Yazın Çocuklarda İshal Vakaları Artıyor

[Bluesky24]

Yazın Çocuklarda İshal Vakaları Artıyor

Yazın gelmesiyle birlikte ishalin görülme sıklığı özellikle çocuklarda gittikçe artar. Çocuğu ishal olan anneler buna ateş de eşlik ediyorsa çok büyük bir telaş yaşar. Medikal Park Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanları konuyla ilgili merak edilenleri paylaşıyor. İshal Nedir? İshal, yirmi dört saatte üçten fazla sulu dışkılama veya anne sütü alan bebeklerde her zamankinden daha sık ve sulu dışkılamadır. Dünyada her yıl beş yaşın altındaki yaklaşık 2.2 milyon çocuk ishal nedeniyle ölmektedir. İshale bağlı ölümler sıklıkla su ve mineral kaybından kaynaklanmaktadır. Ayrıca beslenme durumunun iyi olmaması ishal ve ishale bağlı ölüm riskini arttırmaktadır. İshalle birlikte çocuklarda kusma, karın ağrısı ateş de görülüyorsa zaman kaybetmeden bir çocuk hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır. İshal gelişiminde risk faktörleri nelerdir?İlk 4 ayda anne sütü ile beslenmeme Biberon ve emziğin mikroplarla çabuk bulaşması Besinlerin uygun şekilde hazırlanmaması ve saklanmaması Uygun olmayan su kullanımı, kötü hijyen özellikle kanalizasyon isteminin bulunmaması Kişiye ait risk faktörleri (bağışıklık sisteminin zayıf olması, müzmin hastalık vb.) İshale yol açan sebepler nelerdir? Uzun süre bekletilmiş besinler, uygun şekilde hazırlanmamış konserveler ve iyi pişirilmemiş besinler, kaynağı belli olmayan içme suları da mikropları barındırarak ishale neden olur. Saydıklarımız dışında özellikle çocuklarda; Barsak enfeksiyonları: Virüsler, bakteriler, parazitler ve diğer mikroplar, gıda zehirlenmesi, diş çıkarma, bazı gıdalara karşı hassasiyet (alerji), gereğinden fazla meyve ve meyve suyu (özellikle elma ve üzüm) tüketimi ve diğer ishal yapıcı gıdalar, antibiyotik tedavisi, üst/alt solunum yolu enfeksiyonları, doğuştan metabolik hastalıklar da ishale yol açmaktadır. İshalin belirtileri nelerdir? İshalin en belirgin belirtisi; sulu dışkı yapma, dışkılama sıklığının ve miktarının artmasıdır. Bazı ishallerde bu tabloya ek olarak kusma, karın ağrısı ve ateş görülebilir. İshal olan bebekler huzursuz olur ve sürekli ağlar. İshalin belirtilerinin yanı sıra ishalin süresi de çok önemlidir. İshal, genellikle birkaç saatten bir kaç güne kadar sürebilir. Ancak iki haftadan daha uzun süren ishaller doktor takibi gerektirir. Yazın neden artış gösterir? İshal, yılın her mevsimi olabilir. Ancak yazın yiyeceklerin daha çabuk bozulması, tatil yerlerinde hijyenik kuralların tam uygulanamaması ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi nedeniyle daha sık görülür. Genellikle birkaç saatten bir kaç güne kadar değişebilir. Daha uzun sürebilmekle birlikte, iki haftadan daha uzun süren ishaller doktor takibi gerektirir. Tedavisi nasıl olmaktadır? Nedenleri farklı olsa da ani başlangıçlı ishallerde tedavi yaklaşımları aynıdır. Kesinlikle ishal olan bebeğe doktor onayı olmadan antibiyotik ya da diğer ilaçlar vermemelidir. Küçük çocuklarda ishal özellikle kusma varlığında büyük su kayıplarına yol açar. 5-7 gün içinde düzelebilecek olan barsak enfeksiyonu yeterli su verilmediği takdirde öldürücü olabilmektedir. Bu yüzden kusması olan çocuklara bol bol su içirilmesi gerekir. İshali başlayınca emzirilmesi ve beslenmesi kesilen, sıvı verilmeyen çocuklar günde 8 veya daha fazla sulu ishal yapan çocuklar, günde ikiden fazla kusması olan çocuklar ve 12 aydan küçük bebekler susuzluk açısından risk altında olan çocuklardır. Susuzluğu önlemek için mutlaka sıvı verin. İshalli bebekte hem sıvı ihtiyacının hem de kalori alımının sağlanması önemlidir. Sıvı ihtiyacını en iyi şekilde karşılamak amacı ile eczanelerde satılmakta olan hazır tozlar (örneğin Ge-Oral toz) kaynatılmış ve soğutulmuş suya karıştırıldıktan sonra yavaş yavaş, kaşıkla bebeğinize içirebilirsiniz. Ayrıca ek olarak yağsız çorba, pirinç suyu ve seyreltilmiş sütle hazırlanmış muhallebi, ayran, elma suyu gibi sıvılar susuzluğu önlemek, aynı zamanda kalori ihtiyacını karşılamak için verilebilir. Altı aylıktan küçük ve henüz ek gıdaya başlanmamış bebeklerde emzirme sıklaştırılır. Bebek aldığı takdirde aralıklı kaynatılmış ılık su verilebilir. İshali olan çocuğa verilmemesi gereken içecekler nelerdir? Şekerli meyve suları, şekerli çay, gazoz, kola gibi kanda sodyum fazlalığına neden olabilecek içecekler, Kahve, bazı medikal çaylar ve sıvılar gibi uyarıcı, idrarı arttırıcı ve müshil etki oluşturabilecek içecekler verilmemelidir.Ne kadar aralıkla sıvı verilmelidir? Her ishalli dışkıdan sonra; 2 yaşının altındaki çocuklara 50-100 ml sıvı (1/2-1 çay bardağı) 2 yaşından büyüklere 100-200 ml sıvı (1/2-1 su bardağı) Daha büyük çocuklara içebildiği kadar sıvı verilmelidir. Kusması olan çocuklarda aynı miktarda sıvı iki veya üç dakikada bir, bir kaşık veya bir yudum şeklinde verilmelidir. Kısa zamanda çok miktarda sıvı verilmesi veya beslemeye zorlama kusmayı arttırmaktadır.Anne sütü vermeye devam edilmeli mi? Anne sütü alan bebeklerde emzirme sıklaştırılarak anne sütüne devam edilir. Anne sütü almayan bebeklerde her zamanki mamasına daha sık olarak devam edilir. Mümkünse biberonla değil, kaşıkla verilmelidir. İshal için özel hazırlanmış mamalar bu aşamada gereksizdir. 6 aydan büyük ve katı gıda alan çocuklara süte ek olarak sebze, hububat ve diğer gıdalar verilir. Yoğurt, balık, iyi pişmiş et, patates püresi, pirinç lapası gibi yüksek enerji ve protein içeren yiyecekler, taze meyve suları ve muz gibi potasyumdan zengin besinler tercih edilmelidir. Çocuk her 3-4 saatte bir (günde 6 defa) beslenmelidir. Seyrek ve bir anda fazla besleme zararlı olabilir.İshal durduktan sonra da 2 hafta süreyle her gün bir öğün fazla beslemek gerekir.Ne zaman doktora başvurmalı?Çok fazla sayıda ve miktarda dışkılama Su içmeme Çocuğun su kaybı belirtileri (göz yaşı olmaması, gözlerin içe çökük olması, cildin kuru ve buruşuk olması, tükürüğün azalması) var ise Tekrarlayan kusmalar Dışkıda kan görülmesi Ateşin yükselmesi İdrar çıkışının belirgin azalması gibi durumlarda sağlık kuruluşlarından yardım alınmalıdır.



Kaynak: Bebek