Osteoartrit tedavisi

[Bluesky24]

Osteoartrit ve Tedavisi



Hazırlayan: Uzm. Dr. Asuman Doğan, Ankara Fizik Ted. Reh. Eğitim ve Araş. Hastanesi



OSTEOARTRİT Dejeneratif Artrit = Kıkırdak Zehirlenmesi



En sık görülen romatizmal hastalıktır. Günümüzde ortalama yaşam süresinin uzaması ile birlikte toplum sağlığı açısından önemi daha da artmıştır.



O.A. eklem kıkırdağının zedelenmesi ve eklemde yeni düzensiz kemiksi çıkıntıların osteofit oluşumu ile karakterizedir. Bu tabloya osteoartrit veya dejeneratif eklem hastalığı denilmektedir. Halk arasında ise doğru bir tanımlama olmamakla beraber kireçlenme olarak bilinmektedir.



Erişkinlerin üçte birinde, 65 yaşın üzerindekilerin ise 90 ındaosteoartrit geliştiği bilinmektedir.



Osteoartritin risk faktörleri: Genetik Faktörler Ailesel yatkınlık önemlidir. Özellikle el parmaklarındaki osteoartrit genetik geçiş göstermektedir.



*Şişmanlık şişman kişilerde diz ve kalça gibi yük binen eklemlerin osteoartrit gelişmektedir.



*Egzersiz; Ağır egzersiz osteoartrit riskini arttırmaktadır.



Osteoartrit de Şikayetler Nelerdir?



En önemli semptom ağrıdır. Ağrı sızı tarzında ve tutulan ekleme lokalizedir. Ağrı hastalığın başlangıç döneminde hareketle artar ve istirahatle azalır. Hastalık ilerlediğinde ise istirahat sırasında da dahi ağrı vardır.



Ağrı dışında; eklemde tutukluk, sertlik, krepitasyon hareket ile eklemden gelen çıtırtı sesi eklem hareketlerinde kısıtlanma, şekil bozukluğu olur ve sonunda sakatlık gelişebilir.



Sabah tutukluğu kısa sürelidir, 15-20 dakikayı geçmez. Krepitasyon osteoartritin diğer semptomudur ve eklem kıkırdağının kaybına ve eklem yüzeyindeki düzensizliklere bağlıdır.



Laboratuvar Bulguları



Osteoartritte kan sedim, biyokimya, hemogram ve idrar tetkikleri normaldir. Radyolojik bulgular ile hastalığın şiddeti orantılı değildir. Yani şiddetli ağrıları olan hastanın radyolojik bulguları çok hafif olabilirken, hafif ağrıları olan hastanın radyolojik bulguları belirgin olabilir.



Osteoartrit bütün eklemleri tutabilir.



El parmaklarını tutan osteoartrit absel yatkınlık gösterir. El parmaklarında nodüller oluşur. Bu nodüller genelde yavaş olarak aylar- yıllar zarfında gelişir ve elde şekil bozukluğuna neden olur.



Osteoartritte en sık tutulan eklemler dizlerdir. Hastalar diz çökme, merdiven inip çıkma, sandalyeye oturup kalkma sırasında sıkıntı çekerler. Dizde şişlik, sıvı birikme dizde şekil bozukluğu görülür.



Kalça osteoartritinde; ağrı genelde kasık dış kısmında, uyluk iç yüzeyinde ve kalçalardadır. Ağrı yürüme ile artar, hastalar tutulan kalça üzerine fazla yük vermeden yürürler.



Omurga osteoartritinde; bel ve boyun bölgesinde ağrı, tutukluk sertlik gelişir. Ayrıca sinir kökü tutulumuna bağlı kola, bacağa yayılan ağrı, kuvvetsizlik ve refleks kaybı olabilir. Ayrıca boyun omurlarındaki bu düzensiz kemiksi çıkıntılar dolaşım bozukluğuna neden olarak baş dönmesi, kulak çınlaması, yüzde uyuşma, baş ağrısı yapabilirler.



Tedavi



Tedavi hastanın eğitimi ile başlar. Hasta hastalığı konusunda bilinçlendirilmeli, ağır egzersizlerden ve zedelenmiş eklemin aşırı kullanılmasından sakınması öğretilmelidir. Kilo verilmesi ile aşırı yük taşıyan eklemlerdeki osteoartrit semptomları kalça, diz azalır. Ağrılı dönemlerde istirahat önerilir.



Fizik tedavi ve kaplıca tedavisi: Hastaların şikayetlerini azaltmada oldukça etkili tedavi yöntemleridir.



Egzersiz: Tutulan eklemlerin çevresindeki kasları güçlendirmeye yönelik egzersizler ekleme binen yükü azaltarak koruyucu etki gösterirler.



Çevresel Düzenlemeler: Hastanın yaşadığı ve çalıştığı ortamın koşullarının ona göre düzenlenmesi. Sandalye boyunun arttırılması, tuvaletin yükseltilmesi .gibi.



Eklem içine yapılan enjeksiyonlar: Steroid veya hyolomonat enjeksiyonu ağrıyı geçici süre azaltmak için yapılmaktadır.



Cerrahi tedavi: Bütün bu tedavilere yanıt vermeyen, ağrıları geçmeyen ve günlük yaşam aktivitelerini yapmakta zorlanan hastalara protez takılabilmektedir.

Kaynak: MaxiSağlık