çocukta tuvalet eğitimi

[Bluesky24]

çocukta tuvalet eğitimi

Tam eğitim nedir?





çocuğunuz hiçbir hatırlatma yapılmadan kendiliğinden lazımlığa yöneliyor, soyunuyor, tuvaletini yapıyor ve pantolonunu topluyorsa, tuvaletini öğrenmiş demektir. Bazı çocuklar önce idrarlarını tutmayı öğrenir; bazıları ise dışkılarını. Gece idrar tutma, normalde gündüz tutmadan birkaç yıl daha geç öğrenilir. çocukların büyük kısmı, 24 aylık olana kadar tuvalet eğitimine hazır hale getirilebilir; birçoğu 18 aylıkken buna hazır olur. üç yaşına geldiğinde çocuk zaten büyük ihtimalle kendi kendini eğitmiş olur.





çocuğunuzun hazır olduğu nasıl anlaşılır?





çocuğunuz, kesinlikle hazır olmadan bu eğitime başlamayın. Aşağıdakiler çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğunu işaretidir:



çocuğunuz; ?çiş?, ?kaka?, ?ıslak?, ?temiz?, ?kirli?, ?kuru?, ?oturak? gibi sözcükleri anlıyor ise, (ona bu sözcükleri siz öğretmelisiniz.)

çocuğunuz oturağın ne işe yaradığını anlıyor ise, (başkalarını tuvaleti doğru bir şekilde kullanırken izlemesini sağlayın.)

çocuğunuz kuru ve temiz bezi yeğliyor ise, (altını sık değiştirerek bu davranışı güçlendirin.)

çocuğunuz altının değişmesindan keyif alıyor ise, (yürümeye başlar başlamaz, altı kirlendiğinde hemen size gelmesini öğretin, onu övgüyle ödüllendirin.)

çocuğunuz oturak ve kuru bez kullanımı arasında bağlantı kuruyor ise,

çocuğunuz dolu mesane hissini veya bağırsak hareketlenmesini tanıyor; gezinerek hoplayıp zıplıyor, genital bölgesini tutuyor, pantolonunu çekiştiriyor, çömeliyor, ya da size söylüyorsa, bu işaretlerin çiş veya kaka dışarı çıkmak istiyor, senin yardımına ihtiyacı var şeklinde bu işaretlerin ne anlama geldiğini ona öğretin.





çocuğunuz kısa süreyle idrarını ve dışkısını tutmayı başarıyorsa. (tek başına deneyebilir ve size altına kaçırmış olarak gelebilir. Kısa süreli uykulardan temiz kalkabilir.)







Eğitim metodu ne olmalı?





1. Eğitimin temel ilkeleri; çocuğu cesaretlendirmek ve ödüllendirmek, sabırlı davranmak ve öğrenme sürecini eğlenceli hale getirmektir. çocuk, sürecin kontrolünü kendi elinde hissetmelidir.

Yardımcı malzemeler alın: Yer hizasında oturak alın. Eğer oturakta otururken çocuğun ayakları yere basarsa hem kendini daha güvende hisseder hem de itme gücü alır. Ayrıca istediği zaman oturup kalkabilir.

ödül olarak en sevdiği yiyeceklerden verin. (kek, meyva dilimleri, kraker...vs.)

ödül olarak çıkartmalar, yıldızlar verin.





Oturağı, çocuğun en sevdiği eşyalarından biri haline getirin.







2. Tuvalet eğitimine başlamadan birkaç hafta önce, çocuğunuzu da yanınıza alarak oturak satın almaya gidin. Bunun, ona ait özel bir sandalye olduğunu ona belirtin. Beraber, üzerine ismini yapıştırın. Onu boyamasına ve süslemesine izin verin. Sonra çocuğu giyinik olarak oturağa oturtun. Bunu, çocuk onu sandalye olarak kullanırken rahat hissettiğinden emin olana kadar yapın. Ancak çocuk lazımlığa karşı güzel duygular beslemeye başladıktan sonra (en az 1 hafta), asıl tuvalet eğitimine geçebilirsiniz.





3. çocuğunuz her ümit veren işaretinde, onu oturağa koşturun. (yüz ifadesi, genital bölge tutma, hırıltı, pantolon çekme, koşuşturma, çömelme, kıvranma, gaz çıkarma.) Diğer uygun zamanlar, kısa uyku sonraları ve yemekten 20 dakika sonrasıdır. ?çiş (kaka) dışarı çıkmak istiyor. Haydi oturağı kullanalım? diyerek çocuğunuzu cesaretlendirebilirsiniz.





Eğer çocuğunuz, 1 dakika cesaretlendirmenin ardından kalkmak istiyorsa, ona izin verin. Asla oturması için zorlamayın. Eğleniyor gibi görünse de, eğer tuvaletini yapmakta değilse çocuğu 5 dakikadan fazla oturakta oturtmayın.





4. İşbirliği veya başarı için çocuğunuzu ödüllendirin veya övün:



Bütün bu pratikler sırasında, çocuğunuzu övün. örneğin ?Oturakta tıpkı anne gibi oturuyorsun? veya ?çişini lazımlığa yapmak için çok iyi deniyorsun? gibi sözler söyleyin. Eğer çocuğunuz oturağa idrarını yaparsa, sarılma, övme, yiyecek veya çıkartmalarla, onu ödüllendirin. Büyük ödüller (dondurmacıya gitmek gibi), çocuk kendiliğinden oturağa gidip işini gördüğü zamana veya sizden onu lazımlığa götürmenizi istediği zamana saklanmalıdır.





çocuğunuz oturağı 2 veya daha çok kez kendiliğinden kullandığında pratikleri kesebilirsiniz. Bunu izleyen bir hafta boyunca çocuğu oturağı kullandığı ve kuru olduğu için sık sık ödüllendirmeye devam edin. (Not: Pratikler ve hatırlatmalar 1 veya 2 aydan fazla gerekmemelidir.)

5. Kaza halinde çocuğun altını değiştirin:



çocuğun altını mümkün olduğunca sık değiştirin, ama ona olumlu yaklaşmaya çalışın. ?Lazımlığa çiş yapmak istedin, ama pantolonuna yaptın. Bunun seni üzdüğünü biliyorum. Kuru olmayı seviyorsun. Daha iyi olacaksın? gibi şeyler söyleyin. Eleştirisel yaklaşmak istiyorsanız, hafif ve sözel olmasına dikkat edin ve bunu nadiren yapın (mesela ?büyük çocuklar pantolonlarına çiş yapmazlar? ya da çocuğun sevdiği ve tuvaletini öğrenmiş başka bir çocuğu örnek gösterin); temiz bez veya külotu ona giydirirken mümkün olduğunca sinirlenmemiş ve yumuşak görünmeye çalışın. Fiziksel ceza, bağırma veya azarlamadan kaçının. Baskı ve zorlama, 2 yaşında bir çocuğu işbirliğinden uzaklaştırır. çocuğa ceza vermek amacıyla, kirli bez veya külotla bırakmayın.





6. çocuk lazımlığı kullanmaya başlayınca bezi çıkarıp eğitim külotlarına geçiş yapın:



çocuk, lazımlığa oturma konusunda sizinle işbirliği içine girdikten ve ihtiyaçlarının yarısını orada gidermeye başladıktan sonra bezi bırakıp eğitim külotlarına geçiş yapabilirsiniz. Eğer bezini açıp lazımlığa oturmak için sizden yardım istemeye geliyorsa bu şarttır. Ona, iç çamaşırı almaya beraber gidin ve bunu onun başarısını ödüllendirmek için kullanın. Kolayca kendisinin indirebileceği ve çekebileceği bol külotlardan alın. Bezi artık sadece kısa uykularda ve gece boyunca kullanın.





BUNLARI YAPMAYIN! çocuğunuz inatçı ya da olumsuz bir evresindeyken, ona tuvalet eğitimi vermeye başlamayın.

Baskı ve cezanın hiçbir türünü uygulamayın.

çocuğu zorla lazımlığa oturtmaya ya da onu orada tutmaya çalışmayın.

çocuk tuvalette otururken sifonu çekmeyin.

Ona konferans vermeyin ve hatırlatma yapmayın.

Tuvalet kullanımı sırasında sürtünmeyi önleyin.

Tuvalet kullanımı konusunda kapışmalardan ve otorite gösteriminden kaçının.

Kontrol edemeyeceğiniz şeyleri kontrol etmeye çalışmayın.

Asla tepkinizi artırmayın, her zaman siz kaybedersiniz.

Bu normal vücut fonksiyonuyla aşırı ilgili gözükmeyin. Süreç boyunca rahat görünün.







çocuğunuz tuvaleti kulanmaya başladığında, bunun mükemmel olmasını beklemeyin. Aylarca ufak tefek kazalar olacaktır.





çocuğunuz direnç gösterdiğinde ne yapmalı?



İki buçuk yaşın üstünde ve sağlıklı olup, birkaç aylık denemeye rağmen tuvaletini öğrenmeyen çocuklar dirençli olarak kabul edilir. Böyle çocuklar; altlarını ıslatır, pisletir, ya da dışkı tutmaya çalışırlar. Kabız olurlar. çoğu tuvalete oturmayı reddeder veya ancak ebeveynlerden biri konuyu açıp onu tuvalete götürürse tuvaleti kullanır.





Pratiklerin, bu durumda faydası olmaz. Onun yerine, çocuğun motivasyonunu uyandırmak için ona tam sorumluluk ve bazı teşvik edici öğelerin sunulması gerekir.





Direncin en önemli nedenlerinden biri, çocuğa bu konuda çok fazla konferans verilmesi veya hatırlatmada bulunulmasıdır. Bazı çocuklar, uzun süre boyunca, istekleri dışında oturakta oturmaya zorlanırlar. Bazıları işbirliği yapmadıkları için fiziksel cezaya maruz kalırlar. özellikle de iradesi güçlü çocuğu olan çoğu ebeveyn, bu hataya düşer.

Bütün sorumluluğu çocuğunuza yükleyin. Onunla, konuyla ilgili son bir konuşma yapın. Ona, vücudun her gün çiş ve kaka yapması gerektiğini ve bunların ona ait olduğunu söyleyin. Ona, kakanın tuvalette olmak istediğini ve onun kakaya çıkması için yardım etmesi gerektiğini anlatın. Onu daha önce cezalandırdıysanız ve zorladıysanız ondan özür dileyin. Bundan sonra yardıma ihtiyacı olmadığını belirtin. Bu noktadan sonra bu konuyla ilgili hiç konuşmayın. çocuk tuvaleti kullanmadığında gördüğü ilgiyi kaybedince, aynı ilgiyi tuvaleti kullanarak görmeye çalışacaktır.

Tuvaleti kullanma konusundaki bütün hatırlatmalarınızı kesin.



Hatırlatma, bir çeşit baskıdır ve baskı asla işe yaramaz. Bırakın tuvalete ne zaman gideceğine çocuk karar versin. Ona, tuvalete gitmesini hatırlatmayın ve gitmesi gerekip gerekmediğini sormayın. Onunla beraber banyoya gidip başında durmayın. Onun, kendi başına işini görmekten kaynaklanan başarı duygusunu yaşamaya ve sonra sizin yanınıza gelip bunu anlatmaya ihtiyacı vardır.

Tuvaleti kullanmak için teşvik ediciler sunun.



Eğer çocuk temiz ve kuru kalmayı başarırsa, fazlasıyla olumlu karşılık almayı bekler; sarılmak, gülümsemek, övgü gibi... En işe yarar teşvikler özel olan ve günlük hayatta ya da diğer beceriler sonucu elde edemedikleridir. Yuvaya yapılan eğlenceli bir ziyaret, motivasyonunu arttırır. Yuvaya gidebilmesi için tuvaletini öğrenmesi gerektiğini çocuğa açıkça anlatın. Bazen en sevilen teşvik ediciler, örneğin en sevdiği tatlı, çok faydalı olabilir. Size düşen en önemli görev, doğru teşvik ediciyi bulmaktır.

Tuvaleti kullanma için yıldız verin.



çocuğunuz için bir takvim alın ve onu göz önünde olan bir yere yerleştirin. Tuvalete her girişinde oraya bir yıldız koyun. 2 haftayı kazasız tamamlayana kadar bunu sürdürün.





Oturağı elverişli kılın.

Her fırsatta bez yerine külot giydirin.

çocuğun, üzerinde ?çiş ve kaka sevmeyen? karakterlerin bulunduğu külotları seçmesini sağlayın. Eğer dışkı tutuyorsa, bez ve külot arasında seçim yapmasına izin verin.

Eğer kendini kirletse, çocuğa üstünü başını değiştirmeyi hatırlatın.





Sizin asıl rolünüz ona bu kuralı öğretmek. Eğer çocuk ıslaksa, kendi kendine temiz şeyler giyebilir.

Kazalar için çocuğunuzu eleştirmeyin ve cezalandırmayın.

Yuva veya kreş personeline de aynı şeyi yapmalarını söyleyin.







EĞER: çocuk dışkısını tutuyorsa ve kabız oluyorsa,

İdrar yaparken yanma ve acı duyuyorsa,







3 ay sonunda çocuğun direnci tamamen geçmediyse, doktorunuzu arayın!