büyüme hormonu gibi beyin ve vucut gelişimde cok önemlidir. Bazen doğumsal bozukluklarla büyümesinde veya boyundaki yerini almasında problem çıkabilir. İyot eksik bölgede yaşayan annenin yeterli hormon salgısı olmadıgından plasenta yoluyla bebeğe vereyemebilir. çocuklarda önlenebilen zeka ve gelişme geriliğinin en önemli nedeni tiroid hormon yetersizliğidir. Bu yüzden Sağlık Bakanlığı her yenidoğana topuk kanından TSH düzeyi bakılmasını önermektedir. Genç yetişkinlerde Tiroidit denilen, tiroid bezinin iltihaplanması görülebilir.



Güncel Başlıklar Kayısı kanseri önlüyor Sigara içenlerde bel ağrısı riski artıyor Kimyasallar doğurganlığı azaltabilir Soğuk hasta yapar diye bir kavram yok Plastik tehlike Diyet hafızayı güçlendiriyor Sigara gözlere de zarar veriyor Temiz hava ömrü 5 yıl uzatıyor Aspirin karaciğeri de koruyor 15 yaşından önce anne olmak ölüm riskini artırıyor





En çok okunanlar Sarımsak Mucizedir Çok suyun yararı az Kahve beyni koruyor Folik asit spermlere iyi geliyor Evde yapılan spor da yararlı Tereyağı kalp krizini önlüyor mu? Şekle girmek kadınlar için zor Cildiniz için uygun ürünü nasıl seçersiniz? Demirin de fazlası zarar veriyor 60 yaş üzeri sigara içen erkekleri anevrizma tehdit ediyor





Kaynak: saglicaklakal.com