Radyoloji Teknisyenlerine Yönelik Yönetmelik

[Bluesky24]

Sağlık Personellerinin Tazminat ve çalışma Esaslarına Dair Kanun'da yapılan değişiklikle radyoloji teknisyenlerinin çalışma saatlerinin Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesi hükmü getirilmişti

Bu kanun kapsamında bir yönetmelik taslağı hazırlayan Sağlık Bakanlığı, hazırladığı taslağı sendikamızın görüşlerini almak üzere göndermiştir.



Bakanlığın gönderdiği taslakla ilgili olarak Türk Sağlık-Sen Genel Merkezinde, bilim adamlarından oluşan bir komisyon kurulmuştur. çalışmalarına başlayan komisyon, taslağı değerlendirerek, Türk Sağlık-Sen'in görüşlerini Sağlık Bakanlığına iletecektir.

İYONLAŞTIRICI RADYASYON KAYNAKLARI iLE çALIŞAN SAĞLIK PERSONELİNİN çALIŞMA ESASLARI VE RADYASYON DOZ üMİTLERİ HAKKINDA YöNETMELİK (TASLAK)



Birinci Bolum Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar



Amaç



Madde 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan sağlık personelinin çalışma esasları ve surelerini, iyonlaştırıcı radyasyondan kaynaklanabilecek risklere karsı radyasyon dozu limitlerini belirlemektir.



Kapsam



Madde 2-(l) Bu Yönetmelik, iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu is veya işlemlerde çalışan sağlık personelini kapsar.



Hukuki dayanak



Madde 3- (1) Bu Yönetmelik, 31/12/1980 tarihli ve 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve çalışma Esaslarına Dair Kanunun 28.03.2007 tarih ve 5614 sayılı Kanunla değişik 2 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.



Tanımlar



Madde 4-(l) Bu Yönetmelikte geçen ;



a) Radyasyon: İyonlaştırıcı radyasyonu,



b) İyonlaştırıcı radyasyon: 100 nm ya da daha kısa dalga boyunda veya 3xl015 Hertz

ya da daha yüksek frekansta elektromanyetik dalga veya parçacık şeklinde transfer edilen,

doğrudan veya dolayı olarak iyon oluşturma kapasitesine sahip enerjiyi,



c) Radyasyon kaynağı: Teşhis ve tedavide kullanılan ve iyonlaştırıcı radyasyon yayan

her turlu cihazı ve radyofarmasötiği,







c) Etkin doz: Birimi Sievert (Sv) olup, insan vücudunda ışınlanan bütün doku ve

organlar için hesaplanmış eşdeğer dozun, her doku ve organ doku ağırlık faktörleri ile

çarpılması sonucunda elde edilen dozların toplamı,



d) Eşdeğer doz: Birimi Sievert (Sv) olup, radyasyonun türüne ve enerjisine bağlı olarak

doku veya organda soğurulmuş dozun, radyasyon ağırlık faktörü ile çarpılmış halini,



e) Sağlık personeli: İyonlaştırıcı radyasyon kaynaklan ile teşhis, tedavi veya

araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş, veya işlemlerde çalışan bilumum personeli,



ifade eder.



Sayfa 1 / 4İkinci Bolüm



Radyasyon Kaynaklan ile çalışma Esasları, Radyasyon Güvenliği Komitesi



Radyasyon kaynakları ile çalışma esasları



Madde 5-(l) Tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklarının alınması, bulundurulması ve kullanılması 09/07/1982 tarihli ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ve 24/7/1985 tarihli ve 85/9727 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren Radyasyon Güvenliği Tüzüğü'nün 7 nci maddesi gereğince Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nca verilecek lisansa bağlıdır.



(2) Sağlık kuruluşlarının yetkilileri, tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklarının teslim

alınması, bulundurulması, çalıştırılması, kullanılması ve radyoaktif atıkların bertaraf

edilmesine ilişkin idari ve teknik düzenlemeleri alacak ve kullanacak sağlık kuruluşu Türkiye

Atom Enerjisi Kurumu'nun 24.03.2000 tarihili ve 23999 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan

Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği ve 21.07.1994 tarihili ve 21997 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanan Tıpta Tedavi Amacıyla Kullanılan İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynaklarını içeren

Tesislere Lisans Verme Yönetmeliği doğrultusunda yerine getirilmekle yükümlüdür.



(3) Tıbbi amaçlı radyasyon kaynaklan ancak radyasyonun zararlı etkilerine karşılık elde

edilecek faydanın üstünlüğü varsa kullanılabilir. Bu temel ilke göz önünde bulundurularak

radyasyon uygulamasını talep eden hekim ve radyasyon uygulamasını yürüten hekim

tarafından yapılacak işlem gerekçelendirilir. Radyasyona maruz kalacak hastaya veya velisi

veya yasal temsilcisi durumundaki hasta yakınma bu gerekçelendirme hakkında bilgi verilerek

onayı alınır. Hekimin yazılı talebinin olmadığı hiçbir iyonlaştırıcı radyasyon uygulaması

yapılamaz.



(4) Tanıya yönelik radyasyon uygulamalarında gereksiz tekrar çekimlerin önlenmesi

için azami dikkat sarf edilmelidir. Bu açıdan hastaya veya hasta yakınma bilgi verilmeli,

mevcut filmlerinin hasta tarafından saklanması sağlanmalı, hastanın mevcut filmleri mutlak

tıbbi gerekçe ile yenilenmeli ve farklı hekimler arasında filmlerin taşınmasına imkan

sağlanmalıdır.



(5) Tıbbi amaçlı radyasyon uygulamalarında amaca yönelik olabilecek en az ışınlama

yapılmalıdır. Bunun sağlanabilmesi için her radyasyon yayan cihaz veya ilgili uygulama için o

birim sorumlusu sağlık personeli tarafından en uygun çalışma şeklini tarif eden yazılı bir

talimat hazırlanır ve ilgili tüm çalışanlar bilgilendirilerek bu talimata uyulması sağlanır.



Radyasyon Güvenliği Komitesi



Madde 6- İyonlaştırıcı radyasyon uygulamalarının yapıldığı nükleer tip, radyasyon onkolojisi ve radyoloji birimlerinden en az ikisinin yapıldığı devlet hastaneleri, askeri hastaneler, üniversite hastaneleri ve özel hastanelerde, çalışanların, hastaların ve çevrenin radyasyondan korunma ve güvenliğini sağlamak amacıyla Radyasyon Güvenliği Komitesi kurulur. Bu komiteler Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından belirlenmiş çalışma usul ve esasları doğrultusunda görevlerini yerine getirir.



Sayfa2/4üçüNCü BOLüM



çalışma Saatleri ve Düzeni, Radyasyon Doz Limitleri



çalışma Saatleri ve Düzeni



Madde 7- Radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan sağlık personelinin günlük çalışma süresi bu Yönetmelikte belirlenen doz limitleri içinde kalmak kaydıyla yedi buçuk saattir. Buna göre;



a) Sağlık personelinin günlük çalışma saatleri, acil tanı ve tedavinin gerektiği radyoloji

ve nükleer tıp birimlerinde ayrıca radyoterapi merkezlerinde hasta yükünün karşılanabilmesi

ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının uygulanabilmesi için gece nöbeti veya akşam vardiyası

şeklinde düzenlenebilir.



b) Radyasyon ile çalışan sağlık personeli, günlük yedi bucuk saat mesaisi sonrasında

başka mesleki, laboratuar ve idari islerde çalıştırılamaz.



c) Gece nöbeti veya akşam vardiyası için düzenlemeler ilgili birim çalışanlarının önerileri dikkate alınarak, kurum amirlerince yapılır.



c) Gece nöbeti ve akşam vardiyasında ilgili hekim radyasyon uygulamalarına eşlik eder. Hekim veya diğer sağlık personeli sayısının yetersiz olduğu durumlarda gece nöbeti veya akşam vardiyası uygulanmaz.



Radyasyon doz limitleri



Madde 8-(l) Radyasyon ile çalışan ve yılda 6 mSv den fazla etkin doz alma olasılığı bulunan sağlık personeli 24.03.2000 tarihli ve 23999 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğine uygun olarak kişisel dozimetri taşımak zorundadır.



(2) iyonlaştinci radyasyon ile çalışan sağlık personelinin maruz kalacağı tüm vücut

etkin dozu müteakip beş yıl toplamında 100 milisieverti, herhangi bir tek yılda 50 milisieverti

ve ayda 2 milisieverti geçemez. Bu kurala aykin olmayacak şekilde ayrıca;



a) Göz merceği için eş değer doz aylık 15 mSv'i,



b) El ve ayaklar için es değer doz aylık 50 mSv'i,



c) Eh yoğun radyasyona maruz kalan 1 cm2'lik alan referans olmak üzere cilt için eş

değer doz aylık 50 mSv'i,



geçemez.



(3) 18 yasini doldurmamış olanlar iyonlaştırıcı radyasyon ile çalışan işlerde görev

alamazlar. Mesleki eğitimleri gereği iyonlaştırıcı radyasyon ile çalışması zorunlu 16-18 yas

arası stajyer ve öğrenciler için etkin dozun yılda 6 mSv'i geçmemesi kaydıyla doz limitleri §u

şekilde belirlenmiştir:



a) Tüm vücut etkin dozu aylık 0.6 milisieverti,



b) Göz merceği için es değer doz aylık 5 mSv'i,



c) El, ayak veya deri için eşdeğer doz aylık 15 mSv'i,

geçemez.



Sayfa3/4



(4) Hamile çalışanlar hamilelik durumu belli olur olmaz ilgili birim amirlerine haber

verirler ve bu çalışanların gerekirse çalışma koşulları yeniden düzenlenir. Hamile çalışanlar için radyasyon dozu limitleri;



a) Tüm vücut için etkin doz yıllık 1 milisieverti,



b) Cilt için eşdeğer doz yıllık 50 milisieverti,



c) Göz merceği için eşdeğer doz yıllık 15 milisieverti,

geçemez.



(5) Emzirme dönemindeki çalışanlar radyoaktif madde ile kontaminasyon riski taşıyan

işlerde çalıştırılamazlar.



(6) Kişisel dozimetri ölçümlerinde aylık limitlerin asıldığı durumlarda ilgili yerin

radyasyon güvenliği komitesi, radyasyon güvenliği komitesinin olmadığı yerlerde birim amiri

sorunun kaynağını inceleyip değerlendirir ve yanlış veya eksik hususların düzeltilmesi için

gerekli işlemleri yapar.



(7) Kişisel dozimetri ölçümlerinde aylık limiti aşan sağlık personeli işyeri hekimliği veya

ilgili diğer branş hekimleri tarafından yapılan gerekli tıbbi teşhis sonrasında hekimin uygun

gördüğü surelerde izne ayrılabilir ve gerekli tedavi ile sağlık takibi sürdürülür.



i



Yürürlük



Madde 9-(l) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.



Yürütme



Madde 10-(l) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür

Türk Sağlık Sen