ÇÖLYAK NEDİR?

[Bluesky24]

ÇÖLYAK NEDİR?



çölyak;



Bir ince barsak ailerjisidir. Bu allerji; buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi tahılların içinde bulunan gluten ismi verilen proteine karşı ince bağırsağın ömür boyu sürecek bir hassasiyet göstermesi olarak tanımlanır.

Belirtiler

Küçük çocuklarda kusma, ishal, karın şişliği, iştahsızlık, kilo alamama ve boy uzamasında yavaşlama gibi tipik belirtilerle ortaya çıkabileceği gibi daha ileri yaşlarda sadece kansızlık, boy kısalığı, kemik zayıflığı ve nedeni bilinemeyen karaciğer hastalığı gibi çok değişik belirtilerle de kendini gösterir.

Tanı



Tanı öykü ve klinik bulgularla ve kan tetkiklerle konur.çölyakın kesin tanısı ancak deneyimli bir gastroenterolog tarafından yapılacak kan tahlilleri ve ince bağırsak biyopsisi ile tanımlanabilir.

Tedavi



Tanı konulduktan sonraki aşamada uyulması gereken tek tedavi yöntemi ise size uzman hekim tarafından önerilen gluten içermeyen besinlerle beslenmektir. Gluten buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunduğu için bu gıdalardan ömür boyu uzak durmak gereklidir. çölyaklı kişiler normal ekmek, makarna, pasta, börek, bisküvi ve benzeri çok sayıda gıdayı yememek durumundadır. Mısır unu, pirinç unu, soya unu, patates unu gibi maddeler gluten içermediği için rahatça tüketilebilir.

öneriler



Gluten bu hastalar için zehirdir; diyetten bu maddenin çıkartılması gerekmektedir. Glutensiz diyet ömür boyu sürmelidir.



Glutensiz diyete başlandıktan kısa bir süre sonra belirtiler ortadan kalkar.



çölyak hastası kişilerin tüm hayatlarını etkileyecek tamamıyla yepyeni beslenme alışkanlığına ihtiyaçları vardır. çölyaklı hastalar okullarda, iş yerinde toplantılarda, vb. yerlerde yemek alırlarken ne aldıklarına son derece dikkat etmek zorundadırlar. Eğer dışarıda yemek yenilecekse çölyaklı hastaların yiyecekleri yemeklerdeki gluten olup olmadığını öğrenmeleri ve buna göre davranmaları gerekmektedir. Gerekirse garson, aşçı, yada yemeği yapan her kimse yemekte gluten olup olmadığı sorulmalıdır. Ev sahibinin ya da garson aşçının glutenin ne olduğunu bilmemesi halinde bu kişilere yemekte buğday, arpa, çavdar, yulaf unu olup olmadığı da sorulabilir. * Tüm bu sınırlamalara rağmen çölyaklılar iyi ayarlanmış bir diyet ile çok çeşitli gıdalar yiyebilmektedir. (hatta pasta ve ekmek gibi) örneğin; kişi buğday unu yerine mısır unu, patates unu, pirinç unu, soya unu kullanabilir ve bunlardan yapılan her türlü değişik yiyecekleri yiyebilirler. * Gıda maddelerinin ambalajları üzerinde yazılı olan bilgileri dikkatli olarak okuyalım, bizler için zararlı maddeleri içeren gıdalardan uzak duralım çünkü gluten çok sayıda besin maddesinin içinde koyulaştırıcı ve yapıştırıcı olarak kullanılmaktadır. * Kullanılan besinlerde gluteni araştırmak, hangi gıdalarda olduğunu öğrenmek çölyak hastaları için doğal bir olay haline gelmelidir. çölyaklıların hangi besin maddelerinin güvenli olduğunu, hangilerinin güvensiz olduğunu öğrenmeleri gerekmektedir.